Η σκοπιμότητα του γερμανικού "λιταρχισμού"

Παντελής Μπουκάλας ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

Αναζητώντας τη χαμένη δημοκρατία

Καθημερινή,ΠΟΛΙΤΙΚΗ 

Για να εξηγηθεί η γερμανική αδιαλλαξία, στη γενικότερη εκδήλωσή της ή προσωποποιημένη στο δίδυμο Μέρκελ - Σόιμπλε, έχουν γίνει πολλές υποθέσεις. Ελληνες και ξένοι (και Γερμανοί ανάμεσά τους) πιθανολογούν, μαντεύουν, θυμούνται, συσχετίζουν, για να φτάσουν σε κάποιο συμπέρασμα. Και εννοώ κάποιο συμπέρασμα πολιτικά βαθύτερο και εντιμότερο και ιστορικά περισσότερο ενήμερο απ’ ό,τι το σενάριο «γονιδιακής ευθύνης», που, αν κρίνουμε από τα σχόλια στον διεθνή Τύπο και τις αναρτήσεις στο Διαδίκτυο, απολαμβάνει πανευρωπαϊκή δημοτικότητα. Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, που χρησιμοποιεί τη φόρμουλα με την κωδική ονομασία «Τέταρτο Ράιχ», οι «μοιραίοι» Γερμανοί είναι τάχα ταγμένοι να κατακερματίζουν την Ευρώπη ανά δύο ή τρεις γενιές, για να καθαρίζουν όσα εμπόδια απειλούν την ηγεμονία τους, χρησιμοποιώντας άλλοτε τη βία των όπλων και άλλοτε τη βία του χρήματος. Το γνωστό απλουστευτικό λογοπαίγνιο με τα τανκς και τις «μπανκς», που το χρησιμοποίησε και ο κ. Βαρουφάκης, μετρ των λαθών και των αυτοδιαψεύσεων.

“Μake the economy scream”

