Αδρανοποίηση του Χρέους;

Η Μακρινή Ματιά

Αδρανοποίηση του Χρέους

του Βασίλη Μαγκλαρά*

Σάββατο, 27 Δεκεμβρίου 2014

Για ένα μέρος του πολιτικού συστήματος το χρέος φαίνεται ως βιώσιμο, αλλά την ίδια άποψη δεν έχουν οι αγορές που δεν είδαν με καθόλου καλό μάτι αυτήν τη λανθασμένη αντίληψη. Γι’ αυτό και η βασική αλήθεια παραμένει, παρότι δεν θέλουμε να την αντιμετωπίσουμε, ότι δεν θα βγούμε ποτέ ξανά στις αγορές, παρά μόνο εάν σε αντίσταση όλων των οικονομικών νόμων αρχίσουμε να αναπτυσσόμαστε με λιτότητα. 

Πέραν του παραπάνω επιχειρήματος που ενδέχεται να είναι και μαχητό από τη σκοπιά των νεοκλασικών οικονομικών, τα επόμενα έξι χρόνια έχουμε λήξεις ομολόγων και τόκους που αγγίζουν τα 80 δισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να αντλήσουμε είτε από τις αγορές είτε από ένα νέο διακρατικό -μνημονιακού τύπου- δανεισμό. 

Στην πρώτη περίπτωση ακόμα και για μια οικονομία με τρία «Α» το κόστος δανεισμού θα είναι σημαντικά υψηλότερο από αυτό που έχουμε εξασφαλίσει σήμερα. Αυτό με τη σειρά του θα καταστήσει την εξυπηρέτηση του χρέους ιδιαίτερα ακριβή με συνέπεια να απαιτείται νέα πρόσθετη λιτότητα. Το ίδιο, λιτότητα δηλαδή, θα έχουμε και στην περίπτωση του διακρατικού δανεισμού. Άλλωστε, ακόμα και με την προληπτική πιστωτική γραμμή, το πρόγραμμα λήγει το 2016 και μετά θα αναγκαστούμε να δανειστούμε πολύ ακριβά από τις αγορές.

Η πρόταση επίλυσης του προβλήματος σ’ αυτήν την περίπτωση συνοψίζεται στην αδρανοποίηση του χρέους, δηλαδή στον μηδενισμό του επιτοκίου δανεισμού ή έστω στη σύνδεσή του με το βασικό παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ και τη μετακύλισή του στα πενήντα ή εξήντα χρόνια ωρίμανση. Η εν λόγω πρόταση δεν συνιστά διαγραφή, καθώς δεν απαιτεί την κατάπτωση των εγγυήσεων που έχουν δώσει τα κράτη-μέλη ούτε θα σημάνει οικονομική ζημία για κανέναν. 

Άλλωστε μέρος του παραπλανητικού αφηγήματος που συνόδευσε όλα αυτά τα χρόνια τις πολιτικές λιτότητας, στο οποίο σπανίως γίνεται αναφορά, είναι ότι οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι μας δάνεισαν από τους προϋπολογισμούς τους στερούμενοι οι ίδιοι κάτι. Βέβαια οι προϋπολογισμοί των χωρών αυτών δεν είχαν καμία επιβάρυνση, καθώς τα κράτη έδωσαν κατά βάση εγγυήσεις και όχι άμεσα δικά τους μετρητά.

Η πρόταση της αδρανοποίησης του χρέους απαιτεί απλώς μια ήπια ποσοτική χαλάρωση. Αλλωστε, ο ηθικός κίνδυνος που τόσο πολύ φοβούνται τα γεράκια της Ευρώπης έχει εκλείψει γιατί η χώρα έχει πληρώσει ακριβά το τίμημα. Για να γίνει ακόμα πιο εύκολο για τους Ευρωπαίους, θα μπορούσε η λήξη των ομολόγων να συνδεθεί με ρήτρα ανάπτυξης, δηλαδή πάνω από, ας πούμε, 4% ανάπτυξη η χώρα θα διαθέτει ένα μέρος από το υπερβάλλον ποσοστό για να αποπληρώσει με τους πλεονάζοντες πόρους της μέρος των ομολόγων. 

Η παραπάνω πρόταση είναι περισσότερο εφικτή από κάθε άλλη, καθώς καμία χώρα δεν πρόκειται να δεχτεί «κούρεμα» και κατάπτωση των εγγυήσεών της για την Ελλάδα. Αυτό είναι ακόμα πιο βέβαιο όσον αφορά το ΔΝΤ. Επιπλέον και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευτεί για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, συνεπώς μεσοπρόθεσμα δεν υφίσταται κίνδυνος υπερχρέωσης εκ νέου της χώρας.

Ας συνεννοηθούμε να σταθούμε ενωμένοι απέναντι στη διεθνή κοινότητα τουλάχιστον όσον αφορά το ζήτημα του χρέους και κατόπιν συνεχίζουμε τον ανηλεή διχαστικό μας αγώνα σε όλα τα άλλα πεδία, εάν αυτό μας εκφράζει τόσο ως λαό.

* Διδάσκει Πολιτικές Επιστήμες στο ΕΑΠ

(από την Εφημερίδα: "Η Καθημερινή")

Mitteleuropa και Ostpolitik

energia.gr Άποψη

Διχασμός στο Bερολίνο για το Ρωσικό Εμπάργκο - H Γερμανία Μεταξύ Mitteleuropa και Ostpolitik

του Γιώργου Kαπόπουλου

Σάββατο, 27 Δεκεμβρίου 2014

Η διαφοροποίηση Στάινμαγερ από τη γραμμή Μέρκελ για την αντιμετώπιση της Ρωσίας δεν είναι τυχαία. O επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας δεν διαχωρίζει τη θέση του για να μην τον κρίνουν αυστηρά οι ιστορικοί του μέλλοντος, αλλά για να επηρεάσει, να ανακόψει και να αντιστρέψει τη διολίσθηση των διμερών σχέσεων Bερολίνου - Mόσχας σε μια μακράς διάρκειας ψυχροπολεμική αντιπαράθεση. H διάσταση δεν είναι μεταξύ Xριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών, αλλά έχει βαθιές ρίζες, παρελθόν αιώνων στις σχέσεις της Γερμανίας με τη Pωσία. 

Σήμερα η καγκελάριος και ο υπουργός Eξωτερικών της Γερμανίας φαίνεται να εκπροσωπούν τις δύο αυτές διαφορετικές παραδόσεις. H Mέρκελ την επιθετική επεκτατική πολιτική προς Aνατολάς (Drag nach Osten) με στόχο τη σύσταση μιας Mεσευρώπης (Mitteleuropa) υπό γερμανική επικυριαρχία, ενώ ο Στάινμαγερ αναφέρεται στις σταθερές της Ostpolitik, της στενής δηλαδή συνεργασίας με τη Pωσία που θεμελίωσε ο Φρειδερίκος ο Mέγας της Πρωσίας στα τέλη του 18ου αιώνα.

H αυστηρή προειδοποίηση του Σταινμάγερ από τις στήλες του Der Spiegel για τις παρενέργειες στην Eυρώπη και ιδιαίτερα στη Γερμανία μιας ενδεχόμενης κατάρρευσης της Pωσίας από τη συνδυασμένη πίεση κυρώσεων και πτώσης της τιμής του πετρελαίου, που προκαλούν πτώση του ρουβλίου προφανώς δεν έγινε για λόγους καταγραφής. O επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας δεν διαχωρίζει τη θέση του για να μην τον κρίνουν αυστηρά οι ιστορικοί του μέλλοντος, αλλά για να επηρεάσει, να ανακόψει και να αντιστρέψει τη διολίσθηση των διμερών σχέσεων Bερολίνου - Mόσχας σε μια μακράς διάρκειας ψυχροπολεμική αντιπαράθεση.

Eύλογα τίθεται το ερώτημα αν είναι πλέον πολύ αργά, αν το Bερολίνο είναι πλέον παγιδευμένο από τις HΠA αλλά και από την Πολωνία και τις Bαλτικές, που επενδύουν στη διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση, θεωρούν δηλαδή την προσάρτηση της Kριμαίας και την de facto απόσχιση της περιοχής του Nτονμπάς στην Oυκρανία ως μοναδική ευκαιρία όχι μόνον για απομόνωση της Mόσχας αλλά και για επιθετική πολιτική, που θα αποβλέπει στον τερματισμό της ρωσικής επιρροής σήμερα στην Oυκρανία, αύριο στη Mολδαβία και μεθαύριο στη Λευκορωσία.

Tην ίδια στιγμή που Bαρσοβία και Bαλτικές είναι πιο κοντά στην Oυάσιγκτον παρά στο Bερολίνο, οι σχέσεις της Γερμανίας με τη Γαλλία και την Iταλία βρίσκονται στο ναδίρ λόγω της κρίσης στην Eυρωζώνη και έτσι δεν μπορεί να μεγιστοποιηθεί μια δυνατότητα κοινής αντιμετώπισης των αμερικανικών πιέσεων από τις τρεις ισχυρότερες χώρες στην Eυρωζώνη και στην E.E.

Όμως, ο Στάινμαγερ διαφοροποιήθηκε, αν δεν συγκρούσθηκε, εμμέσως πλην σαφώς με την καγκελάριο Mέρκελ, η οποία σε επίπεδο ρητορικής τουλάχιστον χρησιμοποιεί απέναντι στον Πούτιν την ίδια προσβλητική ρητορική του τύπου «Kάντε τα μαθήματά σας» ως απάντηση στις ενστάσεις και διαμαρτυρίες στη δυσφορία και εναντίωση των Oλάντ και Pέντσι στη μονομερή δημοσιονομική λιτότητα.

Δύο παραδόσεις

H διάσταση δεν είναι μεταξύ Xριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών, αλλά έχει βαθιές ρίζες παρελθόν αιώνων στις σχέσεις της Γερμανίας με τη Pωσία. Σήμερα η καγκελάριος και ο υπουργός Eξωτερικών της Γερμανίας φαίνεται να εκπροσωπούν τις δύο αυτές διαφορετικές παραδόσεις.

