Ποιός - και γιατί θέλει το πετρέλαιο της Συρίας ;

Απόσπασματα σε ελεύθερη μετάφραση άρθρου του Patrick Watson
Πηγή : Newsmax.com
Σύνδεσμος :http://www.moneynews.com/PatrickWatson/Assad-Obama-Syria-oil/2013/08/28/id/522617#ixzz2dXXQBFuE



... " Γενεσιουργός αιτία της φρενίτιδας του πολέμου είναι η υποτιθέμενη χρήση χημικών όπλων απο το καθεστώς Άσαντ . Πριν από ένα χρόνο, ο Πρόεδρος Ομπάμα είπε ότι οποιαδήποτε τέτοια χρήση θα αποτελούσε «κόκκινη γραμμή» για την επέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Άσαντ το γνώριζε καλά και αντιστάθηκε στις επιθέσεις ανταρτών χωρίς να χρειάζεται τη βοήθεια χημικών. Αναρωτιέμαι γιατί αυτή τη φορά ήταν διαφορετικά. Δεν είμαι καθόλου πεπεισμένος ότι γνωρίζουμε ακόμα όλη την ιστορία. 

Σύμφωνα με το Energy Information Administration των ΗΠΑ, η Συρία έχει 2,5 δισ. βαρέλια αποθέματα αργού πετρελαίου, 8.5 τρισεκατομμύρια κυβικά ft φυσικού αερίου και 50 δισεκατομμύρια τόνους σχιστολιθικού πετρελαίου. Η παραγωγή και εξαγωγή των πόρων αυτών επιβραδύνθηκε μετά τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, στις αρχές του 2011. 

Νομίζω ότι τα άλλα έθνη ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο γι' αυτές τις χημικές ουσίες, από ό, τι για τις χημικές ουσίες των όπλων. Επίσης, δεν βλάπτει καθόλου ότι η Συρία βρίσκεται σε κρίσιμο έδαφος, μεταξύ Ιράν, το Ιράκ και Μεσογείου . Οι αγωγοί της περιοχής παρακάμπτουν θαυμάσια τον Περσικό Κόλπο και τη διώρυγα του Σουέζ. Σε κάποιον ήδη εγκατεστημένο αγωγό, μετά το 2003 ο πόλεμος στο Ιράκ προκάλεσε σοβαρές ζημιές, ενω η σημερινή αστάθεια εμποδίζει την επέκταση των αγωγών. 

Με αυτό κατά νου, τα κίνητρα γίνονται σαφέστερα. Η Ρωσία παρέχει στον Άσαντ όπλα και διπλωματική κάλυψη στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών. Ο έξυπνος Βλαντιμίρ Πούτιν ξέρει ότι η διατήρηση του πετρελαίου της Συρίας εκτός αγοράς διατηρεί την εξάρτηση της Ευρώπης από τις ρωσικές εξαγωγές . Και αυξάνει τις τιμές ενέργειας για όλους. 

Αυτό εξηγεί επίσης γιατί γάλλοι, γερμανοί και βρετανοί πολιτικοί εκφράζουν άμεσα τόση οργή ​​για τις υποτιθέμενες χημικές επιθέσεις του Ασάντ. Θα ήθελαν πολύ να ανοίξει η προσφορά πετρελαίου της Συρίας και η πρόσβαση στο Ιράκ και πιθανόν στις Ιρανικές ναυλώσεις πετρελαίου. Με πρόσθετο πλεονέκτημα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα κάνουν τη βρώμικη δουλειά. 

Το πρόβλημα για όλους: οι πυραυλικές επιθέσεις δεν θα πετύχουν αυτό που θέλουν. Ακόμη και αν ο Άσαντ απομακρυνθεί με κάποιο τρόπο από τη δράση, οι δυνάμεις των ανταρτών (πολλές φιλικές με την Αλ Κάιντα) μπορεί να μην είναι πρόθυμες (ή ικανές) να ανοίξουν τη στρόφιγκα του πετρελαίου. 

Το Ισραήλ, περισσότερο από όλα τα έθνη, θέλει τον Αραβικό Σύνδεσμο να παρέχει μια προσωρινή κυβέρνηση για την μετα-Άσαντ Συρία. Οι πρίγκιπες της Σαουδικής Αραβίας αρέσκονται φυσικά στην ιδέα . Ξέρουν ότι η έκρηξη παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου απο τις ΗΠΑ θα πλήξει τις εξαγωγές τους και την τιμολογιακή τους δύναμη. Η ανάμειξή τους στη Συρία θα ήταν μεγάλη βοήθεια. 

Η κρίσιμη παράμετρος είναι η αμερικανική κοινή γνώμη. Οι έρευνες δείχνουν πολύ μικρή υποστήριξη σε μια ακόμη εκτεταμένη δέσμευση σε επιχειρήσεις εδάφους στη Μέση Ανατολή - αλλά αυτό είναι ίσως που θα χρειαστεί για να αποδυναμωθεί το καθεστώς Άσαντ. Μπορεί ο Λευκός Οίκος του Ομπάμα να ξεγελάσει το έθνος σε έναν ακόμη πόλεμο; Θα το μάθουμε σύντομα."

