Από τι απελευθερώνουν τα δίκτυα;

Με το λιτό νομοσχέδιο (5 άρθρων) και με τον πολιτικά ορθό τίτλο "Ρύθμιση θεμάτων της ΑΔΜΗΕ ΑΕ" συζητείται στην Βουλή η μετοχοποίηση των 12.200 χλμ. δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι προδιαγραφές πώλησης και η διαδικασία εκτίμησης των πωλούμενων περιουσιακών στοιχείων δεν περιγράφονται, όταν η δημόσια διαχείριση απαιτεί λεπτομερείς προδιαγραφές και όρους ακόμη και για το ταπεινό χαρτί φωτοτυπίας.

Oι αρμόδιοι υπουργοί Οικονομικών και Ενέργειας-Περιβάλλοντος θα ασκήσουν τις απόλυτες εξουσιοδοτήσεις που ´άνευ´ άλλων όρων τους εκχωρεί το νομοσχέδιο. 

Από τις εξελίξεις το επόμενο διάστημα θα φανεί τι ακριβώς θα απελευθερωθεί, τι θα πληρωθεί και τι θα επενδυθεί.

Εντυπωσιακή η σιγή της διοίκησης και της ηγεσίας της ΔΕΗ, πλην συνδικάτων, που πιέζουν για να "διασφαλίσουν" τα περιουσιακά στοιχεία των συντάξεων και εφάπαξ των εργαζομένων απο την χαμηλών προσδοκιών και οφέλους μετοχοποίηση, που εύλογα προβλέπεται αναντίστοιχη της αξίας των πωλούμενων δικτύων.

Εντυπωσιακή και η υποτίμηση για τις αστοχίες παρόμοιων ιδιωτικοποιήσεων απο τα διεθνή παραδείγματα, για την χαμηλή αξία των μετοχών, για την στρατηγική αξία των δικτύων.

Με προσχηματικές επικλήσεις  κοινοτικών οδηγιών, που δεν υποχρεώνουν σε παρόμοιες πρακτικές και με γενικόλογες αναφορές σε αντισταθμιστικές επενδύσεις (όπως η διασύνδεση των νησιών!) η τεμαχισμένη πλέον  , σχεδόν αποκλεισμένη απο τις αγορές ΔΕΗ, που δεν άντεξε ούτε τις πιέσεις  της αγοράς, ούτε τις δεσμεύσεις της δημόσιας σφαίρας, εκχωρεί , άλαλη , την περιουσία της και μαζί το δικαίωμα ανάπτυξης  σύγχρονων, δημόσιων ενεργειακών υποδομών. 

- Τα συνοδευτικά κείμενα του νομοσχεδίου Εδώ

- Η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 15/2013 ¨Έγκριση αποκρατικοποίησης και αναδιάρθρωσης της ΔΕΗ" εδώ

Τα ιερά του έθνους

Όταν οι ηγεσίες διαγωνίζονται για τα ιερά της αθεΐας ή της θεοσεβίας, ο λαός συνωστίζεται  έντρομος στις εκκλησίες και τις εφορίες,το ΤΑΙΠΕΔ εκπληστηριάζει και η 'λαλέουσα' ιστορία λέει:

"Είπατε τω βασιλεί χαμαί πέσε δαίδαλος αυλά. Ουκέτι Φοίβος έχει καλύβην, ου μάντιδα δάφνιν, ου παγάν λαλέουσαν, απέσβετο και λάλον ύδωρ."

Πείτε στον Βασιλιά πως κατάχαμα έπεσε ο έντεχνος αυλός, ο Φοίβος δεν έχει πια κατοικία, ούτε δάφνη μαντική, ούτε πηγή ομιλούσα. Γιατί χάθηκε και το νερό που μιλούσε. (Ορειβάσιος)

Ο τελευταίος «χρησμός» τον οποίο έδωσε το Μαντείο των Δελφών είναι πασίγνωστος. Είναι η απάντηση προς τον Ιουλιανό, τον αποκληθέντα Παραβάτη , που είχε στείλει τον γιατρό Ορειβάσιο ν΄ αναζωογονήσει το Μαντείο.

Τον «χρησμό» δεν το δίνει πια ο Φοίβος αλλά το ιερατείο.

Λίγα είναι τα κείμενα, στην παγκόσμια φιλολογία, που ηχούν τόσο σπαρακτικά και σαν πένθιμο σήμαντρο σημαίνουν το τέλος ενός κόσμου.

O δε Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός (Κατά Ιουλιανού ΙΙ,32) γράφει: «Ουκ έτι φθέγγεται δρυς, ούκ έτι λέβης μαντεύεται, ουκ έτι Πυθία πληρούται. Πάλιν η Κασταλία σεσίγασται και σιγά και ύδωρ εστίν ου μαντεύομενον αλλά γελώμενον. Πάλιν ανδριάς άφωνος ο Απόλλων. Πάλιν δάφνη φυτό, εστί μύθω θρηνούμενον».