Published on
by

We Are All Greeks Now

The poor and the working class in the United States know what it is to be Greek. They know underemployment and unemployment. They know life without a pension. They know existence on a few dollars a day. They know gas and electricity being turned off because of unpaid bills. They know the crippling weight of debt. They know being sick and unable to afford medical care. They know the state seizing their meager assets, a process known in the United States as “civil asset forfeiture,” which has permitted American police agencies to confiscate more than $3 billion in cash and property. They know the profound despair and abandonment that come when schools, libraries, neighborhood health clinics, day care services, roads, bridges, public buildings and assistance programs are neglected or closed. They know the financial elites’ hijacking of democratic institutions to impose widespread misery in the name of austerity. They, like the Greeks, know what it is to be abandoned.
The Greeks and the U.S. working poor endure the same deprivations because they are being assaulted by the same system—corporate capitalism. There are no internal constraints on corporate capitalism. And the few external constraints that existed have been removed. Corporate capitalism, manipulating the world’s most powerful financial institutions, including the Eurogroup, the World Bank, the International Monetary Fund and the Federal Reserve, does what it is designed to do: It turns everything, including human beings and the natural world, into commodities to be exploited until exhaustion or collapse. In the extraction process, labor unions are broken, regulatory agencies are gutted, laws are written by corporate lobbyists to legalize fraud and empower global monopolies, and public utilities are privatized. Secret trade agreements—which even elected officials who view the documents are not allowed to speak about—empower corporate oligarchs to amass even greater power and accrue even greater profits at the expense of workers. To swell its profits, corporate capitalism plunders, represses and drives into bankruptcy individuals, cities, states and governments. It ultimately demolishes the structures and markets that make capitalism possible. But this is of little consolation for those who endure its evil. By the time it slays itself it will have left untold human misery in its wake.
The Greek government kneels before the bankers of Europe begging for mercy because it knows that if it leaves the eurozone, the international banking system will do to Greece what it did to the socialist government of Salvador Allende in 1973 in Chile; it will, as Richard Nixon promised to do in Chile, “make the economy scream.” The bankers will destroy Greece. If this means the Greeks can no longer get medicine—Greece owes European drug makers 1 billion euros—so be it. If this means food shortages—Greece imports thousands of tons of food from Europe a year—so be it. If this means oil and gas shortages—Greece imports 99 percent of its oil and gas—so be it. The bankers will carry out economic warfare until the current Greek government is ousted and corporate political puppets are back in control.
Human life is of no concern to corporate capitalists. The suffering of the Greeks, like the suffering of ordinary Americans, is very good for the profit margins of financial institutions such as Goldman Sachs. It was, after all, Goldman Sachs—which shoved subprime mortgages down the throats of families it knew could never pay the loans back, sold the subprime mortgages as investments to pension funds and then bet against them—that orchestrated complex financial agreements with Greece, many of them secret. These agreements doubled the debt Greece owes under derivative deals and allowed the old Greek government to mask its real debt to keep borrowing. And when Greece imploded, Goldman Sachs headed out the door with suitcases full of cash.
The system of unfettered capitalism is designed to callously extract money from the most vulnerable and funnel it upward to the elites. This is seen in the mounting fines and fees used to cover shortfalls in city and state budgets. Corporate capitalism seeks to privatize all aspects of government service, from education to intelligence gathering. The U.S. Postal Service appears to be next. Parents already must pay hundreds of dollars for their public-school children to take school buses, go to music or art classes and participate in sports or other activities. Fire departments, ambulance services, the national parks system are all slated to become fodder for corporate profit. It is the death of the civil society.
Criminal justice is primarily about revenue streams for city and state governments in the United States rather than about justice or rehabilitation. The poor are arrested and finedfor minor infractions in Ferguson, Mo., and elsewhere; for not mowing their lawns; for putting their feet on seats of New York City subway cars. If they cannot pay the fines, as many cannot, they go to jail. In jail they are often charged room and board. And if they can’t pay this new bill they go to jail again. It is a game of circular and never-ending extortion of the poor. Fines that are unpaid accrue interest and generate warrants for arrest. Poor people often end up owing thousands of dollars for parking or traffic violations.
Fascist and communist firing squads sometimes charged the victim’s family for the bullets used in the execution. In corporate capitalism, too, the abusers extract payment; often the money goes to private corporations that carry out probation services or prison and jail administration. The cost of being shot with a stun gun ($26) or of probation services ($35 to $100 a month) or of an electronic ankle bracelet ($11 a month) is vacuumed out of the pockets of the poor. And all this is happening in what will one day be seen as the good times. Wait until the financial house of cards collapses again—what is happening in China is not a good sign—and Wall Street runs for cover. Then America will become Greece on steroids.
“We are a nation that has turned its welfare system into a criminal system,” write Karen Dolan and Jodi L. Carr in an Institute for Policy Studies report titled “The Poor Get Prison.”“We criminalize life-sustaining activities of people too poor to afford shelter. We incarcerate more people than any other nation in the world. And we institute policies that virtually bar them for life from participating in society once they have done their time. We have allowed the resurgence of debtors’ prisons. We’ve created a second-tier public education system for poor children and black and Latino children that disproportionally criminalizes their behavior and sets them early onto the path of incarceration and lack of access to assistance and opportunity.”
The corporate dismantling of civil society is nearly complete in Greece. It is far advanced in the United States. We, like the Greeks, are undergoing a political war waged by the world’s oligarchs. No one elected them. They ignore public opinion. And, as in Greece, if a government defies the international banking community it is targeted for execution. The banks do not play by the rules of democracy. 
Our politicians are corporate employees. And if you get dewy-eyed about the possibility of the U.S. having its first woman president, remember that it was Hillary Clinton’s husband who decimated manufacturing jobs with the 1994 North American Free Trade Agreement and then went on to destroy welfare with the Personal Responsibility and Work Opportunity Reconciliation Act of 1996, which halted federal cash aid programs and imposed time-limited, restrictive state block grants. Under President Bill Clinton, most welfare recipients—and 70 percent of those recipients were children—were dropped from the rolls. The prison-industrial complex exploded in size as its private corporations swallowed up surplus, unemployed labor, making $40,000 or more a year from each person held in a cage. The population of federal and state prisons combined rose by 673,000 under Clinton. He, along with Ronald Reagan, set the foundations for the Greecification of the United States.
The destruction of Greece, like the destruction of America, by the big banks and financial firms is not, as the bankers claim, about austerity or imposing rational expenditures or balanced budgets. It is not about responsible or good government. It is a vicious form of class warfare. It is profoundly anti-democratic. It is about forming nations of impoverished, disempowered serfs and a rapacious elite of all-powerful corporate oligarchs, backed by the most sophisticated security and surveillance apparatus in human history and a militarized police that shoots unarmed citizens with reckless abandon. The laws and rules it imposes on the poor are, as Barbara Ehrenreich has written, little more than “organized sadism.”   
Corporate profit is God. It does not matter who suffers. In Greece 40 percent of children live in poverty, there is a 25 percent unemployment rate and the unemployment figure for those between the ages of 15 and 24 is nearly 50 percent. And it will only get worse.
The economic and political ideology that convinced us that organized human behavior should be determined by the dictates of the global marketplace was a con game. We were the suckers. The promised prosperity from trickle-down economics and the free market instead concentrated wealth among a few and destroyed the working and the middle classes along with all vestiges of democracy. Corrupt governments, ignoring the common good and the consent of the governed, abetted this pillage. The fossil fuel industry was licensed to ravage the ecosystem, threatening the viability of the human species, while being handed lavish government subsidies. None of this makes sense.
The mandarins that maintain this system cannot respond rationally in our time of crisis. They are trained only to make the system of exploitation work. They are blinded by their insatiable greed and neoliberal ideology, which posits that controlling inflation, privatizing public assets and removing trade barriers are the sole economic priorities. They are steering us over a cliff.
We will not return to a rational economy or restore democracy until these global speculators are stripped of power. This will happen only if the streets of major cities in Europe and the United States are convulsed with mass protests. The tyranny of these financial elites knows no limits. They will impose ever greater suffering and repression until we submit or revolt. I prefer the latter. But we don’t have much time.
Chris Hedges writes a regular column for Truthdig.com. Hedges graduated from Harvard Divinity School and was for nearly two decades a foreign correspondent for The New York Times. He is the author of many books, including: War Is A Force That Gives Us Meaning,What Every Person Should Know About War, and American Fascists: The Christian Right and the War on America.  His most recent book is Empire of Illusion: The End of Literacy and the Triumph of Spectacle.
και του λόγου το αληθές: 






Η απεικόνιση είναι από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Οι ρυπαντές της γής ή τι θα επιλύσει η απόσυρση σταθμών της ΔΕΗ λόγω ρύπανσης


Η Ευρώπη των " δυσχερών συμβιβασμών"


Συνθήκη των Βερσαλλιών


Χρήσιμες ιστορικές αναδρομές, στις οποίες προσέτρεξε σήμερα ο κ. Βαρουφάκης, διατηρώντας δυστυχώς τον ασαφή λόγο, κάποτε χρήσιμο ίσως.