μετά



Πηγή:RIEAS , Δρ Νικόλαος Λάος (Πολιτικός Αναλυτής) : ΜΕΤΑ-ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΤΑ-ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΜΕΤΑ-ΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΑΜΑΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΣΙΠΡΑ"

Εισαγωγή στη μεταφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση

Ενώ το κεντρικό πολιτικό υποκείμενο του Μαρξισμού είναι η κοινωνική τάξη και το κεντρικό πολιτικό υποκείμενο του φασισμού είναι το κράτος το κεντρικό πολιτικό υποκείμενο του φιλελευθερισμού είναι το άτομο. Ο φιλελευθερισμός απελευθερώνει το άτομο από όλες τις μορφές συλλογικής ταυτότητας και συμμετοχής (παραδοσιακή κουλτούρα, θρησκεία, εθνότητα, κ.ο.κ.) και αντιμετωπίζει το άτομο ως οντολογικά αύταρκες θεμέλιο των αξιών και της αλήθειας. Κατ’ επέκταση ο φιλελευθερισμός προκάλεσε μια ατομοκρατική παγκοσμιοποίηση, καθώς το άτομο έγινε το δεοντολογικό ιστορικό υποκείμενο παγκοσμίως.

Έτσι φθάσαμε στη φιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, όπου το άτομο ως ιστορικό υποκείμενο δεν είναι απλά ένας Δυτικός ανθρωπολογικός δρόμος και τρόπος ζωής και άρα δεν είναι αποτέλεσμα επιλογής, αλλά είναι ένα παγκόσμιο καθήκον

Η ουσία της αμερικανικής (γενικότερα αγγλοσαξονικής) φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης δεν είναι –όπως νομίζουν ορισμένοι αφελείς και ανίδεοι αριστεροί– η απορρύθμιση της αγοράς και η ανεξέλεγκτη λειτουργία του κεφαλαίου. Η ουσία της αμερικανικής (γενικότερα αγγλοσαξονικής) φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης είναι η απελευθέρωση του ανθρώπου από τη συμμετοχή του σε μια κοινότητα και από κάθε συλλογική πνευματική ταυτότητα. Γι’ αυτό η κεντρική ρητορική της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης είναι εκείνη των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που χρησιμοποιούνται ως εργαλείο εγκαθίδρυσης της ατομοκρατίας και της αποδόμησης κοινοτήτων, και μάλιστα είναι μια υποχρεωτική ρητορική. Την υποχρεωτική αποδοχή, τουλάχιστον θεωρητικά, της φιλελεύθερης ρητορικής περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων φροντίζει να θυμίζει δυναμικά και το ΝΑΤΟ, με τις «ανθρωπιστικές» στρατιωτικές επεμβάσεις του (πρώην Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Λιβύη, Συρία, Ανατολική Αφρική κ.ο.κ.).

Υπό το πρίσμα του φιλελευθερισμού η ανθρωπότητα αποτελείται αποκλειστικώς από άτομα, ενώ οι κοινότητες (θρησκευτικές, εθνοτικές, πολιτιστικές, κρατικές κ.ο.κ.) έχουν δευτερεύουσα ή μάλλον μηδαμινή σημασία, καθώς είναι απλώς ιδιωτικές υποθέσεις ατόμων, όπως λ.χ. το ρούχο που θα φορέσουν, το μπέργκερ που θα φάνε, το αυτοκίνητο που θα οδηγήσουν κ.ο.κ. Καθώς λοιπόν οι διαφορετικές επιμέρους πνευματικές κοινότητες και οι συλλογικές ταυτότητες αποδομούνται και περιπίπτουν σε ασημαντότητα, η ανθρωπότητα ωθείται σε μια παγκοσμιότητα και τείνει σε ενοποίηση.

Η πνευματική κατάληξη αυτής της διαδικασίας είναι ένας αυτάρεσκος μηδενισμός. Στις λατινογενείς γλώσσες ο όρος μηδενισμός ονομάζεται «nihilism» (νιχιλισμός) και προέρχεται από το αρνητικό λατινικό μόριο «ne» και τη λατινική λέξη «hilum», που σημαίνει ομφαλός. Μηδενιστής είναι ο άνθρωπος που δεν έχει ομφαλό και γενικά λώρο, δηλαδή δεν έχει πνευματικό πυρήνα, και άρα είναι πνευματικά μετέωρος, ανερμάτιστος, άσχετος, ασύνδετος.

Μετατρέποντας τους ανθρώπους σε μηδενιστικά άτομα ο φιλελευθερισμός αποδομεί και κάθε λογική και ηθική τάξη μέσω του μεταμοντερνισμού (post-modernism) και της μεταβιομηχανικής κοινωνίας (post-industrial society). Στη φάση του προχωρημένου φιλελευθερισμού ο ορθολογισμός, ο επιστημονισμός και ο θετικισμός της νεωτερικότητας (modernity) και της βιομηχανικής κοινωνίας αμφισβητούνται επίσης. Χαρακτηριστικοί εκφραστές αυτής της αμφισβήτησης είναι ο Άλβιν Τόφλερ (Alvin Toffler) και ο Tζορτζ Σόρος (George Soros), που έχει λανσάρει τη θεωρία της ανακλαστικότητας (reflexivity).