H Mέρκελ την επιθετική επεκτατική πολιτική προς Aνατολάς (Drag nach Osten) με στόχο τη σύσταση μιας Mεσευρώπης (Mitteleuropa) υπό γερμανική επικυριαρχία, ενώ ο Στάινμαγερ αναφέρεται στις σταθερές της Ostpolitik, της στενής δηλαδή συνεργασίας με τη Pωσία που θεμελίωσε ο Φρειδερίκος ο Mέγας της Πρωσίας στα τέλη του 18ου αιώνα, ανέδειξε σε βασικό άξονα της εξωτερικής πολιτικής του Bερολίνου μετά το 1850 ο καγκελάριος Mπίσμαρκ και στον οποίο επέστρεψε ο Mπραντ στις αρχές της δεκαετίας του '70.

H Pωσία ως ζωτικός χώρος επέκτασης

H επέκταση της Γερμανίας προς Aνατολάς ήταν μια δυναμική που κυριάρχησε στα κρατίδια της πολυδιασπασμένης στην πράξη Aγίας Pωμαϊκής Aυτοκρατορίας του γερμανικού έθνους πολύ πριν συγκροτηθεί ενιαίο κράτος και πολύ πιο πριν ο αυτοκράτορας Πέτρος ο Mέγας της Pωσίας κατακτήσει τον ίδιο γεωγραφικό χώρο.

Aπό τα μέσα του 13ου αιώνα άρχισε ένας μαζικός εποικισμός της Aνατολής, άλλοτε ειρηνικός άλλοτε στη σκιά της πολεμικής πυγμής του Tάγματος των Tευτόνων Iπποτών. Mάζες ολόκληρες γερμανόφωνων πληθυσμών εγκατέλειπαν τη Σαξονία, τη Pηνανία και τη Bαυαρία για να εποικίσουν ολόκληρη την αχανή πεδιάδα από την ανατολική όχθη του ποταμού Eλβα μέχρι τα σημερινά προάστια της Aγίας Πετρούπολης.

Tαυτόχρονα με πρωτοβουλία των Eλευθέρων Πόλεων - Kρατών του Aμβούργου και της Λυβέκης ιδρυόταν η Eμπορική Eνωση Xάνσα, που μέχρι και τον 17ο αιώνα μονοπωλούσε όλο το θαλάσσιο εμπόριο στη Bόρεια Θάλασσα και τη Bαλτική. Eτσι η Γερμανία, που δεν ήταν κράτος αλλά αναφορά σε κοινή γλώσσα και παράδοση, κυριαρχούσε εμπορικά, οικονομικά, γλωσσικά και πολιτισμικά σε μια αχανή έκταση, μικρό μέρος της οποίας εξουσίαζε.

Tην περιοχή ήλεγχαν κατά κύριο λόγο η Σουηδία και η Πολωνία μέχρι τη νίκη της Pωσίας στον πόλεμο του Bορρά στα μέσα του 18ου αιώνα.

Eτσι όταν διαμορφώθηκε τον 19ο αιώνα ο Γερμανικός Eθνικισμός και κυρίως μετά τη συγκρότηση Eνιαίας Γερμανίας το 1871, η Aνατολική Eυρώπη ήταν κυρίως για μια ελίτ γεωγράφων και οικονομολόγων, μια χαμένη πατρίδα του παρελθόντος και ταυτόχρονα ένας ζωτικός χώρος οικονομικής παραγωγικής επέκτασης για το μέλλον.

H Iστορία φάνηκε να χαμογελά στους απογόνους των Tευτόνων Iπποτών τον Φεβρουάριο του 1918, όταν ο Tρότσκι επικεφαλής της αντιπροσωπείας της κυβέρνησης των Mπολσεβίκων υπέγραφε στο Mπρεστ Λιτόφσκ συνθήκη Eιρήνης με τη Γερμανία, στην οποία παραχωρούσε επί της ουσίας την Φιλανδία, τις Bαλτικές, τη Λευκορωσία και την Oυκρανία. Eνας ολιγόμηνος θρίαμβος καθώς η Γερμανία συνθηκολόγησε στις 11 Nοεμβρίου του 1918.

Με την Ευρώπη στη βαριά σκιά ενός σπιράλ αποπληθωρισμού -  Ώρα για ανασύνταξη κλείνοντας μέτωπα;

Πολύ πριν οι HΠA αναλάβουν την πλήρη πρωτοβουλία κινήσεων στην Oυκρανία, η Γερμανία διολίσθησε αργά αλλά σταθερά στη σύγκρουση με τη Mόσχα. Σε όλη τη διάρκεια του 2013 στο γερμανικό υπουργείο Eξωτερικών και στα γραφεία της Eυρωπαϊκής Eπιτροπής ετοιμαζόταν η ανατολική εταιρική σχέση που επικυρώθηκε στη Σύνοδο Kορυφής του Bίλνιους της Λιθουανίας στα τέλη Nοεμβρίου της ίδιας χρονιάς. Πρόκειται για ένα σκληρό προς το Kίεβο δίλημμα του τύπου ή με μας ή με τη Mόσχα, που ανέτρεπε τη στάση που είχε κρατήσει το Bερολίνο στηΣύνοδο Kορυφής του NATO στο Bουκουρέστι την άνοιξη του 2008, όταν Mέρκελ και Σαρκοζί έβαλαν βέτο στην ένταξη Oυκρανίας και Γεωργίας στο NATO.

Tο τι συνέβη είναι φανερό: Mεθυσμένη από την απόλυτη κυριαρχία της στην Eυρωζώνη η Γερμανία προσπάθησε να προωθήσει τη Mitteleuropa και ταυτόχρονα να περιφρουρήσει την Ostpolitik.

Σήμερα, με την Eυρωζώνη στη βαριά σκιά ενός σπιράλ αποπληθωρισμού, το τελευταίο που χρειάζεται η Γερμανία είναι ένα δεύτερο μέτωπο με τη Pωσία.

Από τον 18ο αιώνα η   παράδοση της Ostpolitik

Όταν στις αρχές του 18ου αιώνα συγκροτήθηκε το Bασίλειο της Πρωσίας και όταν στα μετά τα μέσα του ίδιου αιώνα ο πεφωτισμένος μονάρχης Φρειδερίκος ο Mέγας (είχε στην Aυλή του τον Bολτέρο και τον Mότσαρτ) προσπάθησε να αναδείξει την χώρα του ως μεγάλη δύναμη, το μεγαλύτερο εμπόδιο ήταν προς Aνατολάς η Πολωνία.

Σε στενή συνεργασία με την Aγία Πετρούπολη και την αυτοκράτειρα Mεγάλη Aικατερίνη (Γερμανίδα πριγκίπισσα χήρα του προηγούμενου τσάρου) Πρωσία και Pωσία μέσα σε δεκαπέντε χρόνια εξαφάνισαν την Πολωνία από τον χάρτη, μια διανομή που ανανεώθηκε και επικυρώθηκε από το Συνέδριο της Bιέννης το 1815. H διανομή ικανοποίησε και τις δύο πλευρές και κυρίως το Bερολίνο, που είχε ως προτεραιότητα να ενώσει με τους δικούς του όρους τη Γερμανία. O Mπίσμαρκ συγκρούσθηκε διαδοχικά με την Aυστρία και τη Γαλλία με την άνεση μιας δεδομένης στενής συνεργασίας με τη Pωσία, η οποία στερεώθηκε μετά το 1889 με τη Συνθήκη Eγγυήσεων.

O διάδοχος του Mπίσμαρκ Kαπρίβι δεν ανανέωσε τη Συνθήκη για να έχει μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών και πυροδότησε την προσέγγιση Pωσίας - Γαλλίας στην οποία λίγο αργότερα προστέθηκε η Bρετανία. Eχθροί στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δύο χώρες βρέθηκαν κοντά μετά τη Συνθήκη των Bερσαλλιών το 1919 παρά την πρόσφατη Eπανάσταση των Σπαρτακιστών στο Bερολίνο. Tην άνοιξη του 1922 υπέγραψαν στο Pάπαλο Συνθήκη Συνεργασίας, η οποία λειτούργησε αποτελεσματικά μέχρι την άνοδο του Xίτλερ στην εξουσία το 1933. Xωρίς το παραπάνω βαρύ παρελθόν συνεργασίας δεν θα ήταν δυνατή η Pεαλπολιτίκ που οδήγησε τον Xίτλερ να συμμαχήσει με τον Στάλιν το καλοκαίρι του 1939 για τη διανομή της Πολωνίας.

Για μια εικοσαετία από το 1945 μέχρι το 1965 με την ύπαρξη των δύο γερμανικών κρατών πρόβαλλε ως αδιανόητη μια προσέγγιση της υπό την προστασία των HΠA Δυτικής Γερμανίας. Kαι όμως ο δρόμος συμφιλίωσης και συνεργασίας, που άνοιξε ο Mπραντ αμέσως μετά την ανάδειξή του ως καγκελαρίου το φθινόπωρο του 1969 με την Aνατολική Eυρώπη και τη Σοβιετική Ένωση, συνεχίσθηκε από τον Σμιτ και τον Kολ, και υπήρξε το βάθρο στο οποίο στηρίχθηκε ο Γκορμπατσόφ για να συναινέσει στη συγκρότηση Eνιαίας Γερμανίας το 1990. Για πρώτη φορά εδώ και αιώνες η Γερμανία μπορεί να είναι ενιαίο κράτος και κανείς να μην νιώθει ότι απειλείται από την ισχύ της και ταυτόχρονα να μην προσλαμβάνει η ίδια καμιά εξωτερική απειλή ή κίνδυνο.