Η πτώση των «εθνικών» είναι ραγδαία. Ο Θεοδόσιος ο Μέγας κλείνει το Μαντείο, διατάζει να καταστραφούν οι ειδωλολατρικοί ναοί και καταργεί τους Ολυμπιακούς αγώνες. Ο Ιουστινιανός κλείνει τη φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας και καταστρέφει ή ακρωτηριάζει πολλά αρχαία μνημεία για να πάρει υλικό έτοιμο για να χτίσει την Αγιά Σοφιά και να διακοσμήσει την Νέα Ρώμη. Το όνομα Έλληνες είναι σχετλιαστικό πια. Σημαίνει τους αθλίους ειδωλολάτρες... τους εθνικούς.Οι πρώτοι αιώνες του Βυζαντίου είναι ανθελληνικοί.

Σύμφωνα με τον Άγγελο Βλάχο, η στιγμή είναι ιστορική. Το «πας μη Έλλην βάρβαρος» αντιστρέφεται. «Πας Έλλην απεχθής ειδωλολάτρης».

Το κύριο όνομα Έλλην γίνεται επίθετο κακόηχο και η νέα αυτή έννοια της λέξης θα εξαφανισθεί εντελώς. Mόνο μετά τον 8ο αι. μ.Χ., όταν εκχριστιανισθούν και οι τελευταίοι ειδωλολάτρες της περιοχής της Μάνης, μόνο τότε το εθνικό Έλλην παίρνει πάλι τη θέση κυρίου ονόματος. (Wikipedia)

ισορροπίες

Το λάθος της Ευρώπης στο θέμα της ενέργειας και οι νόμοι που ωφελούν μερικές εταιρείες

Πηγή: Greek Money

Την επιθυμία χωρών όπως η Ισπανία να απαλλαγούν από τους δεσμευτικούς στόχους μείωσης των ρύπων ικανοποιούν οι προτάσεις της Κομισιόν για το ενεργειακό μέλλον της Ευρώπης.

Η λευκή βίβλος της επιτροπής για το 2030 προβλέπει πανευρωπαϊκό δεσμευτικό στόχο μείωσης των ρύπων κατά 40% ώς το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Δεν θέτει όμως δεσμευτικούς στόχους για κάθε χώρα, πέραν όσων ισχύουν ώς το 2020, πράγμα που προξενεί αβεβαιότητα στον κλάδο των πράσινων τεχνολογιών.

«Οι προτάσεις δεν ικανοποιούν τις προσδοκίες ευρωπαϊκών εταιρειών που ζητούν ισχυρό πλαίσιο για επενδύσεις και καινοτομία στην Ευρώπη» δήλωσε ο Χάρι Φερχάρ της εταιρείας Philips. «Η Ευρώπη πρέπει να καταλάβει ότι ποτέ δεν πρόκειται να ηγηθεί στον τομέα της φθηνής ενέργειας και πρέπει να ηγηθεί στον τομέα της ελαχιστοποίησης της κατανάλωσης ενέργειας. Η ενεργειακή αποτελεσματικότητα είναι κλειδί προκειμένου να γίνει η Ευρώπη πιο ανταγωνιστική και ενεργειακά ανεξάρτητη».

Από τις προτάσεις της Κομισιόν απουσίαζε κάθε αναφορά στην εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς το σχετικό κεφάλαιο έγινε αντικείμενο ζωηρών αντιπαραθέσεων και ο καθορισμός συγκεκριμένων στόχων μετατέθηκε για αργότερα.

«Είναι μια απογοητευτική ημέρα για την Ευρώπη. Αυτή τη στιγμή στέλνουμε δισεκατομμύρια ευρώ εκτός Ευρώπης για προμήθεια ενέργειας, αντί να δίνουμε δουλειές σε ανθρώπους εντός Ευρώπης για να εξοικονομήσουμε ενέργεια», σχολίασε η Μόνικα Φρασόνι, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Εξοικονόμησης Ενέργειας. «Η επιτροπή υποχώρησε στις ισχυρές πιέσεις των εκπροσώπων των μεγάλων εταιρειών ενέργειας και των ενεργοβόρων βιομηχανιών. Το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό τόσο για το κλίμα όσο και για την ανταγωνιστικότητά μας».

Στην εφημερίδα «Γκάρντιαν», ο αρθρογράφος Ντάμιαν Κάριγκτον περιέγραψε τη συμφωνία ως λεπτή ισορροπία ανάμεσα «στο ζήτημα των καιρών μας», την κλιματική αλλαγή και «το ζήτημα των ημερών», την οικονομική κρίση. «Τα σχέδια της ευρωπαϊκής επιτροπής είναι σαφώς ανεπαρκή για να καλύψουν τον στόχο της ίδιας της Ε.Ε. για περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους +2 βαθμούς Κελσίου. Για όσους όμως εστιάζουν στην οικονομία της Ευρώπης σήμερα, η συμφωνία ήταν ό,τι πιο αισιόδοξο μπορούσε να υπάρξει».