Σήμερα όμως αναμένουμε σαφήνεια και στάση επι του ´´δυσχερούς συμβιβασμού´´ ´η επι των συνεπειών της ρήξης. Εδώ. Τώρα

What Russia Offered Greece

Russia’s offer of a pipeline came with an offer of a $5 billion prepayment.  This was intended to buy Greece time to apply for a loan from the BRICS Bank.  However the Greeks don’t seem to be embracing the offer.


...In March 2015 Tsipras went to Moscow and the question of how to help him then came up.
It is a fallacy that Putin can simply click his fingers and give Greece money. Any money Russia gives Greece must come from some source. These are (1) the Russian state budget (2) the National Welfare Fund or (3) as commercial payment for a project. 
Russia’s budget has been approved by the Russian parliament and makes no provision of money for Greece. For that to change the budget would have to be amended, which would require the approval of the Russian parliament. That would be controversial at a time when the budget is in deficit.
Providing money from the National Welfare Fund is equally problematic. The National Welfare Fund is only supposed to invest funds in AAA credit rated securities. Greece, which is bankrupt, doesn’t have such a rating.
In December 2013 the Russians overrode this provision to make a loan of $3 billion to Ukraine out of the National Welfare Fund. Ukraine at that time did not have a AAA credit rating. The Russians have regretted the decision ever since. It is inconceivable that the Russians would be prepared to do the same thing again.
That leaves commercial payment for a project as the one remaining option, and that is what the Russians proposed. 
Though it reverses what the Russians decided when they cancelled South Stream last autumn, what they proposed to Tsipras in March and April was the building of a pipeline across Greece taking gas from the hub. This would have come with a $5 billion prepayment paid out of Gazprom’s financial reserves. Greece could have used that payment to pay this month’s installments to the IMF.
That solution would obviously not have sufficed to help Greece overcome its problems. However it would have provided Greece with a breathing space. It seems that the Russians proposed that Greece use this breathing space to join the BRICS Bank. It could then have negotiated with the BRICS Bank for a loan.
Behind the BRICS Bank stands China with its practically unlimited reserves. A loan from the BRICS Bank — with the knowledge that China, however discreetly, was now involved — would have changed the dynamic of the situation and might by itself have stopped the bank run that has been underway in one form or another in Greece since December.
It goes without saying that the proposal that Greece join the BRICS Bank — which the Russians have made publicly — could only have been made with China’s agreement.
That in essence appears to have been the offer the Russians made to the Greeks.
It is far from certain it would have succeeded. There would have been risks in it for both sides. 
The Russians would have gambled that Greece, unlike Bulgaria, would defy the EU and would press ahead with the pipeline project despite it not being compliant with the Third Energy Package. If this gamble failed and the Greeks, like the Bulgarians, reversed themselves then the Russians would have given Greece $5 billion with nothing to show for it.
It says much for the goodwill the Russians have for Greece that they were prepared to take this risk, which meant reversing the decision they took last autumn to abandon pipeline construction on EU territory.
The Greeks for their part would have gambled that knowledge that Russia and China were involved would force the IMF and EU to restructure Greece’s debt. Without such a restructuring a default is at some point inevitable since the debt at 180% of GDP is obviously unsustainable.  
The IMF and EU might have agreed to such a restructuring rather than permit a default that would have pushed Greece further into Russia’s and China’s embrace. However there is no guarantee of this. It is equally possible that the IMF and EU would have been so incensed by Greece’s turn to Russia and China that they would have continued to refuse a restructuring. In that case there would at some point be a default while Greece in the meantime would have burned its bridges with the EU.
Though accepting the Russian offer would have been a gamble, it is not obvious as I write this that accepting it would have left Greece in a worse position than the one it is in anyway. Reports today suggest that the IMF and EU are continuing to take a very hard line and are refusing a restructuring even though the Russian offer has been essentially rejected.
The problem is that while one part of the Greek government based around the energy ministry seems to have embraced the Russian offer, the other part, based around the finance and foreign ministries, seems determined to reject it. Tsipras seems unable to make his mind up between the two.
The Russian offer is probably still on the table if it is embraced wholeheartedly. As of now that does not seem likely. At the moment it looks like the Greeks will only likely embrace it in the event of a Grexit. Whether at that point the offer will still be there remains to be seen.

«Εύρηκα» : είναι αυτό συμβατό με τις συνθήκες της ΕΕ;

«Επιχείρηση Εύρηκα»: Το μυστικό σχέδιο της Γερμανίας για την Ελλάδα

Αποκάλυψη

 tvxs, 13 Ιουλ. 2015



Στις 28 Σεπτεμβρίου του 2011 η γαλλική εφημερίδα La Tribune αποκάλυπτε το «κρυφό χαρτί» της Γερμανίας για την διαχείριση της ελληνικής κρίσης χρέους. Ήταν το λεγόμενο «Σχέδιο Εύρηκα», το «μυστικό πλάνο της Γερμανίας για τη διάσωση της Ελλάδας», όπως έγραφε τότε η εφημερίδα.

Η πατρότητα του σχεδίου ανήκε στην εταιρία συμβούλων Roland Berger, η οποία συνεργάζεται σταθερά με την γερμανική κυβέρνηση και, σύμφωνα με πηγές που επικαλείτο τότε η La Tribune, ήταν ένα πλάνο «που μάλλον δεν είχε σχεδιαστεί έξω από τους κύκλους της Ανγκελα Μέρκελ και της τρόικα».