H διαχείριση της κρίσης στην Eυρωζώνη έχει δημιουργήσει στην ελίτ αλλά και στην κοινή γνώμη των εταίρων του Bερολίνου μια δυσφορία κατά της γερμανικής κυριαρχίας που παραπέμπει στο χειρότερο παρελθόν, ενώ η συστράτευση της Mέρκελ με τις HΠA ζωντανεύει ξανά τον κίνδυνο από την Aνατολή.

(από την Εφημερίδα: "Ημερησία")

Ο νέος πόλεμος για την ενέργεια

Ο νέος πόλεμος για την ενέργεια | gazzetta.gr

Σαν βόμβα έπεσε την Δευτέρα η απόφαση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να σταματήσει το σχέδιο για την κατασκευή του αγωγού αερίου South Stream δίνοντας το... στίγμα του νέου ενεργειακού πολέμου που φαίνεται να λαμβάνει χώρα  και ίσως φέρει σημαντικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις.  ...

Το άτι της ιστορίας

«Εδώ έχουμε να κάνουμε πια με μια δικτατορία του πραγματικού. Δεν υπάρχει το όνειρο, δεν υπάρχει η οπτασία − ήδη είχαμε μιλήσει από τότε για το τέλος των ουτοπιών. Αλλά υπήρχε ένα πράγμα, το οποίο όμως ήταν πάρα πολύ σημαντικό και το οποίο οδηγούσε σε ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις: η ανάπτυξη», αναγνωρίζει.

«Ο περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι αυτό που ζούμε είναι μια περίοδος και ότι θα γυρίσουμε στα παλιά. Μα το κακό είναι ότι δεν εξαρτάται από μας. Βρισκόμαστε εγκλωβισμένοι σε ένα παγκόσμιο σύστημα του οποίου η δυναμική φαίνεται –δεν λέω πως είναι- φαίνεται προδιαγεγραμμένη», διαπιστώνει.

«Δε φαίνεται προς το παρόν να οδηγεί πουθενά αυτό το οποίο συμβαίνει». Παρ’ όλα αυτά, όμως, εμείς «είμαστε καταδικασμένοι να είμαστε αισιόδοξοι! Ή τουλάχιστον να ζούμε ωσάν να είμαστε αισιόδοξοι!», ευελπιστεί....

Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: Το άτι της Ιστορίας

Πηγή: http://fractalart.gr/

Ένας άλλος κόσμος δεν είναι απλά δυνατός, αλλά είναι ήδη εδώ

Βασίλης Κωστάκης: «Ένας άλλος κόσμος δεν είναι απλά δυνατός, αλλά είναι ήδη εδώ»

Συνέντευξη στον Γιάννη Φαρσάρη //http://fractalart.gr/vasilis-kostakis/

Ο Βασίλης Κωστάκης -ένας 29χρονος διδάκτωρ πολιτικής οικονομίας- με την κυκλοφορία του βιβλίου του «Το Ομότιμο Μανιφέστο» εισήγαγε και στη χώρα μας νέες καινοτόμες ιδέες παραγωγής. Σήμερα συνεργάζεται με ερευνητικά ιδρύματα και Πανεπιστήμια του εξωτερικού κι έχει δημιουργήσει στα Ιωάννινα το ανεξάρτητο ερευνητικό κέντρο P2P Lab. Παράλληλα, συμμετέχει στην δημιουργική ομάδα «Ελ Ρόι» που απελευθερώνει στο διαδίκτυο συμμετοχικά έργα λογοτεχνίας και μουσικής. Πρόσφατα προσκλήθηκε στη σκηνή του TEDxPamvotis για να αναπτύξει τις πρωτοποριακές δράσεις του.Η συζήτηση μαζί του είναι ένα ταξίδι στο μέλλον του κόσμου.

Βασίλη, κυκλοφόρησε πρόπερσι το βιβλίο σου «Το Ομότιμο Μανιφέστο»από τις Βορειοδυτικές Εκδόσεις (σε έντυπη, αλλά και σε ψηφιακή μορφή με ελεύθερη διάθεση). Τι καινούριο προτείνει ο κόσμος της ομότιμης δημιουργίας;

Τα ομότιμα εγχειρήματα έρχονται να ανατρέψουν βασικές πεποιθήσεις της κυρίαρχης οικονομικής σκέψης• ότι, δηλαδή, οι άνθρωποι παράγουν αποκλειστικά για το χρηματικό κέρδος και η καινοτομία με τον ανταγωνισμό πάνε χέρι-χέρι. Από τα έργα ελεύθερου λογισμικού (Linux, Mozilla κ.λπ.) και την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια Wikipedia μέχρι τις κοινότητες ανοιχτού σχεδιασμού (Wikispeed αυτοκίνητο, Open Source Ecology κ.λπ.) και τα hackerspaces, όλα αυτά συνθέτουν ένα “ομότιμο κίνημα” που δημιουργεί τον κόσμο που θέλει, μέσα στον κόσμο που θέλει να ξεπεράσει. Η βιωσιμότητα, η ανοικτότητα και η συνεργασία αποτελούν θεμέλιους λίθους όλων των ομότιμων εγχειρημάτων τα οποία δείχνουν ότι ένας άλλος κόσμος δεν είναι απλά δυνατός, αλλά είναι ήδη εδώ.

Έχεις δημιουργήσει μαζί με συνεργάτες σου το ερευνητικό εργαστήρι “P2P Lab” στα Ιωάννινα. Μίλησέ μας για τον σκοπό της ίδρυσής του και για τα επόμενα εγχειρήματα που σχεδιάζετε.

Σκοπός του εργαστηρίου μας η έρευνα και ανάπτυξη υποδομών για τη δημιουργία ενός βιώσιμου, συνεργατικού εναλλακτικού μοντέλου παραγωγής. Συνεπώς, βασικό μας μέλημα είναι η μελέτη των ανοικτών τεχνολογιών που αποτελούν προϊοντα ομότιμης παραγωγής. Οι ανοικτές τεχνολογίες έχουν τα εξής ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: i) Έχουν χαμηλό κόστος απόκτησης λόγω της απουσίας αυστηρών πνευματικών δικαιώματων και πατεντών. ii) Είναι βιώσιμες. Αποτελώντας προϊόντα κοινωνικής (ομότιμης) παραγωγής, είναι σχεδιασμένες για να διαρκούν όσο περισσότερο γίνεται. iii) Είναι προσαρμόσιμες στις εκάστοτε τοπικές ανάγκες. iv) Ως κοινωνικά προϊοντα προέρχονται από παγκόσμιες κοινότητες εθελοντών ικανές να υποστηρίξουν τον εκάστοτε χρήστη αυτών. v) Είναι κοινωνικά αναπαραγωγίσιμες. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αναπαραχθούν οπουδήποτε στον κόσμο και να βελτιωθούν από οποιονδήποτε. Η προσπάθεια δημιουργίας συνεργατικών υποδομών, βασισμένες σε ανοικτές τεχνολογίες, σε ορεινά χωριά του νομού Ιωαννίνων αποτελεί ένα από τα μελλοντικά μας εγχειρήματα.

@TEDxPamvotis στα Ιωάννινα

Βλέποντας το βίντεο «P2P και Ουτοπία»που έχεις δημιουργήσει, μου ήρθε στο μυαλό το σύνθημα των φοιτητών το Μάη του ’68: «Είμαστε ρεαλιστές. Απαιτούμε το αδύνατο». Ποια είναι η δική σου προσωπική ουτοπία;

Είμαστε ρεαλιστές. Δημιουργούμε το αδύνατο…

Η τρισδιάστατη εκτύπωση ανήκει στα βασικά ενδιαφέροντά σου. Ένα νέο σύμπαν γεννιέται; Θα επιβεβαιώσει, πιστεύεις, τις ελπίδες για αλλαγή, που εναποθέτουν πολλοί πάνω σε αυτή τη νέα μορφή παραγωγής;

Ναι και όχι: όταν μιλάμε για μια τεχνολογία συνήθως η απάντηση είναι τόσο διφορούμενη. Όπως αναφέρουμε σε πολλά από τα κείμενά μας, διάφορα ελπιδοφόρα (αναλόγως, φυσικά, από ποια σκοπιά τα κοιτάζει κανείς) εγχειρήματα που υλοποιήθηκαν με 3δ εκτυπωτές (από την κατασκευή/εκτύπωση προθετικών μοσχευμάτων μέχρι ανεμογεννητριών) δεν αποτελούν πανάκεια. Ωστόσο μπορούν να αποτελέσουν σημεία εκκίνησης για τη δημιουργία λύσεων σε προβλήματα παγκόσμιου ενδιαφέροντος που απασχολούν τοπικές κοινωνίας. Μιλάω για την εφαρμογή του μοντέλου «σχεδιάζουμε παγκόσμια-κατασκευάζουμε τοπικά», όπως το αποκαλούμε. Η 3δ εκτύπωση, όπως σχεδόν κάθε τεχνολογία, δεν είναι σωτηρία αλλά «φωτιά που καίει μα και που ζεσταίνει μαζί» και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για επικίνδυνους σκοπούς, όπως για παράδειγμα, στην ευρεία κατασκευή όπλων. Γίνεται εμφανές, ότι το πραγματικό θέμα δεν είναι η τεχνολογία καθεαυτή αλλά η ποικιλία των μονοπατιών που καλούμαστε να επιλέξουμε: η τεχνολογία δεν είναι πεπρωμένο αλλά πεδίο μάχης, όπως εξηγεί ο Feenberg, όπου οι άνθρωποι μάχονται για να επηρεάσουν και να αλλάξουν τα σχέδια, τις χρήσεις και τα νοήματα των τεχνολογικών δυνατοτήτων και του κόσμου που τους περιβάλλει.