Οι στόχοι για το 2030 περιλαμβάνουν πανευρωπαϊκή δέσμευση ότι το 27% της ενέργειας στην Ευρώπη θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προς απογοήτευση της Βρετανίας, η οποία επεδίωκε την κατάργηση και αυτού του δεσμευτικού στόχου.

«Το μήνυμά μου προς τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις είναι ας είμαστε ειλικρινείς. Η περικοπή 40% δεν είναι μικρό πράγμα. Είναι μεγάλο πράγμα», δήλωσε η επίτροπος αρμόδια για τη Δράση και το Κλίμα Κόνι Χέντεγκορ. Οι προτάσεις της επιτροπής αποτελούν τη βάση αλλά όχι την τελική μορφή της σχετικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

Μας αρκεί μια δημόσια ΔΕΗ ή θέλουμε μια αποτελεσματική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ;

Πηγή: http://energeiakozani.blogspot.gr 
Ευάγγελος Καρλόπουλος, 23 Ιαν 2014

Η απάντηση φαντάζει ενδεχομένως προφανής. Η πλειοψηφία των συμπολιτών μας, κυρίως στη Δυτική Μακεδονία, θα προτιμούσε μια αποτελεσματική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και μια ΔΕΗ με έντονα δημόσιο χαρακτήρα. Μέχρι σήμερα, καταφέραμε μόνο το πρώτο. Να έχουμε μια ΔΕΗ μερικώς ιδιωτικοποιημένη αλλά κάτω από κρατικό έλεγχο.

Παραμένει όμως κυρίαρχο το έτερο ζητούμενο. Η αναγκαιότητα μιας εθνικά αποτελεσματικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Μια αποτελεσματική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι ιδεολόγημα αλλά προσδιορίζεται μέσα από συγκεκριμένα και αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά:

• Παρέχει ηλεκτρική ενέργεια με καθολικό τρόπο και χωρίς αποκλεισμούς στο σύνολο της επικράτειας 

• Το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές δεν ρυθμίζεται αυθαίρετα στα υπουργικά συμβούλια αλλά αντανακλά το πραγματικό κόστος ηλεκτροπαραγωγής, μεταφοράς και διανομής

• Μια αποτελεσματική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ακριβώς λόγω της προαναφερόμενης ορθολογικής διαχείρισης των τιμολογίων, δημιουργεί το οικονομικό απόθεμα ώστε να απορροφά χωρίς προβλήματα τα χαμηλά τιμολόγια των ευάλωτων καταναλωτών και να περιορίζει την ενεργειακή φτώχεια

• Διαθέτει και αναπτύσσει το βέλτιστο δυναμικό παραγωγής ενέργειας και ισχύος, χωρίς να επιβαρύνει τους καταναλωτές με πλεονάζουσες και αλόγιστες επενδύσεις

• Στηρίζει τη βιομηχανική παραγωγή, πρακτικά τις θέσεις εργασίας των συμπολιτών μας και την ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας, με τη βοήθεια των μονάδων βάσης οι οποίες καταγράφουν το χαμηλότερο κόστος παραγωγής

• Προωθεί και ενσωματώνει τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, όπως τις ΑΠΕ για παράδειγμα, με λελογισμένο τρόπο και χωρίς να επιβαρύνει τους καταναλωτές με ανερμάτιστα υψηλές εγγυημένες τιμές

• Διαθέτει τη μέγιστη δυνατή διασπορά ενεργειακών πηγών και προμηθευτών, χωρίς να αποκλείει συγκεκριμένα καύσιμα (πχ λιθάνθρακα σήμερα ή φυσικό αέριο πριν από χρόνια), επειδή έτσι το υπαγόρευσαν οι περιβαλλοντικές ευαισθησίες του κάθε υπουργού ή οι ανήκουστες φιλοδοξίες των συνδικαλιστών να διαμορφώνουν την ενεργειακή πολιτική μιας ολόκληρης χώρας

• Μια αποτελεσματική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μετακυλύει τις χαμηλές τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς στους καταναλωτές, δεν συντηρείται με διοικητικά επιβαλλόμενες χρεώσεις και δεν καρπώνεται υπεραξίες καυσίμων ή τεχνολογιών σε βάρος των καταναλωτών

• Δεν ανέχεται, εν έτη 2014, το απαράδεκτα υψηλό κόστος χρήσης πετρελαίου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά, χρεώνοντας τους καταναλωτές με σχεδόν 500 εκ ευρώ ετησίως