Η ιδέα ήταν η δημιουργία ενός φορέα περίπου αντίστοιχου με την Τρόιχαντ, την υπηρεσία που ανέλαβε να εκποιήσει περίπου 8.500 κρατικές εταιρίες της πρώην ανατολικής Γερμανίας το 1990. Η Ελλάδα θα τοποθετούσε σ΄αυτή την υπηρεσία όλα της τα δημόσια περιουσιακά στοιχεία (τράπεζες, ακίνητα, τηλεπικοινωνίες, λιμάνια…), η συνολική αξία των οποίων υπολογιζόταν στα 125 δισεκατομμύρια ευρώ. Η εν λόγω υπηρεσία θα αγοραζόταν στη συνέχεια από ένα ευρωπαϊκό ίδρυμα με έδρα το Λουξεμβούργο που θα αναλάμβανε και την ιδιωτικοποίηση όλων των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων έως το 2025.

Τα έσοδα θα χρησιμοποιούντο για την αποπληρωμή των δανείων στην EKT και τον EFSF και το χρέος θα μειωνόταν στα 88% του ΑΕΠ από το 145% του ΑΕΠ όπου βρισκόταν όταν εκπονήθηκε το σχέδιο. Με βάση τον σχεδιασμό της Roland Berger, με το κλείσιμο του φορέα το 2025 εάν προέκυπταν κεφαλαιακά κέρδη θα επιστρέφονταν στην Ελλάδα. Αν τα έσοδα είναι χαμηλότερα των 125 δις ευρώ, η Ελλάδα θα αναλάμβανε το κόστος, υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό δεν θα υπερέβαινε το 30% του ΑΕΠ ή τα 150 δις ευρώ ως το 2025.

Το σχέδιο «Εύρηκα» δεν προωθήθηκε τελικά τότε, διότι επικράτησε προβληματισμός ως προς την ενδεχόμενη αντίδραση των τραπεζών και των αγορών μπροστά σε μια τέτοια πρακτική ιδιωτικοποιήσεων
Το ξανασυναντήσαμε, όμως, σε μια ελαφρώς τροποποιημένη εκδοχή του αυτό το Σαββατοκύριακο, μέσα στις τρικυμιώδεις προτάσεις Σόιμπλε για τη… διάσωση της Ελλάδας και της ευρωζώνης. Η νέα «ιδέα» του Γερμανού υπουργού Οικονομικών που έφερε τη θύελλα στο Eurogroup του Σαββάτου και στη χθεσινή σύνοδο κορυφής ήταν η συγκέντρωση «πολύτιμων περιουσιακών στοιχείων της Ελλάδας αξίας 50 δις ευρώ» σε ένα ευαγές fund του Λουξεμβούργου, το οποίο και θα αναλάμβανε την εκποίησή τους για να αποπληρωθούν τα χρέη στους πιστωτές – μεταξύ των οποίων και η Γερμανία.

Το εν λόγω fund του Λουξεμβούργου, όπως καταγράφηκε στο επίμαχο και μη επίσημο προσχέδιο ανακοινωθέντος του Eurogroup, είναι το Institution of Growth. Eκείνο όμως που δεν καταγράφηκε σε κανένα ανακοινωθέν είναι πως το «Institution for Growth» αποτελεί θυγατρική και υποκατάστημα της KfW, της κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας της Γερμανίας. Για την ακρίβεια, είναι το πρώτο από τα τρία υποκαταστήματα της KfW, που ιδρύθηκε τον Μάιο του 2014 στο Λουξεμβούργο.

Κι εκείνο που επίσης δεν καταγράφηκε πουθενά, επισήμως και ανεπισήμως, στο Eurogroup και τη σύνοδο κορυφής, είναι το γεγονός πως πρόεδρος του Συμβουλίου των Εποπτών Διευθυντών της KfW είναι o… δρ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας.

Εν ολίγοις, ο γενναιόδωρος δρ Σόιμπλε μας πρόσφερε δύο εναλλακτικές: Είτε να αποχωρήσουμε από το ευρώ και να μας παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια, είτε να του εκχωρήσουμε δημόσια περιουσία 50 δις ευρώ για να την διαχειριστεί και να την πωλήσει, προσωπικά, ο ίδιος για να αποπληρώσει τον εαυτό του…

σ’ αυτούς που γύρευαν ν’ αλυσοδέσουν τον Ελλήσποντο

Σαλαμίνα της Κύπρος

…Σαλαμῖνα τε 
τᾶς νῦν ματρόπολις τῶνδ’ 
αἰτία στεναγμῶν.
 
ΠΕΡΣΑΙ

Κάποτε ο ήλιος του μεσημεριού, κάποτε φούχτες η ψιλή βροχήκαι τ’ ακρογιάλι γεμάτο θρύψαλα παλιά πιθάρια.Ασήμαντες οι κολόνες· μονάχα ο Άγιος Επιφάνιοςδείχνοντας μουντά, χωνεμένη τη δύναμη της πολύχρυσης αυτοκρατορίας.

5Τα νέα κορμιά περάσαν απ’ εδώ, τα ερωτεμένα·παλμοί στους κόλπους, ρόδινα κοχύλια και τα σφυράτρέχοντας άφοβα πάνω στο νερόκι αγκάλες ανοιχτές για το ζευγάρωμα του πόθου.Κύριος επί υδάτων πολλών,10πάνω σ’ αυτό το πέρασμα.