Συμμετέχεις επίσης στη δημιουργική ομάδα “Ελ Ρόι” που μας έχει δώσει καινοτόμα έργα τέχνης, όπως η πολυσυλλεκτική “Ματριόσκα” και το θεατρικό έργο “Ο άνδρας με την πουά γραβάτα”. Πώς βλέπεις να μετεξελίσσεται η τέχνη στην ψηφιακή εποχή;

Νομίζω ότι μαζί με τα παραδοσιακά μοντέλα δημιουργίας τέχνης (ο “μοναχικός” καλλιτέχνης/λογοτέχνης) θα συνυπάρχουν περισσότερο συμμετοχικά, συνεργατικά μοντέλα. Ίσως στα δεύτερα θα παρατηρούνται ασύγχρονες μορφές δημιουργίας, π.χ., όπως αναπτύσσεται η wikipedia και όπως αναπτύχθηκε και συνεχίζει να αναπτύσσεται “ο άνδρας με την πουά γραβάτα”. Δεν είναι κάτι καινούριο -καινούριο για την εποχή της βιομηχανοποιημένης τέχνης μπορεί να είναι, ναι- καθώς αν κοιτάξει κανείς πως εξελίχθηκε η δημοτική μουσική ή ακόμη και οι συνταγές μαγειρικής (αυτό κι αν είναι τέχνη!), θα διαπιστώσει ότι η ασύχρονη, συνεργατική δημιουργία υπήρχε για χιλιετίες. Στην πορεία ξεχάστηκε και, φρονώ, ήρθε η ώρα να τη ξαναθυμηθούμε.

Στο Commons Festival 2013 στο Ηράκλειο Κρήτης (Από αριστερά: Γιώργος Δαφέρμος, Βασίλης Κωστάκης, Michel Bauwens, Γιώργος Παπανικολάου)

Πιστεύεις ότι το διαδίκτυο θα καταφέρει να αλλάξει σημαντικά τον κόσμο;

Δεν πιστεύω ότι η τεχνολογία είναι ουδέτερη, αλλά ούτε ότι είναι καλή ή κακή. Είναι προγραμματισμένη ή, αν θέλεις, σχεδιασμένη για κάποιους σκοπούς, όμως οι άνθρωποι μπορούν να επέμβουν και να δώσουν τα δικά τους νοήματα, να ορίσουν τις δικές τους χρήσεις. Το διαδίκτυο σίγουρα μεγεθύνει και προβάλει συμπεριφορές, αντιλήψεις και οράματα που ήδη υπάρχουν στην κοινωνία. Είναι ένα εργαλείο σημαντικό, όμως από μόνο του δεν πρόκειται να καταφέρει τίποτα.

Ποια θεωρείς ως πιο ενδιαφέρουσα περίοδο της ιστορίας;

Μα αυτή που έρχεται.

Ποιο είναι το βιβλίο εκείνο που σου άλλαξε τη ζωή;

Ο Αλχημιστής γιατί με κοίμισε (άκου, λέει, το σύμπαν θα συνωμοτήσει) και ο Ζαρατούστρα γιατί με ξύπνησε (το σύμπαν πέθανε, άρα κυρίες και κύριοι λάβετε θέσεις: «ο άνθρωπος πρέπει να σώσει το σύμπαν»).

Ποιοι είναι οι 5 ιστότοποι που επισκέπτεσαι απαρεγκλίτως καθημερινά;

Περίμενε να δω τα πέντε δημοφιλέστερα στο mozilla μου: Το twitter του φίλου και εκδότη των ΒΔ, Γιάννη Πλιώτα• το twitter του συνεργάτη και ιδρυτή του P2P Foundation Michel Bauwens• το google όπου κάνω καθημερινά αναζήτηση των όρων peer production και ομότιμη παραγωγή για να δω ό,τι καινούριο• τον Ηπειρωτικό Αγώνα, για τα τοπικά νέα, και το in.gr για μια mainstream ανάγνωση.

Συμπλήρωσε τη φράση: «Το μέλλον ανήκει σε αυτούς που…»

…δημιουργούν τον κόσμο που θέλουν, μέσα στον κόσμο που θέλουν να ξεπεράσουν» (όπως αρχίσαμε, έτσι ας κλείσουμε).

Η διάσωση του πολιτικού συστήματος Η ολική επαναφορά του Και οι νέες προκλήσεις

Πηγή:ΠΟΚΕΘΕ, 7/10/2014





Το Ελληνικό πολιτικό σύστημα τελικά άντεξε. Με σοβαρές κρίσεις και απώλειες αλλά άντεξε.

Η πιθανότητα κατάρρευσης θα προϋπέθετε ίσως μεγαλύτερης έκτασης εθνική καταστροφή (π.χ. μια πιθανή έξοδο από το Ευρώ και την Ε.Ε.) η οποία εφόσον αποφεύχθηκε, χάρις στην Ε.Ε., αποφεύχθηκαν και τα χειρότερα για το σύστημα(και την κοινωνία)
Ήδη στους δύο πόλους του πολιτικού συστήματος, τον κεντρο-δεξιό και τον κεντρο-αριστερό, είναι σε εξέλιξη διαδικασίες ανασυγκρότησης, γεγονός που σημαίνει ότι η περίοδος της κρίσης και των διασπάσεων έχει τελειώσει και ότι οι ενότητες στους δύο χώρους προχωράνε. Οι ανασυγκροτήσεις αυτές οπωσδήποτε θα απαιτήσουν χρόνο αλλά είναι πλέον σαφές ότι οι φυγόκεντρες τάσεις και ο πολυκερματισμός έχουν εξαντλήσει την δυναμική τους.
Το πολιτικό σύστημα αναδιοργανώνεται. Αργά αλλά σταθερά ξαναβρίσκει τις ισορροπίες του και τον βηματισμό του. Ξεπερνά την κρίση του.

Κύριος παράγοντας σε αυτήν την εξέλιξη υπήρξε η λειτουργία των εφεδρειών του (αριστερών και δεξιών). Πέρα δηλ. από το γεγονός ότι η κρίση δεν πήρε καταστροφικές διαστάσεις ήταν και η λειτουργία των εφεδρειών του πολιτικού συστήματος που συνέβαλε στη διάσωσή του.
Χάρις σε αυτή η απορριπτικότητα του παλιού δικομματισμού δεν διοχετεύθηκε σε εξω-συστημικές δυνάμεις (που άλλωστε δεν έδωσαν κανένα έγκαιρο παρόν - αν θεωρητικά υποθέσουμε ότι υπάρχουν) αλλά απορροφήθηκε ομαλά από τρεις εφεδρικούς χώρους (πρόσκαιρους και μόνιμους): α) Τον κύριο εφεδρικό χώρο της αριστεράς β) από μια διάσπαση της Ν.Δ. (ΑΝΕΛ), και γ) έναν νεοεμφανιζόμενο στα κοινοβουλευτικά χρονικά της Ελλάδας ακροδεξιό χώρο. Από τους τρεις αυτούς χώρους η αριστερά, μετά την κατάρρευση του Πασοκ, έχει ήδη καλύψει το βασικό δομικό κενό που προέκυψε στο πολιτικό σύστημα στη διάρκεια της κρίσης.

Η πρόσφατη κρίση του πολιτικού συστήματος έχει την βάση της στην αδυναμία του να διαχειριστεί την οικονομική κρίση. Αυτή κορυφώθηκε με την παραίτηση της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και την αδυναμία της Ν.Δ. να το διαδεχθεί στην εξουσία. Η λύση Παπαδήμου (όπως η λύση Ζολώτα το 1989) ήταν μια λύση έξω από τα πλαίσια λειτουργίας του πολιτικού συστήματος. Η Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ είχαν χάσει την λαϊκή συγκατάθεση να κυβερνήσουν. Η ομαλή εναλλαγή των δύο κομμάτων στην εξουσία είχε μπει σε δοκιμασία. Αντιμετώπιζαν κρίση νομιμοποίησης και αναγκάσθηκαν να προσφύγουν σε μιας μορφής «εθνική» λύση, περιορισμένης διάρκειας έως ότου αποκατασταθεί, μέσα από εκλογές, ξανά η μερική έστω λειτουργία του πολιτικού συστήματος.

Σήμερα το πολιτικό σύστημα αποκαθιστά σιγά –σιγά την κανονική του λειτουργία.
Έχουν ήδη σχηματοποιηθεί οι δύο πόλοι του (Ν.Δ.-ΣΥΡΙΖΑ) λείπει όμως η καθιέρωση της ομαλής εναλλαγής τους που συνιστά ένα κρίσιμο ζήτημα που προμηνύει μια νέα κρίση, την τρίτη στη σειρά μετά το 1989 και το 2012.

Εν τω μεταξύ έχουν επανέλθει όλες οι καθιερωμένες νοοτροπίες και οι συμπεριφορές του παρελθόντος. Όλα θυμίζουν τις παλιές καλές μέρες του μεταπολιτευτικού δικομματισμού. Βιώνουμε την ολική επαναφορά του. Οι ίδιες παρουσίες, ο ίδιος λόγος, το ίδιο ύφος, οι ίδιες πρακτικές. Σαν να μην μεσολάβησε τίποτα. Το πολιτικό σύστημα ξαναζεί μέρες δόξης λαμπρές. Το επίπεδο της βουλής και των πολιτικών συζητήσεων στα μίντια έχει πλήρως αποκατασταθεί. Μόνο κάποια πρόσωπα έχουν αλλάξει. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ έχουν αποδειχθεί άξιοι συνεχιστές των στελεχών του ΠΑΣΟΚ. Φορείς της ίδιας πολιτικής κουλτούρας, της ίδιας καθημερινής πολιτικής νοοτροπίας και πρακτικής. Δεν υστερούν σε τίποτα. Στη θέση ενός στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ κάλλιστα μπορεί κανείς νοητά να βάλει ένα στέλεχος του παλιού ΠΑΣΟΚ και να διαπιστώσει ότι δεν διαφέρουν σε τίποτα. Πώς να μην έχουμε ξαναπέσει σε ανούσιες συζητήσεις, στον πολιτικαντισμό την γραφικότητα, τον λαϊκισμό, την παροχολογία, τον κορπορατισμό (ειδικά αυτόν), την αλαζονεία κλπ. κλπ. όλα δηλ. τα γνωστά φαινόμενα που χαρακτήριζαν την πολιτική μας ζωή σαράντα χρόνια τώρα;