• Προωθεί τον ανταγωνισμό, στηρίζει τη βιωσιμότητα των επενδύσεων και αμείβει την αναγκαιότητα ύπαρξης εφεδρειών παραγωγής. Αποφεύγει όμως τον παραλογισμό να αμείβει με Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ) τις λιγνιτικές μονάδες, σήμερα της ΔΕΗ και αύριο ενδεχομένως των ιδιωτών, μεταφέροντας το κόστος και πάλι στους καταναλωτές

• Σε μια αποτελεσματική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οι καθετοποιημένες εταιρείες με μεγάλο χαρτοφυλάκιο και ακριβώς λόγω της στρατηγικής σημασίας της ενέργειας για τις εθνικές οικονομίες, δεν είναι δόκιμο να συγχρονίζονται ή να ταυτίζονται με το κατά περίπτωση εθνικό κίνδυνο χρηματοδότησης. Για παράδειγμα, δεν είναι τυχαίο ότι η χρηματοδότηση της νέας λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαιδα V, «ξεπάγωσε» μόνο μετά τα όποια θετικά μηνύματα των αγορών απέναντι στην πορεία της χώρας μας. Το υψηλό «country risk» της Ελλάδας συμπαρέσυρε και την πιστοληπτική αξιοπιστία τη ΔΕΗ. Με άλλα λόγια, «όταν μπλέκεις με τα πίτουρα» είναι εύκολο αλλά ενδεχομένως και άδικο να «σε φάνε οι κότες».

Με εξαίρεση την καθολικότητα παροχής, η εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι σήμερα κάθε άλλο παρά αποτελεσματική. Διαθέτουμε μια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας η οποία, κάτω από έντονα κρατικό παρεμβατισμό, δεν διαμόρφωσε το βέλτιστο μίγμα καυσίμων και τεχνολογιών, διόγκωσε μια πλασματική αγορά ΑΠΕ, δεν έχει την ευελιξία να στηρίξει τη βιομηχανική παραγωγή και ανέδειξε τη ΔΕΗ ως τον αποτελεσματικότερο φοροεισπρακτικό μηχανισμό σε εθνικό επίπεδο.Σε απάντηση όλων αυτών και μετά από μια δεκαπενταετία παλινωδιών, κοντόφθαλμων, συμβιβαστικών και άτολμων επιλογών αλλά και απίθανων σεναρίων όπως τα περιβόητα swaps, προωθείται από την πλευρά του ΥΠΕΚΑ ο κάθετος ανταγωνισμός, η αποκαθήλωση της μεγάλης ΔΕΗ, η δημιουργία παράλληλων «μικρών» ΔΕΗ και πώληση της ΑΔΜΗΕ για καθαρά δημοσιονομικούς λόγους.

Και όλα αυτά, σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης, με τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας να κινείται σε χαμηλά επίπεδα και με την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ) να παραπέμπει ουσιαστικά σε μια σχεδόν ανύπαρκτη αγορά. Και κυρίως, σε ένα περιβάλλον όπου συνεχίζεται η αδυναμία εύρεσης χρηματοδοτήσεων και χωρίς να αμβλύνεται το υψηλό κόστος δανεισμού.

Από την άλλη μεριά, είναι ακατανόητο το γεγονός ότι η δημιουργία μιας καθετοποιημένης ανταγωνιστικής αγοράς δεν επιχειρήθηκε το 2002 για παράδειγμα, σε μια εποχή υψηλής και αυξανόμενης ζήτησης ενέργειας, σε μια εποχή εύκολης πρόσβασης σε φθηνή χρηματοδότηση, σε μια εποχή που οι γενικότερες οικονομικές συνθήκες θα ευνοούσαν την επιτυχία ενός παρόμοιου εγχειρήματος. Δυστυχώς, στην περίπτωση της Ενέργειας δεν ισχύει το «κάλιο αργά παρά ποτέ».Η εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας κουβαλάει και αναπαράγει στρεβλώσεις δεκαετιών, βιώνει σήμερα συνθήκες που θυμίζουν «ενεργειακή φουρτούνα». Όμως, σε συνθήκες φουρτούνας είναι τουλάχιστον επικίνδυνο να προσπαθείς να υποκαταστήσεις το μεγάλο, ενδεχομένως δυσκίνητο, αλλά διαχρονικά αξιόπιστο και δοκιμασμένο καράβι που λέγεται ΔΕΗ με «μικρές» βαρκούλες.

Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να χαθούν και το καράβι και οι βαρκούλες.

Ευάγγελος Καρλόπουλος , Χημικός Μηχανικός

Η Διαφθορά στην Ελλάδα 2007– 2010

Όλη η έρευνα εδώ: 24grammata.com Culture e-Magazine – Free eBooks – WebTV » Έθνική Έρευνα για τη Διαφθορά στην Ελλάδα – 2010

Public Issue

Μετά ΠΑΣΟΚ

Πηγή: ΠΟΚΕΘΕ

Η μετα-ΠΑΣΟΚ περίοδος

Και το αίτημα για μιά Νέα Κεντροαριστερά

(μερικά αρχικά ζητήματα)

Μετά από πολλές χρονικές μεταθέσεις και αναβολές η πολυαναμενόμενη μετα-ΠΑΣΟΚ περίοδος είναι, εδώ και δύο περίπου χρόνια, ένα αδιαμφισβήτητο πολιτικό γεγονός.