Τότες άκουσα βήματα στα χαλίκια.Δεν είδα πρόσωπα· σα γύρισα είχαν φύγει.Όμως βαριά η φωνή σαν το περπάτημα καματερού,έμεινε εκεί στις φλέβες τ’ ουρανού στο κύλισμα της θάλασσας15μέσα στα βότσαλα πάλι και πάλι:

«Η γης δεν έχει κρικέλιαγια να την πάρουν στον ώμο και να φύγουνμήτε μπορούν, όσο κι αν είναι διψασμένοινα γλυκάνουν το πέλαγο με νερό μισό δράμι.20Και τούτα τα κορμιάπλασμένα από ένα χώμα που δεν ξέρουν,έχουν ψυχές.Μαζεύουν σύνεργα για να τις αλλάξουν,δε θα μπορέσουν· μόνο θα τις ξεκάμουν25 αν ξεγίνουνται οι ψυχές.Δεν αργεί να καρπίσει τ’ αστάχυδε χρειάζεται μακρύ καιρόγια να φουσκώσει της πίκρας το προζύμι,δε χρειάζεται μακρύ καιρό30το κακό για να σηκώσει το κεφάλι,κι ο άρρωστος νους που αδειάζειδε χρειάζεται μακρύ καιρόγια να γεμίσει με την τρέλα,νῆσός τις ἔστι …».

35Φίλοι του άλλου πολέμου,σ’ αυτή την έρημη συννεφιασμένη ακρογιαλιάσας συλλογίζομαι καθώς γυρίζει η μέρα—Εκείνοι που έπεσαν πολεμώντας κι εκείνοι που έπεσαν χρόνια μετά τη μάχη·εκείνοι που είδαν την αυγή μέσ’ απ’ την πάχνη του θανάτου40ή, μες στην άγρια μοναξιά κάτω από τ’ άστρα,νιώσανε πάνω τους μαβιά μεγάλατα μάτια της ολόκληρης καταστροφής·κι ακόμη εκείνοι που προσεύχουντανόταν το φλογισμένο ατσάλι πριόνιζε τα καράβια:45«Κύριε, βόηθα να θυμόμαστεπώς έγινε τούτο το φονικό·την αρπαγή το δόλο την ιδιοτέλεια,το στέγνωμα της αγάπης·Κύριε, βόηθα να τα ξεριζώσουμε…». *

50 —Τώρα καλύτερα να λησμονήσουμε πάνω σε τούτα τα χαλίκια·δε φελά να μιλάμε·τη γνώμη των δυνατών ποιός θα μπορέσει να τη γυρίσει;ποιός θα μπορέσει ν’ ακουστεί;Καθένας χωριστά ονειρεύεται και δεν ακούει το βραχνά των άλλων.

55 —Ναι· όμως ο μαντατοφόρος τρέχεικι όσο μακρύς κι αν είναι ο δρόμος του, θα φέρεισ’ αυτούς που γύρευαν ν’ αλυσοδέσουν τον Ελλήσποντοτο φοβερό μήνυμα της Σαλαμίνας.

Φωνή Κυρίου επί των υδάτων.60 Νῆσός τις ἔστι.

Σαλαμίνα, ΚύπροςΝοέμβρης 1953

Σαν τον Οδυσσέα

Ο ελληνικός λαός πρέπει να ψηφίσει όχι
2 Ιουλίου 2015
Alessandro Bruno, geopoliticalmonitor.com