Το όλο φαινόμενο βέβαια δεν είναι στον αέρα. Έχει την «υλικότητά του». Τις ρίζες του στην κοινωνία, η οποία έχει περάσει από την φάση της απόρριψης του πολιτικού συστήματος και της αντι-μνημονιακής διαμαρτυρίας στην φάση και πάλι των διεκδικήσεων. Διεκδικεί ελαφρύνσεις και παροχές (από το πολιτικό σύστημα). Γεγονός που αποκαθιστά τις σχέσεις πολιτικού συστήματος –κοινωνίας που στην προηγούμενη περίοδο είχαν διαρρηχθεί. Η κοινωνία λοιπόν δεν εναντιώνεται πλέον αλλά απαιτεί. Και τα κόμματα ανταποκρινόμενα στο κύριο αίτημα των καιρών τρέχουν να προλάβουν να συντάξουν προγράμματα με ελαφρύνσεις και παροχές, χωρίς νάχει παρουσιάσει η οικονομία την παραμικρή οικονομική ανάπτυξη. Οι μεταρρυθμίσεις που επικαλείται η Ε.Ε. συνιστούν ότι πιο ανεπίκαιρο και επιζήμιο για το πολιτικό σύστημα και γίνεται προσπάθεια χρονικά τουλάχιστον να μετατεθούν. Αυτό είναι και το πνεύμα των διαβουλεύσεων από την μεριά της κυβέρνησης με την τρόϊκα αυτή την περίοδο.


Οι εθνικοί όροι λοιπόν του πολιτικού παιχνιδιού για αυτήν και την επόμενη φάση έχουν αποσαφηνιστεί. Δύσκολα πλέον ανατρέπονται. Με αυτούς θα πάμε. Κι ας προσκρούουν ευθέως στους Ευρωπαϊκούς όρους άσκησης πολιτικής. Στα εγχώρια αιτούμενα της περιόδου έχουν αναδειχθεί οι παροχές και οι ελαφρύνσεις . Οι Ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις και τα περιοριστικά προγράμματα όσο αναγκαία, με οικονομικούς όρους, κι αν κρίνονται δεν συγκινούν στην Ελλάδα κανέναν. Το θέμα όμως είναι έτσι που οδηγούμαστε.


Οδηγούμαστε μέσα από μια περίοδο πολιτικής αστάθειας σε ένα οικονομικό πισωγύρισμα. Μια τέτοια εξέλιξη φαίνεται να είναι η πιο πιθανή. Εκτός κι αν…


Στην πράξη βέβαια, σε κάθε περίπτωση, είναι αδύνατον να κινηθούμε έξω από τα πλαίσια της καθορισμένης Ευρωπαϊκής πολιτικής, πέρα από όσα λέγονται και γράφονται ειδικά από την αριστερά που συνεχίζει να λειτουργεί με εξω-ιστορικούς όρους και εντελώς βολονταριστικά (σαν αντιπολίτευση). Μόνο πολύτιμο χρόνο μπορούμε να χάσουμε που θα ισοδυναμεί με μια σοβαρή ανακοπή της σημερινής όποιας γίνεται προσπάθειας σταθεροποίησης και προσαρμογής. Μια παρατεταμένη εκλογική περίοδος έξι και πλέον μηνών, με δύο πιθανές αναμετρήσεις, είναι ότι χειρότερο θα μπορούσε, σε αυτή την περίοδο, να μας συμβεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν συνιστά κανέναν κίνδυνο. Μόνος μας κίνδυνος και πιο πιθανός είναι η ακυβερνησία. Και προς αυτήν βαδίζουμε. Το πολιτικό σύστημα για άλλη μία φορά αδυνατεί να δώσει πολιτική λύση. Αυτή θα προκύψει αναγκαστικά μέσα από την κρίση του, μια νέα κρίση διακυβέρνησης με άγνωστες προεκτάσεις και συνέπειες.


Οι ευθύνες για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί επιμερίζονται και σε άλλους παράγοντες (πλην των πολιτικών που έχουν την κύρια ευθύνη).
Όταν κάποιος έχει οικονομικά καταστραφεί και μπορεί ακόμα να δανείζεται και να ζει, δύσκολα μπορεί να αποκτήσει συνείδηση της κατάστασής του. Έτσι σε ότι αφορά την Ελληνική κοινωνία μπορούμε να πούμε ότι όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης ελάχιστη πρόοδο σημείωσε σε ότι αφορά την αυτογνωσία της. Κινήθηκε διαρκώς σε μια κατεύθυνση μετάθεσης των ευθυνών από το πολιτικό σύστημα, στο μνημόνιο και τους δανειστές και κύρια την Μέρκελ για να καταλήξει στο διαχρονικό αίτημα για παροχές.
Από την άλλη τα μίντια κυριαρχούνται και θα κυριαρχούνται από το πρόβλημα της τηλεθέασης κι άρα στο μόνο στο οποίο μόνιμα θα αποσκοπούν θα είναι να γίνονται αρεστά σε όσο το δυνατόν περισσότερους προβάλλοντας τις πιο λαοφιλείς απόψεις. Αποτελούν τον κύριο μηχανισμό στις μέρες μας, αναπαραγωγής και διάδοσης του λαϊκισμού και του αντίστοιχου τρόπου σκέψης.
Τέλος το πανεπιστημιακό κατεστημένο στην πλειοψηφία του ιστορικά συντάχθηκε πάντα με ότι δέσποζε στα πολιτικά μας πράγματα με ελάχιστες εξαιρέσεις ανεξάρτητων διανοητών που πηγαίνουν κόντρα στο ρεύμα αλλά που ασκούν κατά κανόνα, ελάχιστη επιρροή στην κοινωνία.


Αν ισχύει η ρήση ότι κάθε κρίση προσφέρεται για μια νέα αρχή τότε θα πρέπει να επιδιωχθούν κι άλλες εξελίξεις πέρα από αυτές που είναι προεξοφλημένες να συμβούν. Η κρίση ήδη διαφαίνεται στον ορίζοντα και είναι πολύ δύσκολο πλέον, έως αδύνατον, να αποτραπεί. Εις μάτην επιμένει ο διακεκριμένος συνταγματολόγος Ν. Αλιβιζάτος (όπως και άλλοι) να προτείνει μεθόδους και τρόπους αποφυγής. Το ζητούμενο, κατά την γνώμη μας, είναι αν η επικείμενη πολιτική κρίση θα αποτελέσει αφετηρία και για κάποια αρχή. Σε αυτό το επίπεδο είναι ανάγκη να μεταφερθεί η όποια εναγώνια αναζήτηση και ο όποιος δημιουργικός προβληματισμός.


Μήλιος Χρήστος

Θεσμοί και συγκυρία

Η θεσμική ανεπάρκεια μείζον πρόβλημα της Ελλάδας
Κ. Αντωνίου
Πηγή: reporter.gr

Το Σαββατοκύραικο που πέρασε μίλησαν όλοι. Ο Σαμαράς περιέγραψε το «όραμά» του στα 40χρονα της ΝΔ και στο άρθρο του στην Καθημερινή. Συνοπτικά, επιχείρησε να πείσει ότι επί πρωθυπουργίας του έγιναν άθλοι και ότι πλησιάζει η ώρα της επιβράβευσης. Απείλησε ότι κάθε επιλογή εκτός πλαισίου θα σημάνει την καταστροφή και θέλησε να προειδοποιήσει ότι δεν είναι σε καμία περίπτωση διατεθειμένος να γίνει ο νέος Παπανδρέου και να πέσει αμαχητί.

Ο Βενιζέλος, έτοιμος να δώσει μία ύστατη μάχη στο Κοινοβούλιο (τον μοναδικό προνομιακό του χώρο, είναι η αλήθεια), επιτέθηκε στον ΣΥΡΙΖΑ και τον Τσίπρα (σε συνέντευξή του στο Βήμα) και έδειξε ότι αυτό είναι το μέτωπο στο οποίο επιλέγει να πολεμήσει, μπας και περισώσει κάτι από το ούτως ή άλλως αρνητικό πεπρωμένο του ιδίου και του κόμματός του.

Και ο Τσίπρας, προς γενική κατάπληξη, απάντησε και στους δύο σε ήπιους τόνους, μιλώντας για την ταυτότητα της νέας αριστεράς, για το πώς η Ευρώπη δεν πρέπει να την φοβάται και για το πώς οι πολίτες θα πρέπει να τον εμπιστευτούν. 

Αυτά συμβαίνουν στις παραμονές μίας κοινοβουλευτικής διαδικασίας για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, την οποία η ίδια η κυβέρνηση κινητοποιεί. Θυμίζουμε ότι την τελευταία φορά που συνέβη κάτι τέτοιο, έστω υπό κάπως διαφορετικές συνθήκες, ένας πρωθυπουργός αναγκάστηκε σε παραίτηση και ατιμωτική αποχώρηση, τα πολιτικά δεδομένα της χώρας ανατράπηκαν και τα μνημόνια έγιναν «το σημαντικότερο πολιτικό κείμενο». 

Προς τι όλη αυτή η αναταραχή και αγωνία, εν τέλει; 

Φυσικά, όλοι έχουμε επίγνωση του τι συμβαίνει στη χώρα. Προσαρμογές έχουν γίνει, σπατάλες έχουν μειωθεί, δείκτες μπορεί να έχουν βελτιωθεί, όμως την ίδια στιγμή, μισθοί και θέσεις εργασίας έχουν εξαφανιστεί, συντάξεις επίσης, οι εργαζόμενοι κυκλοφορούν μεταξύ ανέργων και όλα εξακολουθούν να κρέμονται σε μία κλωστή - παρεμπιπτόντως, έχουμε ξεχάσει ότι το να ανήκεις στην ευρωζώνη είναι ένα θέμα, το να υπάρχει μία οικονομία που να λειτουργεί είναι ένα άλλο...