Το ΠΑΣΟΚ, σαν πολιτικό κόμμα που μονοπώλησε για 35 περίπου χρόνια την εκπροσώπηση του ιστορικού χώρου της κεντροαριστεράς στην Ελλάδα (από το 1974 ως το 2010) έχει περάσει οριστικά πλέον και αμετάκλητα «στο χρονοντούλαπο της ιστορίας».

Η κατάληξη ήταν αναμενόμενη. Εξού και η πλατιά διαδεδομένη πολιτικο-δημοσιογραφική φιλολογία, χρόνια τώρα, για μετα-ΠΑΣΟΚ περίοδο που όμως χρονικά ολοένα αναβάλλονταν κι αργούσε διαψεύδοντας πρόσκαιρα τους υποστηρικτές της.

Ας μην ξεχνάμε ότι το τραυματισμένο και για πολλούς ξοφλημένο (από τότε) ΠΑΣΟΚ του 1989 κατόρθωσε να ανασυνταχθεί και να επανακάμψει τρείς συνεχόμενες φορές. Σε πείσμα όλων όσων βιάζονταν να το τελειώσουν. Την πρώτη φορά με τον Α. Παπανδρέου, μετά το 1993, την δεύτερη με τον Σημίτη το 1996 και την τρίτη με τον Γ. Παπανδρέου το 2009. 

Γιατί δεν θα μπορούσε να γίνει το ίδιο και για τέταρτη φορά; Τι έχει αλλάξει;

Ο πολιτικός χώρος της κεντροαριστεράς βρίσκεται σήμερα σε πλήρη αντιλογία με τις πολιτικές του παρελθόντος. Απαιτεί ριζικές αλλαγές, νέα πρόσωπα, νέες πολιτικές αντιλήψεις και πρακτικές. Αυτό δεν υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια. Δεν είχε μπεί ακόμα σε ανοιχτή κρίση το πολιτικό σύστημα. Δεν είχε πάρει τις σημερινές διαστάσεις το φαινόμενο της απορριπτικότητας. Δεν έμπαινε τόσο επιτακτικά το θέμα της ανανέωσης της πολιτικής μας ζωής.

Το ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να επιβιώσει σε βάθος χρόνου και να ανακάμψει πιθανόν στο μέλλον. Αλλά θα έπρεπε σε αυτή τη φάση να κλείσει αποφασιστικά τους λογαριασμούς του με το παρελθόν. 

Με το αναχρονιστικό διακηρυκτικό του πλαίσιο, τις καταδικασμένες πολιτικές του πρακτικές, τα φθαρμένα από την πολύχρονη εξουσία πρόσωπα.

Για να υπάρξει ένα νέο ΠΑΣΟΚ θα έπρεπε να βρεθούν, πρώτα από όλα, οι νεκροθάφτες του παλιού. Χωρίς να καταστραφεί το παλιό ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να υπάρξει Νέο. Δυνάμεις όμως για να αναλάβουν ένα τέτοιο έργο υπάρχουν;

Το παλιό πάντως ιστορικό ΠΑΣΟΚ έχει κλείσει οριστικά τον κύκλο της ζωής του.

Η κύρια προσπάθεια σήμερα στο ΠΑΣΟΚ γίνεται στην κατεύθυνση να συντηρηθεί και να διασωθεί το παλιό ΠΑΣΟΚ. Σε αυτό το πνεύμα κινείται ο Βενιζέλος και σε αυτό το πνεύμα έγινε το τελευταίο συνέδριο και ο εορτασμός της 3ης του Σεπτέμβρη όπου επαναβεβαιώθηκε με την παρουσία όλου του παλιού πολιτικού προσωπικού η εμμονή στην συντήρηση του παλιού ΠΑΣΟΚ (χωρίς να διασφαλίζεται κάτι τέτοιο από πουθενά). Στο ίδιο πνεύμα αντιμετωπίζονται και οι νέες πολιτικές προκλήσεις στο χώρο της κεντροαριστεράς όπου υποστηρίζεται ένα σχήμα ελιάς με συνιστώσες (δηλ.ένας «ΣΥΡΙΖΑ» στον κεντροαριστερο χώρο) όπου αναμένεται να μπορούν να συστεγασθούν και να επιβιώσουν διάφορες θνησιγενείς καταστάσεις τύπου ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ κλπ.