Η Ελλάδα έχει αθετήσει την υποχρέωση πληρωμής 1.3 δισ.  € προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η ευρωζώνη έμεινε ανέπαφη, αλλά κανένας δεν έχει σαφή ιδέα για το τι θα συμβεί μετά το δημοψήφισμα της ερχόμενης Κυριακής.
Ο πρωθυπουργός Τσίπρας και ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης, ειδικός στη θεωρία παιγνίων, έπαιξαν «Το παίγνιο του δειλού» (Chicken game)* με την τρόικα από τότε που ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές τον περασμένο Ιανουάριο. Αυτό που θέλει η ελληνική κυβέρνηση είναι να μπορεί να επιλέξει τη μορφή της ελληνικής δημόσιας πολιτικής. Αυτό που θέλει η τρόικα - και μερικοί από τους Ευρωπαίους εταίρους της, δηλαδή η Γερμανία - είναι η Ελλάδα να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, εάν θέλει περισσότερη «βοήθεια». Δυστυχώς, οι δύο απαιτήσεις είναι ασυμβίβαστες μεταξύ τους, γιατί έχουν μόνο ένα κοινό σημείο: την λιτότητα. Η Ελληνική, στην πραγματικότητα Ευρωπαϊκή, δημοσιονομική πολιτική ήταν πολύ αυστηρή τα τελευταία χρόνια. Η ανάδυση του ευρώ ήταν συνδεδεμένη με το γερμανικό μάρκο, ενώ το κυρίαρχο μέλημα της ΕΚΤ ήταν να ελέγξει τον πληθωρισμό, προκαλώντας την κατάρρευση των εν γένει κεϋνσιανών πολιτικών, που χαρακτήριζαν τις οικονομίες πολλών εταίρων της ευρωζώνης. Από τότε που το ευρώ τέθηκε σε χρήση, το 2002, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν πίεση για να μειώσουν δαπάνες.
Από το 2010, παρά τις υποτιθέμενες ελληνικές σπατάλες, η Αθήνα έχει μειώσει τις δαπάνες πιο δραστικά από ό, τι οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση στην Ευρώπη. Υπήρξαν διψήφιες μειώσεις των καταβαλλόμενων συντάξεων, της απασχόλησης, των μισθών και των επενδύσεων. Η ανεργία έχει φτάσει στην καλύτερη περίπτωση σε 25%, η ανεργία των νέων είναι πάνω ​​από 65%.
Με την ενίσχυση της τρόικας που καθηλώθηκε, η Ελλάδα δείχνει κάποια σημάδια ανάπτυξης. Αλλά οι περικοπές δαπανών, με αντίστοιχες φορολογικές αυξήσεις, έσκαψαν βαθύτερα τη λιτότητα. Καμία ανάπτυξη δεν είναι δυνατή υπό αυτές τις συνθήκες. Η Ευρώπη στο σύνολό της πρέπει να αλλάξει τη στάση της και να επαναφέρει μια πιο κεϋνσιανή προοπτική, αν πρέπει η Ελλάδα και η ευρωζώνη να επιβιώσουν μακροπρόθεσμα. 
Πολλοί θα αναφέρουν τις ηθικές υποχρεώσεις της Ελλάδας να αποπληρώσει τα δάνειά της και να τιμήσει τις υποχρεώσεις της. Αν ναι, τότε, η Wall Street θα πρέπει να δώσει το παράδειγμα μετά τη διάσωση των τραπεζών  με το ποσό των  900 δις $ το 2008, μετά την αγορά ενυπόθηκων δανείων, ό,τι οι ιδιώτες δανειστές έκαναν στην Ελλάδα. 
Η ελληνική κρίση δεν αναδύθηκε ξαφνικά από το Αιγαίο σαν την τρίαινα του Ποσειδώνα. Αποδεικνύεται ότι το 2010, η Ελλάδα δανείστηκε κυρίως από γερμανικές και γαλλικές τράπεζες - όπως και πολλές άλλες κυβερνήσεις της ΕΕ. Ήταν αδύνατο να αποπληρώσει τα δάνεια αυτά, έτσι η ΕΚΤ παρενέβη δανείζοντας την Ελλάδα τα χρήματα που εξασφάλισαν ότι οι ιδιωτικές τράπεζες θα πληρωνόταν όσα τους οφειλόταν. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα έκανε το παλιό φοιτητικο κόλπο να παίρνει χρήματα από μια πιστωτική κάρτα για να πληρώσει την άλλη. 
Φυσικά η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αποπληρώσει τα δάνεια που πήρε από ξένες κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς, που δημιούργησαν κατάσταση πολιτικής υποταγής. Οι λογαριασμοί της έγιναν ανησυχία στα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ - κυρίως τη Γερμανία - με αποτέλεσμα την απώλεια της κυριαρχίας επί των οικονομικών υποθέσεών της. Κατά κάποιο τρόπο, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία έκανε το ίδιο με την Αίγυπτο και την Οθωμανική Αυτοκρατορία τον 19ο αιώνα, θέτοντας τις βάσεις για ευρύτερες κτήσεις.
Η λιτότητα στην Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα αυστηρή. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που επλήγησαν από την οικονομική κρίση του 2008, οι κυβερνήσεις ήταν σε θέση να συνεχίσουν να βασίζονται στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Δεν ήταν έτσι στην Ελλάδα, όπου η έλλειψη κεφαλαίων και οι δανειστές εμπόδισαν την κυβέρνηση ακόμη και να χρησιμοποιήσει κάποιο έλλειμμα του προϋπολογισμού, ώστε να απαλύνει την ύφεση, πόσο μάλλον να τονώσει κάθε είδους ανάπτυξη. Η Γερμανία, που κατέχει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της Ελλάδας, επιμένει να  απαιτεί μεταρρυθμίσεις - συνέχισε να το κάνει αυτή την εβδομάδα - αλλά η Ελλάδα δεν έχει επιλογές. 