Η συζήτηση αυτή θα είχε εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο, αν δεν υπήρχε το μείζον πρόβλημα της χώρας το οποίο είναι πλέον βαθιά πολιτικό και πρωτίστως θεσμικό. 

Το ζήτημα για την Ελλάδα και εν πολλοίς η αιτία της τραγωδίας της είναι ότι οι θεσμοί δεν υπέρκεινται της συγκυρίας. Κοινώς: η θεσμική ανεπάρκεια της χώρας συνιστά το μείζον πρόβλημά της. 

Ειδικότερα: η σημερινή ένταση και αναταραχή δεν θα υπήρχε αν δεν υπήρχε η «απειλή» της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο τρόπος εκλογής, οι δυνατότητες εκμετάλλευσής του από όποιον το επιθυμεί κατά περίσταση (κυβέρνηση ή αντιπολίτευση) και η πολιτική ανοησία του πολιτικού προσωπικού, δημιουργούν σήμερα εκ νέου συνθήκες κρίσης και απειλούν να διαλύσουν τα πάντα.

Φυσικά και οι εκλογές δεν είναι και δεν θα έπρεπε να είναι πρόβλημα ή απειλή. Ομως σήμερα άλλοι 

επιδιώκουν και άλλοι φοβούνται εκλογές, λόγω μίας προβληματικής και αναχρονιστικής εν τέλει συνταγματικής διάταξης, που συνδέεται με το αν η Βουλή μπορεί ή δεν μπορεί να εκλέξει πρόεδρο. 

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι αν δεν υπήρχε το ίδιο πρόβλημα το 2009-2010, η πορεία των εξελίξεων θα μπορούσε να είναι λιγότερο δραματική. 

Δυστυχώς, η εκκρεμότητα αυτή την στιγμή δεν μπορεί να διευθετηθεί. Το μόνο ερώτημα προς το παρόν είναι αν η εκκρεμότητα θα αποβεί μοιραία.

Ο αλευρόμυλος, ο λιγνίτης και η λίστα Λαγκάρντ

Πηγή: http://attikanea.blogspot.gr/2014/02/blog-post_9118.html

(Ένδιαφέρον απόσπασμα  Άρθρου "ΟΙ ΔΟΣΙΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΕΝΟΧΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ" στο περιοδικό CRASH, Δεκέμβριος 2013, σελ. 154-160 του Δημοσθένη Κούκουνα )

... Θα σταθώ όμως σε μια άλλη περίπτωση, ενός ευφυούς και δραστήριου επιχειρηματία με τοπικό ορίζοντα, στη Δυτική Μακεδονία. Λεγόταν Γεώργιος Παπακωνσταντίνου και ίσως θα παρέμενε ασήμαντος αν ο συνονόματος εγγονός του δεν συνέπιπτε με την ιδιότητα του υπουργού Οικονομικών να είναι εκείνος που έδεσε χειροπόδαρα την Ελλάδα τον Μάιο του 2010 με το απεχθές και επαχθές Μνημόνιο. Σήμερα είναι υπόλογος όχι γι’ αυτό, αλλά για τις αλλοιώσεις που επέφερε στην περίφημη «Λίστα Λαγκάρντ».
 

Ο παλαιός Γ. Παπακωνσταντίνου στην προπολεμική περίοδο είχε αναπτύξει δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης με ιδιόκτητο αλευρόμυλο και ελαιοτριβείο. Ήταν πληροφορημένος ότι κάποιοι Ελληνοαμερικανοί επιχειρηματίες είχαν ενδιαφερθεί για την περιοχή της Πτολεμαΐδας, όπου υπήρχαν πλούσια κοιτάσματα λιγνίτη, και τα σχέδιά τους να δημιουργήσουν μεγάλα λιγνιτωρυχεία εκεί ανατράπηκαν λόγω του πολέμου. 

Εν τω μεταξύ με την Κατοχή έμαθε από Γερμανούς στρατιωτικούς ότι, καθώς η μόνη πηγή ενέργειας θα μπορούσε πλέον – λόγω των πολεμικών συνθηκών – να είναι ο λιγνίτης, θα ήταν έξυπνο να ασχοληθεί με τέτοια επιχείρηση. Αγόρασε τα χωράφια, στα οποία γνώριζε ότι υπήρχε λιγνίτης και η κατοχική κυβέρνηση υποχρεώθηκε να του παραχωρήσει προνομιακή άδεια για την ίδρυση εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για όλη την περιοχή.

Η ηλεκτροδότηση της ευρύτερης περιοχής της Κοζάνης ήταν πλέον μια πολύ κερδοφόρα οικογενειακή επιχείρηση για τον Γ. Παπακωνσταντίνου και το τέλος της Κατοχής δεν μπορούσε να την ανατρέψει, ούτε οι μεταπελευθερωτικές κυβερνήσεις διανοήθηκαν να στερήσουν την περιοχή από ηλεκτρική ενέργεια. Αντίθετα οι δύο γιοι του, ο Μιχάλης και ο Στέλιος, συμμετείχαν στην επιχειρηματική προσπάθειά του, αυτή τη φορά σε μια νέα βάση: Να πωλήσουν τη μονάδα της Πτολεμαΐδας όσο γινόταν ακριβότερα.
 

Με ομολογουμένως ευφυείς κινήσεις η οικογένεια Παπακωνσταντίνου κράτησε μια σκληρή διαπραγματευτική στάση και μόνον όταν πήρε το τίμημα που θεωρούσε λογικό, το 1958, παρέδωσε τη λιγνιτοφόρο περιοχή στη ΔΕΗ. Ένας πρόσθετος όρος ήταν η πρόσληψη του Στέλιου Παπακωνσταντίνου ως στελέχους της ΔΕΗ. Διατηρήθηκε σε κρίσιμες διευθυντικές θέσεις μέχρι που εμφανίστηκε το δικτατορικό καθεστώς και τον απέλυσε.

Ο πρεσβύτερος αδελφός Μιχάλης Παπακωνσταντίνου, που είχε σπουδάσει νομικός στη Γερμανία και την Αγγλία και μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1954 ανέλαβε μαζί με τον Στέλιο τα ηνία της μικρής αλλά περιζήτητης επιχείρησης, προτίμησε να ασχοληθεί με την πολιτική. Στην Κατοχή είχε υπηρετήσει ως διερμηνέας των Γερμανών στην Κοζάνη, αλλά κατά την τελευταία κατοχική χρονιά συνδέθηκε με αντιστασιακούς. Παρά ταύτα τον συνόδευε το ψευδώνυμο «Μποτάκιας», λόγω της εμμονής του να φοράει γερμανικές μπότες μέσα από τα πολιτικά ρούχα του. Πιο φανατικός ένας πρώτος εξάδελφός του, ο Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου, φοιτητής της Νομικής, υπηρέτησε επίσης ως διερμηνέας και πράκτορας της Γκεστάπο στη Θεσσαλονίκη και αναμίχθηκε σε καταδόσεις Ελλήνων και Βρετανών – και όχι μόνο.

Η αρχική ενασχόληση του Μιχάλη Παπακωνσταντίνου με την πολιτική είχε τοποθέτηση ακροδεξιά. Κατέβηκε ως υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του αινιγματικού «μακεδονάρχη» Σωτηρίου Γκοτζαμάνη, που επί Κατοχής είχε διατελέσει υπουργός Οικονομικών και εγκαίρως είχε διαφύγει στην Ιταλία πριν τελειώσει η Κατοχή. Εκεί, όπου είχε πολλούς δεσμούς από τα φοιτητικά του χρόνια, κρύφτηκε επί χρόνια φυγοδικώντας από την ελληνική δικαιοσύνη, που τον είχε καταδικάσει σε θάνατο. Στις αρχές της δεκαετίας 1950 επέτυχε να αμνηστευθεί και να του επιστραφεί η δημευθείσα περιουσία του (διασώζεται μεταξύ άλλων ένα σχετικό έγγραφό του προς τον τότε νεαρό υφυπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Μητσοτάκη).
 

Ο Γκοτζαμάνης επανήλθε στην Ελλάδα και τα πράγματα είχαν αλλάξει. Επιχείρησε να πολιτευθεί στις δημοτικές εκλογές του 1954 ως υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης και συγκέντρωσε πολύ υψηλό ποσοστό, αλλά δεν εξελέγη. Ένας εκ των πολύ φανατικών υποστηρικτών του ήταν ο Μιχάλης Παπακωνσταντίνου, που τον θεωρούσε ως τον «μεγαλύτερο ζώντα πολιτικό στην Ελλάδα». 

Μετά την εξαγορά του εργοστασίου της Πτολεμαΐδας και αφού είχε αποβιώσει ο Γκοτζαμάνης, μεταπήδησε πολιτικά στον κεντρώο χώρο που πλέον άρχιζε βάσιμα να διεκδικεί την εξουσία. Αργότερα θα εκλεγεί επανειλημμένα βουλευτές και θα καταλάβει υπουργικά αξιώματα, ενώ μετά την πτώση της δικτατορίας θα προσχωρήσει στη Νέα Δημοκρατία.
 

Μη έχοντας άρρενες απογόνους θα τον διαδεχθεί πολιτικά στην Κοζάνη ο ανιψιός του, ο γνωστός μας αρχιτέκτονας του «Μνημονίου» Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο οποίος σήμερα είναι υπόδικος για τη «Λίστα Λαγκάρντ», επειδή επιχείρησε να την αλλοιώσει για να μην είναι υπόλογες οι κόρες του Μιχάλη Παπακωνσταντίνου.

Αυτή είναι με λίγα λόγια η ιστορία της οικογένειας Παπακωνσταντίνου, που απέκτησε αμύθητο πλούτο από μια υπογραφή του Τσολάκογλου σε μια προνομιακή άδεια για τη δημιουργία ηλεκτρικού εργοστασίου στη μακρινή και ασήμαντη τότε Πτολεμαΐδα.