Η μετα-ΠΑΣΟΚ περίοδος λοιπόν, σε αυτή τη φάση, είναι μια περίοδος πολιτικού κενού για τον κεντροαριστερό χώρο. Αυτό δεν είχε έτσι ακριβώς εννοηθεί ότι θα προκύψει. Η εκτίμηση που κυριαρχούσε ήταν ότι με έναν τρόπο θα υπήρχε διάδοχη κατάσταση. Ότι κάτι άλλο θα έπαιρνε τη θέση του ΠΑΣΟΚ. Αλλά η ζωή είναι πάντα πιο πολύπλοκη κι απρόβλεπτη από οποιαδήποτε θεωρία.

Από την διάγνωση βέβαια ενός πολιτικού κενού ως την κάλυψή του υπάρχει μεγάλη απόσταση. Και δεν αρκούν οι προθέσεις.

Η συζήτηση για την νέα κεντροαριστερά μόλις έχει αρχίσει και δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Δεν πρόκειται να κλείσει με γενικές διακηρύξεις και εκλογικές συγκολλήσεις υπαρκτών παραγοντικών σχημάτων.

Αυτή μπορεί νάναι μια πρόσκαιρη και εφήμερη μορφή που μπορεί να πάρει η υπόθεση της κεντροαριστεράς (και επι της ουσίας να συνιστά μια πλαστογραφημένη έκδοσή της ή ένα αρχικό πρόπλασμα). Ωστόσο και σε αυτήν ακόμα την μορφή της μπορεί να έχει μια θετική συμβολή στις μέρες μας σε ότι αφορά το κρίσιμο ζήτημα της πολιτικής σταθερότητας στην Ελλάδα την οποία και μπορεί να ενισχύσει σημαντικά. Γεγονός που δεν πρέπει καθόλου να παραβλέπουμε και να υποτιμούμε γιατί από το κακό υπάρχει πάντα και το χειρότερο.

Η διαδικασία ωστόσο ανασυγκρότησης του χώρου, αυτή καθαυτή, παραμένει το κύριο. Είναι αυτό που ξεπερνά την συγκυρία. Ποια άραγε θα είναι αυτή; Πώς θα ξετυλιχθεί, τι χαρακτηριστικά θα πάρει, τι δυνάμεις νέες θα αναδείξει και ποιες νέες πολιτικές;

Αλλά και πολιτικο-οργανωτικά τι πρόκειται να γίνει; θα αναληφθεί κάποια πρωτοβουλία «από πάνω» και θα ευδοκιμήσει; Από ένα πρόσωπο, από μια πολιτική ομάδα; Θα υπάρξει ένα μεγάλο σχήμα (τύπου ελιάς ή κάτι άλλο) ή ο χώρος θα εκφρασθεί πολυκερματισμένα μέσα από δύο –τρία μικρά και μεσαία σχήματα; Όλα αυτά μέλλει να αρχίσουν να μορφοποιούνται σε μια πορεία και να παίρνουν σάρκα και οστά.

Το βέβαιο είναι ότι ο κεντροαριστερός χώρος δεν πρόκειται να παραμείνει για πολύ στην σημερινή του μορφή. Οι δυνάμεις που περικλείει μέσα του δεν πρόκειται να μείνουν για πολύ αδρανείς κι άπρακτες. Και είναι αρκετές.

Υπάρχουν όμως μερικές αρνητικές οριοθετήσεις για αυτές τις δυνάμεις που είναι ανάγκη να επισημανθούν.

Ο κεντροαριστερός χώρος δεν μπορεί σήμερα να εκφρασθεί μέσα από το ΠΑΣΟΚ, την ΔΗΜΑΡ, και τα άλλα μικρά σχήματα στελεχών του παλιού ΠΑΣΟΚ.

Ούτε μέσα από την συνένωσή τους.

Ούτε μπορεί να προσχωρήσει στον ΣΥΡΙΖΑ.

Το αίτημα της ανασυγκρότησής τίθεται με πολύ αυστηρό και συγκεκριμένο τρόπο. Δεν τίθεται γενικά και αόριστα. Και δεν μπορεί, από τα πράγματα, σε αυτή την φάση να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο ένα παλιό δυναμικό. Και ειδικά από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ (πλήν ελαχίστων).

Ήδη όλες οι πολιτικές κινήσεις πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ (Φλωρίδη, Μόσιαλου, Λοβέρδου, Κατσέλη-Καστανίδη) έχουν οδηγηθεί, μία προς μία, σε αποτυχία. Το ίδιο θα γίνει και με την αναμενόμενη κίνηση Τζουμάκα. Δεν υπάρχει περίπτωση να αποκτήσουν την παραμικρή απήχηση γιατί με έναν τρόπο, συνδέονται, στην «μέση συνείδηση» με το παλιό. Και η απορριπτικότητα, καλώς ή κακώς, σαν φαινόμενο, αφορά όλον τον παλιό πολιτικό κόσμο (και κύρια τον προερχόμενο από το ΠΑΣΟΚ). Αφορά βέβαια και πολιτικές (όχι μόνο πρόσωπα). Αλλά για αυτές θα αναφερθούμε σε άλλο κείμενο.