Επιπλέον, η διασύνδεση κυβερνήσεων της ΕΕ και διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, για την επιβολή των απαιτήσεών τους στην Ελλάδα έγινε πολιτική και οικονομική. Με άλλα λόγια, το ενδιαφέρον της Γερμανίας ή της ΕΕ δεν ήταν να επιλυθεί  πραγματικά το θέμα της Ελλάδας, όσο να στείλουν πολιτικά μηνύματα  στις χώρα τους- ότι πήραν πίσω τα χρήματα για να εμφανιστούν δίκαιοι στους δικούς τους φορολογούμενους. Σε μικρότερο βαθμό, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία, και η Ιρλανδία έχουν υποστεί παρόμοια πίεση. Το ότι η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και οι υποστηρικτές της στις Βρυξέλλες, έχουν συστηματικά ευνοήσει τα συμφέροντα των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών πάνω από εκείνα των πολιτών της ευρωζώνης , θα μπορούσε να είναι η σύνοψη της κατάστασης στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον Βρετανό οικονομολόγο Philippe Legrain, ο οποίος υπηρέτησε ως σύμβουλος του Επιτρόπου της ΕΕ Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο από το Φεβρουάριο 2011 έως τον Φεβρουάριο του 2014. Οι πραγματικοί ένοχοι της οικονομικής κρίσης της ευρωζώνης δεν είναι οι οφειλέτες (πολίτες και κυβερνήσεις της νότιας Ευρώπης και της Ιρλανδίας), αλλά οι δανειστές στη Γερμανία και τη Γαλλία και η συνταγή που προτείνει η ΕΕ, η Φρανκφούρτη (όπου εδράζεται η ΕΚΤ) και το Βερολίνο για την επίλυση της κρίσης έχει δημιουργήσει μόνο οικονομική ύφεση και μαζική ανεργία, επειδή τα συμφέροντα των γερμανικών και των γαλλικών τραπεζών τέθηκαν πάνω από εκείνα των πολιτών της ευρωζώνης.
Ο τρόπος που η Μέρκελ και η ΕΕ ανταποκρίθηκαν στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στα τελευταία αιτήματα του Τσίπρα είναι μια αυτάρεσκη άρνηση ότι τα λάθη δεν έγιναν από την πλευρά των Γερμανικών τραπεζών. Συμπεραίνουν ή προσποιούνται ότι η Ευρώπη βρίσκεται στο σωστό δρόμο και επιμένουν ότι εκείνοι που διαφωνούν είναι παραπλανημένοι. Το αποτέλεσμα είναι να πυροδοτούν τον εξτρεμισμό και να ώθούν πολλούς Έλληνες - και άλλους στην Ευρώπη – ενάντια στην Ευρώπη. 
Η αρχή της λύσης για την Ελλάδα και την Ευρώπη είναι να αναγνωρίσουν και να συζητήσουν ειλικρινά τι πήγε στραβά. Ναι, οι οφειλέτες είναι εν μέρει υπεύθυνοι για τα λάθη που έγιναν στα χρόνια της φούσκας, ως το 2007. Όμως, μεγαλύτερη ευθύνη φέρουν οι τραπεζίτες, που λαμβάνουν μεγάλα ποσά για την υποτιθέμενη ικανότητά τους να αξιολογούν τους κινδύνους, όπως και οι πρόεδροι των κεντρικών τραπεζών, οι ρυθμιστικές και εποπτικές αρχές και οι πολιτικοί, που θα μπορούσαν να περιορίσουν τις οικονομικές υπερβάσεις και να προλάβουν τις φούσκες που είναι πάντα έτοιμες να σκάσουν. Αλλά όταν οι τράπεζες καταρρέουν, οι κυβερνήσεις τις χρηματοδοτούν με χρήματα των φορολογουμένων.
Η κρίση της ευρωζώνης θα μπορούσε να συνοψιστεί ως μια ιστορία των επισφαλών δανείων από ιδιωτικές τράπεζες που μεταστράφηκαν σε επισφαλή δάνεια των κυβερνήσεων. Οι πολιτικοί της Ευρωζώνης επιμένουν ότι οι φορολογούμενοι πολίτες στις πληγείσες χώρες πληρώνουν τα λάθη των ξένων τραπεζών. Αντί να ενώνει την Ευρώπη σε μια συλλογική προσπάθεια πρωτίστως να χαλιναγωγήσει τις τράπεζες που δημιούργησαν το πρόβλημα, η τρόικα έστρεψε τις πιστώτριες χώρες - κυρίως τη Γερμανία - εναντίον των οφειλετών, αναγκάζοντας θεσμικά όργανα της ΕΕ να κάνουν τις προσφορές. Αυτό προκάλεσε μια μακρά και βαθιά ύφεση που χαρακτηρίζεται από γενικευμένη και υπερβολική λιτότητα που οδήγησε σε πτώση 25% το ΑΕΠ στην Ελλάδα. Μείωσε τη ζήτηση και είχε στην πραγματικότητα το αντίστροφο αποτέλεσμα, της επιδείνωσης των δημοσίων οικονομικών. Αυτό τροφοδότησε τον πανικό που είδαμε τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς οι επενδυτές αναρωτιούνται τι θα συμβεί αν η Ελλάδα αναγκαστεί να βγει από τη ζώνη του ευρώ και ποιες χώρες θα ακολουθήσουν. Κατά ειρωνικό τρόπο, η Ελλάδα ελαβε μέρος μόνο των χρημάτων από τα δάνεια για τα οποία φέρει ευθύνη. Η πλειοψηφία χρησιμοποιήθηκε για την αποπληρωμή των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα, ενώ το ΔΝΤ και οι άλλοι "επίσημοι" πιστωτές μπορούν και χωρίς τα χρήματα που ζητούνται από την Ελλάδα. Αλλά υπάρχουν πολλοί δισεκατομμυριούχοι στον κόσμο που θα μπορούσαν εύκολα να πληρώσουν το ποσό που οφείλεται στο ΔΝΤ και προκάλεσε την κλιμάκωση της κρίσης - χρήματα που το ΔΝΤ θα μπορούσε μάλλον να ξαναδανείσει στην Ελλάδα.