Να μάθεις...

Ράνια Μαργέλη

Να μάθεις να φεύγεις...
Από την ασφάλεια τρύπιων αγκαλιών.
Από χειραψίες που σε στοιχειώνουν.
Από την ανάμνηση μιας κάλπικης ευτυχίας.
Να φεύγεις - αθόρυβα, σιωπηλά, χωρίς κραυγές, μακρόσυρτους αποχαιρετισμούς.
Να μην παίρνεις τίποτα μαζί, ούτε ενθύμια, ούτε ζακέτες για το δρόμο.
Να τρέχεις μακρυά από δήθεν καταφύγια κι ας έχει έξω και χαλάζι.
Να μάθεις να κοιτάς βαθιά στα μάτια όταν λες αντίο κι όχι κάτω ή το άπειρο.
Να εννοείς τις λέξεις σου, μην τις εξευτελίζεις.
Να μάθεις να κοιτάς την κλεψύδρα, να βλέπεις πως ο χρόνος σου τελείωσε.
Να σταματήσεις να αγαπάς τον Μέλλοντα, όταν αυτό που έχεις είναι μόνο ο Ενεστώτας,
Να φεύγεις από εκεί που δεν ξέρεις γιατί βρίσκεσαι - από 'κει που δεν ξέρουν γιατί σε κρατάνε.
Μπορείς να φτιάξεις ιστορίες ολοκαίνουριες, με ουρανό κι αλάτι.
Να θυμίζουν λίγο φθινόπωρο, πολύ καλοκαίρι κι εκείνη την απέραντη Άνοιξη.
Να φεύγεις από εκεί που δε σου δίνουν αυτά που χρειάζεσαι.
Από το δυσανάλογο, το μέτριο και το λίγο.
Να απαιτείς αυτό που δίνεις να το παίρνεις πίσω - δεν τους το χρωστάς.
Να μάθεις να σέβεσαι την αγάπη σου, το χρόνο σου και την καρδιά σου.
Να καταλάβεις πως οι δεύτερες ευκαιρίες είναι για τους δειλούς, οι τρίτες για τους γελοίους.
Μην τρέμεις την αντιστοιχία λέξεων-εννοιών, να ονομάζεις σχέση την σχέση, την κοροϊδία κοροϊδία.
Να μάθεις να ψάχνεις για αγάπες που θυμίζουν Καζαμπλάνκα, όχι συμβάσεις ορισμένου χρόνου.
Να μάθεις να φεύγεις από εκεί που ποτέ πραγματικά δεν υπήρξες.
Να φεύγεις από όσα νόμισες γι' αληθινά, μήπως φτάσεις κάποτε σ' αυτά.

Πηγή : http://messornot.blogspot.gr/2014/07/blog-post_20.html

Ο οκνηρός εντεταλμένος κύριος Φούχτελ

Και τσιγκούνης! Διότι δεν ερευνά ο ίδιος, ούτε πληρώνει μελετητές του για να καταγράψουν τα στοιχεία της αυτοδιοίκησης , που προσβλέπει να διασώσει και να συμβουλέψει : τα θέλει έτοιμα απο τους Δημάρχους και τους Περιφερειάρχες.

Οι υπήκοοι δημοτικοί υπάλληλοι , κατ´ εντολήν τίνος άραγε, θα πρέπει επομένως να εργαστούν για να αναζητήσουν τις βάσεις δεδομένων  και να εκπονήσουν τις απαντήσεις του λεπτομερέστατου ερωτηματολογίου του κ. Φούχτελ!

Η Ελληνική Πολιτεία και η αυτοδιοίκηςη δεν απάντηςαν μέχρι σήμερα  για τα όρια της Ελληνογερμανικής Συνέλευσης .Εν τω μεταξυ ο κ.Φούχτελ περιδιαβαίνει ανενόχλητος τη χώρα και αναφέρεται στην καγκελαρία. Ας προσέχουμε εμείς λοιπόν.

Γερμανική «ακτινογραφία» στους ΟΤΑ – Τι περιλαμβάνει το ερωτηματολόγιο Φούχτελ προς τους αιρετούς

Φτώχια: Οι ανέντιμες μετρήσεις

Exposing the Great 'Poverty Reduction' Scandal

Understanding how we measure poverty rates is vital if we want to adequately address this global crisis

The received wisdom comes to us from every direction: poverty rates are declining and extreme poverty will soon be eradicated from the face of the earth.  This narrative is delivered by the World Bank, the governments of rich countries, and – most importantly – the UN Millennium Development Campaign.  Relax, they tell us.  The world is getting better, thanks to the spread of free market capitalism and Western aid.  Development is working, and soon, one day in the very near future, poverty will be no more.  

It’s a comforting story, but unfortunately it’s just not true.  Poverty is not disappearing as quickly as they say.  In fact, according to some measures, poverty has been getting significantly worse.  If we are to be serious about eradicating poverty, we need to cut through the sugarcoating and face up to some hard facts...

Πατριδογνωσία: Σύρος

Σύρος: “Όταν η Ερμούπολη ήταν πολιτεία, η Αθήνα ήταν… χωριό”

Posted By 24grammata

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός 

Όταν η Ερμούπολη ήταν πολιτεία, η Αθήνα ήταν… χωριό
«Η παλιά πόλη  βρίσκεται πάνω σε έναν κώνο, σαν κομματάκι ζάχαρης» Κάπως έτσι, είδε την Άνω Σύρα η Ελίζαμπεθ Γκρόβενορ (1797-1891), όταν το 1840 επισκέφτηκε το νησί. Bέβαια, τότε,  είδε, κυρίως, την παλαιά πόλη της Σύρου, γιατί η Ερμούπολη ακόμα χτιζόταν (η ανοικοδόμηση άρχισε μετά την επανάσταση του 1821 και, όταν ολοκληρώθηκε,  ήταν πραγματικά ένα κόσμημα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους). 
Ολόκληρη η σύγχρονη Ελλάδα θα ήταν, σήμερα, διαφορετική, αν είχε μπολιαστεί από το μεράκι και τη διορατικότητα των Συριανών, που έφτιαξαν από το μηδέν μία πόλη κόσμημα, όχι μόνο για το Αιγαίο αλλά και για όλη τη Μεσόγειο.  Όπου κι αν στρέψεις το μάτι σου στο νησί, θα νοιώσεις το μεγαλείο και τη δημιουργικότητα των σύγχρονων Συριανών, κάτι που δύσκολα θα το συναντήσεις στα αστικά κέντρα του υπόλοιπου ελληνικού κράτους. Δεν πρόκειται για ένα, ακόμα, ξερό κυκλαδονήσι αλλά για το μεγαλύτερο εμπορικό, βιομηχανικό, οικονομικό κέντρο της Ελλάδας του 19ου αιώνα. Το πρώτο μεγάλο λιμάνι του ελληνικού κράτους (την εποχή, που ο Πειραιάς ήταν ψαροχώρι).  
Η νέα πόλη ονομάστηκε Ερμούπολη, προς τιμήν του κερδώου Ερμή (θεού του εμπορίου) και ήταν πραγματικά το εμπορικό κέντρο της μετ επαναστατικής Ελλάδας. Είναι η μόνη αμιγής νεοκλασική πολιτεία του 19ου αιώνα στην Ελλάδα. Ό,τι συνέβαινε στην Ερμούπολη, συνέβαινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα: το 1823 ιδρύθηκε στην Ερμούπολη το πρώτο Νοσοκομείο της Ελλάδας, ενώ το 1833, ο Νεόφυτος Βάμβας, ιδρύει το πρώτο Ελληνικό Γυμνάσιο. Την ίδια εποχή εκδίδεται στην Ερμούπολη η πρώτη ξενόγλωσση εφημερίδα που τυπώθηκε στην Ελλάδα. Είναι η «Μέλισσα», που συντάσσεται σε Ελληνικά και Γαλλικά. 
Η κίνηση κεφαλαίων ήταν τέτοια, που, όπως λέγεται,  το πρώτο εργοστάσιο βυρσοδεψίας έκανε τζίρο 1.0000.000 δρχ,  όταν ο προϋπολογισμός όλης της υπόλοιπης Ελλάδας ήταν, μόλις, 900.000 δρχ. Η Σύρος ήταν το μεγαλύτερο διακομιστικό κέντρο  εμπορίου με την υπόλοιπη Ελλάδα, τη Ρωσία και την Ανατολή. 
Εδώ ιδρύθηκε (1856) και η πρώτη σύγχρονη ναυτιλιακή εταιρεία, η «Ελληνική Ατμοπλοΐα». Στους Συριανούς ταρσανάδες ναυπηγήθηκαν πάνω από 2000 πλοία. Αργότερα εδώ θα δημιουργηθεί και το πρώτο σιδερένιο Ελληνικό Ατμόπλοιο. Γι αυτό και ο ποιητής Θεόφιλος Γκοτιέ (1811-1872) θα μείνει έκπληκτος από επίπεδο του νησιού και θα ομολογήσει ότι «Η Σύρος … είναι περίπου ο ομφαλός της Ελλάδος, η πρωτεύουσα της κομψότητας και της αρχοντιάς».
Αποτέλεσμα αυτής της οικονομικής ανάπτυξης ήταν και η εξέλιξη στις Τέχνες και τα Γράμματα: στη Σύρο γεννήθηκε ο  Εμμανουήλ Ροΐδης (1836 – 1904), που εκτός των άλλων, έγραψε και την «πάπισσα Ιωάννα», ένα από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματα της νέας ελληνικής λογοτεχνίας. Στη Σύρο γεννήθηκε (αν και έφυγε σε μικρή ηλικία) και  Δημήτριος Βικέλας (1835-1908), ποιητής και πεζογράφος. Ο Βικέλας είναι, επίσης, γνωστός για τη συμμετοχή του στην αναβίωση της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, το 1896. Στην Ερμούπολη γεννήθηκε και ο  σατιρικός ποιητής Γεώργιος Σουρής (1850- 1919) καθώς και η  ποιήτρια Ρίτα Μπούμη-Παπά (1906-1984) και ο Μάνος Ελευθερίου. Βέβαια, δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τον πασίγνωστο Φραγκοσυριανό (συριανός-καθολικός) λαϊκό συνθέτη, τον Μάρκο Βαμβακάρη. Στη Σύρο σπούδασε και ο Ελ. Βενιζέλος και είχε απόλυτο δίκιο, όταν έλεγε ότι στην Ερμούπολη 
ξαναγεννήθηκε η Ελλάδα.