Η υπόθεση λοιπόν της κεντροαριστεράς είναι αρκετά πολύπλοκη και υπόκειται σε μια σειρά περιορισμούς σε ότι αφορά, πρώτα από όλα, τις δυνάμεις που μπορούν κεντρικά να αναλάβουν την ευθύνη της. Τα νέα πρόσωπα είναι ζητούμενα αλλά και δύσκολο να βρεθούν και οι διαθεσιμότητες περιορισμένες.

Το υποκειμενικό όμως πρόβλημα, με την έννοια που το θέτουμε, παραμένει το κρίσιμο και καθοριστικό σημείο κάθε προσπάθειας. Το νέο πράγματι δεν μπορεί να φτιαχτεί με παλιά υλικά και ο κεντροαριστερός χώρος είναι ώρα να αποδείξει αν διαθέτει αξιόλογα αποθέματα δυνάμεων.

Η κίνηση των 58 από υποκειμενική άποψη συγκεντρώνει ένα νέο αξιόλογο δυναμικό. Αυτό την κάνει να διαφέρει από τις άλλες κινήσεις. Μένει όμως να αποδείξει αν μπορεί να κάνει και πολιτική.

Η προσπάθεια πάντως να συνενώσει όλες τις υπαρκτές δυνάμεις (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, κινήσεις πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ) στο βαθμό που θα αποδώσει (γιατί και αυτό δεν είναι σίγουρο) φανερώνει μια τάση συμπόρευσης σε αυτή τη φάση με το παλιό. Η κατεύθυνση αυτή δεν γνωρίζουμε κατά πόσο αποτελεί έκφραση αδυναμίας ή μια καθαρή επιλογή. Σε κάθε περίπτωση δεν συμβάλει στο να αποσαφηνιστεί ο χαρακτήρας της ανασυγκρότησης του κεντροαριστερού χώρου.

Ότι δηλ. αυτός επί της ουσίας και σημειολογικά θα πρέπει να σηματοδοτεί κάτι εντελώς νέο και ότι αυτό προϋποθέτει τον αποφασιστικό διαχωρισμό και τη ρήξη σε όλα τα επίπεδα με ότι εκπροσωπεί το παρελθόν.

Μήλιος Χρήστος

Το χρέος κινεί τον καπιταλισμό και κάθε κρίση την επόμενη

Πηγή ( πλήρες άρθρο) 24grammata.com Culture e-Magazine – Free eBooks – WebTV » Το χρέος κινεί τον καπιταλισμό και κάθε κρίση την επόμενη

γράφει ο Γιάννης Βαρουφάκης,  καθηγητής Οικονομικής Θεωρίας και Πολιτικής Οικονομίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών  

Τι ακριβώς σημαίνει Κρίση; Γιατί ο καπιταλισμός είναι αδύνατον να λειτουργήσει χωρίς χρέος; Και, εν τέλει, πώς ακριβώς μια κρίση που ξέσπασε στη νοτιοανατολική Ασία το 1998 γονάτισε τις οικονομίες της Δύσης δέκα χρόνια αργότερα;

Τι σημαίνει Κρίση;

Πρόκειται για μια περίοδο κατά την οποία συμβιώνουν (για ικανά χρονικά διαστήματα, π.χ. πάνω από τουλάχιστον έξι μή­νες) δυο πλεονάσματα: ένα πλεόνασμα μισθωτής εργασίας (που δεν θέλει κανείς να μισθώσει) και ένα πλεόνασμα κεφαλαίων (δη­λαδή αποταμιεύσεων που δεν βρίσκουν επικερδή τοποθέτηση). Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή… Μια μεμονωμένη αγο­ρά βρίσκεται σε κρίση όταν μαστίζεται από συστηματική υπερ­βάλλουσα προσφορά – π.χ. απούλητα σπίτια, αυτοκίνητα, κρεατικά. Συνήθως, μια τέτοια κρίση δεν διαρκεί πολύ, καθώς η τιμή πέ­φτει αρκετά έως ότου το απούλητο στοκ μειωθεί (καθώς η μείωση της τιμής οδηγεί όλο και πιο πολλούς αγοραστές να κάνουν την εμφάνισή τους ενώ, παράλληλα, η παραγωγή ή η προς πώληση πο­σότητα μειώνεται). Στην περίπτωση όμως της Κρίσης (με κεφα­λαίο Κ), η πλεονάζουσα προσφορά χτυπά τις δύο άκρως προβλη­ματικές αγορές: την αγορά εργασίας και την αγορά χρήματος (ή κε­φαλαίων). Γιατί είναι πιο προβληματικές αυτές οι αγορές από τις άλλες; Επειδή σε αυτές τις δύο αγορές η μείωση των τιμών δεν οδη­γεί αναγκαστικά στην αύξηση της ζήτησης. Σε περίοδο Κρίσης πα­ρατηρείται το εξής φαινόμενο: ακόμα κι όταν αρχίσει να μειώνεται η τιμή της εργασίας (ο μισθός) ή του χρήματος (το επιτόκιο), οι επι­χειρηματίες, αντί να προσλάβουν εργαζομένους, μπορεί κάλλιστα να απολύσουν κι άλλους (δηλαδή να μειώσουν περισσότερο τη ζή­τηση εργασίας) και παράλληλα να ακυρώσουν επενδυτικά προ­γράμματα (μειώνοντας τη ζήτηση χρήματος ή κεφαλαίων). Κι αυ­τό παρά το γεγονός ότι η τιμή της εργασίας και των κεφαλαίων μει­ώνεται, πολλές φορές ραγδαία. Γιατί το κάνουν αυτό; Επειδή ερ­μηνεύουν τη μείωση της τιμής της εργασίας και του χρήματος ως ένδειξη μιας μεγαλύτερης πτώσης της ζήτησης των προϊόντων τους – καθώς γνωρίζουν ότι οι σημερινοί μισθοί των εργαζομένων εί­ναι η πηγή της μελλοντικής ζήτησης των προϊόντων τους. Έτσι, τα δύο αυτά πλεονάσματα (μισθωτής εργασίας και αδιάθετων απο­ταμιεύσεων) δεν διορθώνονται από τη φυσιολογική λειτουργία της αγοράς. Τότε, άνευ πολιτικής παρεμβάσεως (π.χ. επεκτατικής νο­μισματικής ή δημοσιονομικής πολιτικής) η Κρίση απλώς αναπα­ράγεται.