Σαν τον Οδυσσέα, ο Τσίπρας πρέπει τώρα να οδηγήσει τους Έλληνες πίσω στην ασφάλεια, αλλά υπάρχουν δύο δρόμοι. Είτε θα παραδοθούν στο θέλημα των θεών σε άγνωστα νερά ή θα επιλέξουν ένα συμβιβασμό, θα παραμέινουν στην ευρωζώνη και θα υπομείνουν περισσότερη λιτότητα και ταπείνωση. Πράγματι, οι Έλληνες θα μπορούσαν να είναι σε καλύτερη κατάσταση μακροπρόθεσμα ψηφίζοντας Όχι στο δημοψήφισμα, όπως ο Τσίπρας και οικονομολόγοι όπως ο Paul Krugman, ο Joseph Stiglitz και ο Thomas Piketty προέτρεψαν. Οι Έλληνες θα κάνουν χάρη σε όλους τους Ευρωπαίους απορρίπτοντας τα μέτρα λιτότητας. Θα αναγκάσουν την Ένωση να επανεξετάσει τον τρόπο με τον οποίο τέθηκε σε εφαρμογή το ευρώ, απορρίπτοντας την οικονομική προσέγγιση και την εμμονή στον πληθωρισμό, σε ένα θέμα που είναι περισσότερο πολιτικό και ανθρωπιστικό. Το επιχείρημα ότι η αποχώρηση της Ελλάδας από το ενιαίο νόμισμα θα σηματοδοτήσει ρήγμα στο ευρώ θα αποδεδειχθεί αβάσιμο. Ψηφίζοντας Όχι, οι Έλληνες θα αντικρούσουν το μοντέλο σύμφωνα με το οποίο η κυβέρνηση υποχωρεί στις απαιτήσεις της τρόικα, ώστε η ΕΚΤ να παρέμβει για να καθησυχάσει τις αγορές. Έτσι συγκρατήθηκε το ευρώ μέχρι τώρα. Συγκρατήθηκε, όμως, διότι, ενώ εξασφάλιζε μια αίσθηση σταθερότητας, παράλληλα διαιώνισε την βαθιά καταστροφική λιτότητα. Μερικά κλάσματα της εκατοστιαίας μονάδας ανάπτυξη δεν μπορεί να αντισταθμίσουν το τεράστιο κόστος πέντε χρόνων μαζικής ανεργίας. Ψήφιζοντας Οχι θα επανέφερε την ΕΚΤ στην σταθεροποίηση των αγορών, αλλά θα μπορούσε επίσης να ταρακουνήσει τις άλλες κουρασμένες από την λιτότητα χώρες, κάνοντας αναπόφευκτες τις αλλαγές στο σημερινό μοντέλο.
Οι πολιτικοί κίνδυνοι της συνεχιζόμενης λιτότητας είναι στην πραγματικότητα μεγαλύτεροι. Η λιτότητα απειλεί τα κεντροαριστερά κόμματα που έχουν προσφέρει τα περισσότερα για να στηρίξουν το ευρώ. Συναινώντας στη σκληρή λιτότητα εγκαταλείπουν τις ίδιες τις αξίες της ύπαρξής τους . Η υποταγή τους είναι ίσως πιο επιζήμια από ότι στα κεντροδεξιά κόμματα, τα οποία με την επιβολή των παραδοσιακών τους αρχών, έλεγχου του πληθωρισμού και του χρέους, απλώς ενεργούν «sui generis». 
Η αριστερά στην Ευρώπη ήταν αγνώριστη τον τελευταίο καιρό και αυτό το φαινόμενο επέτρεψε στα αντιευρωπαϊκά κόμματα να ξεφυτρώνουν δεξιά κι αριστερά. Γι’ αυτό ο Τσίπρας, με τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, έκανε το σωστό. Σε περίπτωση που οι Έλληνες ψηφίσουν Όχι, όπως προέτρεψε, η κυβέρνησή του θα ενισχυθεί και θα αποκτήσει μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση. Το πιο σημαντικό, η ψήφος στο Όχι θα θέσει τέλος στην αβεβαιότητα. Οι περισσότεροι Έλληνες δεν ενδιαφέρονται καθόλου για την επιστροφή της δραχμής. Τους αρέσει το ευρώ’ αλλά κι αυτοί και εκατομμύρια άλλοι Ευρωπαίοι, δικαιολογημένα έχουν απηυδήσει με λιτότητα. Το δημοψήφισμα θα συμφιλιώσει τα δύο αυτά, ώστε οι Έλληνες να έχουν επίσημα απορρίψει τα ασφυκτικά οικονομικά μέτρα, ενώ ταυτόχρονα εκφράζουν την επιθυμία τους να παραμείνουν στη ζώνη του ευρώ. 
Ποιο κράτος μέλος της ΕΕ θα έχει τα κότσια να κλωτσήσει την Ελλάδα εκτός της Ένωσης; Το δημοψήφισμα θα ζητήσει από τους ψηφοφόρους να θέσουν τις δικές τους προτεραιότητες, παραδίδοντας στον Τσίπρα την εντολή να κάνει αυτό που πρέπει, αν η τρόικα συνεχίσει να πιέζει.
Αφού η Ελλάδα υπήρξε το λίκνο της δημοκρατίας, έχει έτσι την ευκαιρία να θέσει τις βάσεις για την αναγέννηση της ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης - μια μεγάλη ιδέα που έχει χάσει το ανάστημά της, ξεχνώντας ότι είναι υπόλογη στους πολίτες και όχι τις τράπεζες.
________________________________________________________________________________
Παίγνια πολλαπλής ισορροπίας 
 «Το παίγνιο της διασφάλισης» (assurance game): οι λύσεις δεν έχουν αναδιανεμητικές επιπτώσεις στους παίκτες… 
 «Το παίγνιο του δειλού» (Chicken game): αναδιανεμητικού χαρακτήρα, όπου η λύση της επικράτησης του αντιπάλου είναι χειρότερη από την έκβαση του αμοιβαίου συμβιβασμού και προτιμότερη από την σύγκρουση 
 «Το παίγνιο της σύγκρουσης των φύλων» (The battle of the Sexes): αναδιανεμητικού χαρακτήρα όπου η λύση της επικράτησης του αντιπάλου είναι προτιμότερη από την μη λύση
Άρης Αλεξόπουλος, 2008