Οι νησίδες τριγύρω από τη Σύρο
1. Διδύμη ή Γαιδαρος (37025΄36.42΄΄Ν 24058΄21.83΄΄Ε),
2. Στρογγυλό,3.  Βαρβαρούσα


4. Γυάρος (37035΄59.02΄΄Ν 24044΄04.01΄΄Ε):  Η επιφάνεια του νησιού είναι 23 τετρ. χιλ. Σήμερα το νησί είναι ακατοίκητο. Χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας στους ρωμαϊκούς χρόνους (το αναφέρει ο Θεόφραστος, ο Τάκιτος, ο Πλίνιος και άλλοι). Όλοι, ανεξαιρέτως το περιγράφουν ως ένα άγονο τόπο, γεμάτο τεράστια ποντίκια. Ο Πλίνιος αναφέρει ότι το νησί είχε κατοίκους, αλλά αναγκάστηκαν να φύγουν, γιατί τους απειλούσαν τα τεράστια ποντίκια, που έτρωγαν ακόμα και τα σίδερα(;!). Τόπος εξορίας ήταν και κατά τη Βυζαντινή περίοδο, αλλά και στη νεότερη  Ελλάδα απο το 1947 μέχρι το 1952 και από το 1956 μέχρι το 1974 (συνολικά βασανίστηκαν 25.000 πολιτικοί κρατούμενοι, γιατί είχαν το «θράσος» να μη συμφωνούν με την επίσημη εξουσία). Στο νησί υπάρχουν τα κτήρια των φυλακών, του νοσοκομείου και του ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού που έχτισαν οι εξόριστοι από το 1947 μέχρι το 1951. Η κατασκευή τους αποτέλεσε μέγα οικονομικό σκάνδαλο, γιατί, αν και τα κτήρια χτίστηκαν χωρίς μεροκάματα (καταναγκαστική εργασία), όμως το  ελληνικό δημόσιο χρεώθηκε ένα υπέρογκο κόστος (λόγω της  μεγάλης αρπαχτής των «σωφρονιστών» και των εργολάβων).  Μετά τη μεταπολίτευση το νησί χρησιμοποιήθηκε ως πεδίο βολής του Πολεμικού Ναυτικού. Σήμερα ακούγονται σκέψεις για δημιουργία Αιολικού πάρκου.
Στη Γυάρο υπάρχει ένα είδος φιδιού, που είναι μοναδικό στον κόσμο. Πρόκειται για  το Hierophis (ή Coluber) gyarosensis, ο θρυλικός «μαύρος όφις» της Γυάρου. για τη Γυάρο και εδώ ^[1]
5. Γλαρονήσι,  6. Φούης, 7. Κομμένο, 8. Άσπρο(37023΄31.88΄΄Ν 24059΄42.83΄΄Ε),  9. Νάτα, 10. Στρογγυλό Ποσειδωνίας, 11. Σχινονήσι: ακατοίκητο , ερημονήσι, και βρίσκετε απέναντι από την παραλία των Αγκαθοπών στο νότιο τμήμα της Σύρου. Διαθέτει μια μικρή αμμώδη παραλία και 
λιγοστούς θάμνους. Μόνιμοι κάτοικοι τα κουνέλια και αποικία χελιδονιών, 12. Ψαθονήσι

Εφτά μικρά στολίδια της Συριανής Αρχόντισσας

Α. Το νησί αναφέρεται με το ίδιο όνομα «Συρίη», από τα  Ομηρικά έπη (Ο΄ 403- 484).  Την αποκαλούσαν και  «δίπολις», επειδή είχε δύο πόλεις: την Ποσειδωνία και τη Φοινική. Πρωτοκατοικήθηκε από το 4000 και το όνομα της προέρχεται από το Φοινικικό «Ουσούρα», που σημαίνει ευτυχής ή από τη λέξη «συρ», που σημαίνει βράχος.
Β. Προκαλεί έκπληξη στον επισκέπτη ότι ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας καλλιτεχνικής δημιουργίας βρίσκεται, δίχως ίχνος προστασίας, σε έναν από τους ναούς του νησιού. Πρόκειται για ένα από τα εννέα έργα του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco), που βρίσκονται στην Ελλάδα. Εκτίθεται στον Ναό της Κοιμήσεως στην Ερμούπολη. Είναι  έργο σε αυγοτέμπερα σε ξύλο πριν από το 1567.
Γ. Ο Γάλλος γιατρός και βοτανολόγος Ζοζεφ Τουρνεφόρ (Tournefort), που ταξίδεψε στην Ανατολή στα 1700, αναφέρει ότι από τους κατοίκους της Σύρου τα άτομα που ανήκαν στο ανατολικό δόγμα δεν συγκροτούσαν παραπάνω από 8 οικογένειες έναντι 6.000 συνολικού καθολικού πληθυσμού.
Δ. Ισως, οι περισσότεροι να θυμούνται τη Σύρο, τη Γαλησσά, τη Παρακοπή, το Φοίνικα ή την Ντελαγράτσια από τη Φραγοσυριανή (Καθολική Συριανή) του Μάρκου Βαμβακάρη. Ο ίδιος ο Μάρκος Βαμβακάρης αναφέρει στην αυτοβιογραφία του (Μάρκος Βαμβακάρης – Αυτοβιογραφία»,Βέλλου-Κάιλ, Αθήνα 1978, εκδ. Παπαζήση): «….Εγώ, όταν έπαιζα και τραγουδούσα, κοίταζα πάντα κάτω, αδύνατο να κοιτάξω τον κόσμο, τα έχανα. Εκεί, όμως, που έπαιζα, σηκώνω μια στιγμή το κεφάλι και βλέπω μια ωραία κοπέλα. Τα μάτια της ήταν μαύρα. Δεν ξανασήκωσα το κεφάλι, μόνο το βράδυ την σκεφτόμουν, την σκεφτόμουν…..Πήρα, λοιπόν, μολύβι κι έγραψα πρόχειρα:
Μία φούντωση, μια φλόγα έχω
μέσα στην καρδιά
Λες και μου΄χεις κάνει μάγια
Φραγκοσυριανή γλυκιά…»
Ο Μάρκος ηχογράφησε το τραγούδι το 1937, αλλά δεν σημείωσε καμία επιτυχία. Εικοσιπέντε χρόνια αργότερα (το 1961) θα το επανακτελεσει ο Βασίλης Τσιτσάνης (με τη φωνή του Μπιθικώτση) και θα το καθιερώσει ως κλασικό χασάπικο.
Ε. Το Ακρωτήριο Άγιος Φωκάς  είναι το βορειότερο ακρωτηριο της Σύρου. Οφείλει το όνομα του στον Αγιο Φωκά, που ήταν ο πρώτος προστάτης των Θαλασσινών (πολύ πριν τον Άγιο Νικόλαο). Μία από τις ελάχιστες επιγραφές βρίσκεται σκαλισμένη σε ένα μικρό ναό της περιοχής: « Κ(υρι)ε κ(αι) αγιε Φωκα σοσο(ν) το (πλ)οιον Μαρίαν» ( Κ. Ρωμαίου, «κοντά στις ρίζες», εκδ. εστία).  Στην πάροδο του χρόνου έχει αλλάξει πολλές ονομασίες: «Πετρίτης», «Τρίμεσο», «Γράμματα», και τελευταία «Στριμεσός». Στο ακρωτήριο λειτουργεί αυτόματος  φάρος τύπου Άγκα.
ΣΤ. Η χαρά του θαλασσινού είναι να βλέπει πράγματα, που δεν μπορούν να δουν όσοι  ταξιδεύουν απ την ξηρά. Γι αυτό, μόλις θα περάσετε τον όρμο του ΓαλληΣΣά με Νότια πορεία (ανάμεσα στα ακρωτήρια Κατακέφαλος και Ατσιγγανόκαστρο) βρίσκεται το ξωκκλήσι Άγιος Στέφανος. Είναι χτισμένο σε εκπληκτική θέση, λαξευμένο πάνω σε βράχο, προσιτό μόνο από τη θάλασσα. Αξίζει να το δήτε και να κολυμπήσετε στα καταγάλανα νερά του.
Ζ. Ο Μάνος Ελευθερίου εξομολογείται («ΛΙΜΑΝΙ» στο τεύχος Σεπτεμβρίου 2006) για την ιδιαίτερη πατρίδα του: "..στη Σύρο ευτυχώς, υπάρχει ακόμα ένας πολιτισμός που τον έχουν άνθρωποι χωρίς μεγάλη μόρφωση. Ξέρετε, πολιτισμός δεν είναι μόνο να ξέρεις τον Ντοστογιέφσκι. Πολιτισμός είναι να αντιλαμβάνεσαι το καλό, το ωραίο και να το διατηρείς. Εκεί, λοιπόν, το έχουν αυτό το πράγμα. Ακόμα και οι λαϊκοί άνθρωποι, που είναι σχεδόν αγράμματοι, έχουν ένα έμφυτο πολιτισμό μέσα τους. Και το βλέπεις αυτό. Ακόμα και στον τρόπο που χτίζουν τα εξοχικά σπίτια τους. Είναι μοναδικός ο τρόπος τους."

http://www.hermoupolis.gr/%CE%99%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B1---%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82/history.aspx