Χρέος και καπιταλισμός: μια έντονη σχέση

Το χρέος ηχεί ως κάτι κακό (ιδίως σε περίοδο Κρίσης Χρέ­ους, όπως η τωρινή). Όμως, καπιταλισμός χωρίς χρέος είναι απλώς αδύνατος. Για να το δούμε αυτό, ας συγκρίνουμε την παραγωγική διαδικασία πριν και μετά την ανάδυση του καπιταλισμού. Επί φε­ουδαρχίας, οι κολίγοι παρήγαν, π.χ., σιτηρά με την εργασία τους επί των γαιών όπου παραδοσιακά κατοικούσαν. Στο τέλος του σί­του, ο αφέντης-γαιοκτήμονας έστελνε τον σερίφη να πάρει -με το καλό ή με το κακό- το μερίδιο του ηγεμόνα, αφήνοντας το υπόλοι­πο για τους κολίγους και την κοινότητά τους. Πρώτα δηλαδή πα­ρατηρούσαμε την παραγωγή και κατόπιν γινόταν η διανομή του παραχθέντος προϊόντος. Ο καπιταλισμός άλλαξε τη χρονική ακο­λουθία. Πώς; Κατά πρώτον ήρθε η έξωση των κολίγων από τις πα­τρογονικές γαίες, το φράξιμο των γαιών και η μίσθωση τους σε ιδιώτες επιχειρηματίες, κάποιες φορές τέως κολίγους ή επιστάτες, οι οποίοι, με τη σειρά τους, έπρεπε να μισθώσουν την εργασία τέ­ως κολίγων ώστε να καλλιεργηθεί η γη και να πληρώσουν νοίκι στον γαιοκτήμονα. Για να το κάνουν αυτό, οι νέοι αυτοί επιχειρη­ματίες έπρεπε να δανειστούν χρήματα είτε από τον ντόπιο τοκο­γλύφο είτε, πολλές φορές, από τον ίδιο τον γαιοκτήμονα, ώστε να προκαταβάλουν ενοίκια, μισθούς και πρώτες ύλες. Έτσι, οι επιχει­ρηματίες ζούσαν με την αγωνία τού αν θα κατάφερναν στο τέλος να πουλήσουν τη σοδειά για ποσό που θα κάλυπτε τους μισθούς τα ενοίκια, τις πρώτες ύλες και τους τόκους του χρέους τους. Με άλλα λόγια, στον καπιταλισμό παρατηρείται ένας κομβικής σημα­σίας ετεροχρονισμός: πρώτα γίνεται η διανομή (μεταξύ γαιοκτη­μόνων, εργαζομένων, τραπεζιτών και επιχειρηματιών) και ακο­λουθεί η παραγωγή. Είναι σαν το χρέος να μεταφέρει αξία από το μέλλον στο παρόν – να παίρνει ένα μέρος αξίας που δεν έχει πα­ραχθεί ακόμα και να το προκαταβάλλει σήμερα. Το χρέος κινεί τον καπιταλισμό και επιτρέπει στον επιχειρηματία να δηλώνει ότι το κέρδος του – η αξία που τον μένει, αφού πληρωθούν ο γαιοκτήμο­νας, ο εργαζόμενος, ο τραπεζίτης και ο προμηθευτής πρώτων υλών- αποτελεί μια «δίκαιη» ανταμοιβή για το ρίσκο που ανέλαβε.