Ο φιλελευθερισμός οδηγείται σε μια πρόταση απόλυτης απελευθέρωσης του ατόμου ακόμη και από τη λογική και την ηθική. Η αντίληψη του φιλελευθερισμού για την ελευθερία είναι αρνητική, δηλαδή θέλει να μας «ελευθερώσει από», αλλά δεν έχει καμιά θετική πρόταση σχετικά με την «ελευθερία για», δηλαδή δεν μας λέει τίποτε για το ποιο είναι το νόημα της ελευθερίας. Τουναντίον απορρίπτει την ίδια τη συζήτηση περί νοήματος και το πολύ-πολύ παρέχει μερικά καταναλωτικά προϊόντα, μερικές πρακτικές lifestyle και μερικά τηλεοπτικά show ως τρόπους παράκαμψης και απώθησης του ερωτήματος «ποιο είναι το νόημα της ελευθερίας», δηλαδή «ποιον τελικό σκοπό έχει η (ελεύθερη) ιστορική δράση μου»; Έτσι ο φιλελευθερισμός, παράλληλα με τον αυτάρεσκο μηδενισμό του, φθάνει στον μεταμοντερνισμό, όπου κάθε συζήτηση περί αλήθειας, λογικής, ηθικής και νοήματος αποδομείται και περιθωριοποιείται.

Στο στάδιο του μεταμοντερνισμού, όπου ήδη έχουμε εισέλθει ως ανθρωπότητα, ο φιλελευθερισμός μετασχηματίζεται, από μια πολιτική θεωρία, σε μια μεταπολιτική στάση και πρακτική. Η πολιτική αγορά δεν έχει πλέον νόημα, διότι ο πολιτικός λόγος και η ηθική έχουν αποδομηθεί. Τα κράτη και τα έθνη δεν έχουν πια νόημα διότι έχουν διαλυθεί μέσα στο χωνευτήριο της παγκοσμιοποίησης. Οι θρησκευτικές και πολιτιστικές κοινότητες και παραδόσεις δεν ορίζουν την ιστορική δράση συλλογικών υποκειμένων, αλλά έχουν το πολύ-πολύ φολκλορική αξία, όπως λ.χ. τα τσαρούχια και οι φουστανέλες των Ευζώνων στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. Η οικονομία, υπό την έννοια της παγκόσμιας καπιταλιστικής αγοράς, υποκαθιστά την πολιτική.

Οι προαναφερθείσες συνθήκες ορίζουν το «τέλος της ιστορίας», που ανήγγειλε ο Αμερικανός πολιτικός επιστήμων Φράνσις Φουκουγιάμα (Francis Fukuyama), το 1992, με το ομώνυμο βιβλίο του. Στο «τέλος της ιστορίας» ο φιλελευθερισμός δεν είναι ζήτημα επιλογής (αφού έχουν αποδομηθεί οι διαφορετικές συλλογικές ταυτότητες και παραδόσεις), αλλά προβάλλεται ως μια μορφή ιστορικής νομοτέλειας και η οικονομία αναδεικνύεται σε πεπρωμένο. Για παράδειγμα, σε μια παραδοσιοκρατική κοινωνία, το αν θα είναι εργάσιμη ημέρα η Κυριακή θα οριζόταν με κριτήριο θρησκευτικές και γενικά πολιτιστικές αξίες και όχι με κριτήριο οικονομικές αξίες. 

Η επιβολή της οικονομίας ως πεπρωμένο των ανθρώπων οδηγεί στη μετάβαση από τον φιλελευθερισμό στον μεταφιλελευθερισμό, δηλαδή σε μια μορφή φιλελευθερισμού που υπέχει θέση μεταφυσικής στάσης. Ο μεταφιλελευθερισμός είναι η κορύφωση του φιλελευθερισμού και συγκεκριμένα η αντικατάσταση όλων των μεταφυσικών συστημάτων από τον φιλελευθερισμό.Πλήρες άρθρο εδώ

δημόσιος ευτελισμός ή μεταρρύθμιση;

Απολύσεις και κουραφέξαλα…
Του Τάσου Τασιούλα


..."Να τα βάλουμε όμως σε μια τάξη, έτσι όπως τα λέει (και δεν τα κάνει) η κυβέρνηση:
-Ο δημόσιος τομέας στη χώρα είναι διογκωμένος. Τι αποδείχτηκε από την (πολυετή) καταγραφή του; Ότι είναι σε ίδια αναλογία με το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Δεν έχουμε «κάτι εκατομμύρια» δημοσίους υπαλλήλους, αλλά κάτι παραπάνω από 600.000. Και οι μισθοί τους πλέον δεν είναι παχυλοί, ενώ με τις συνταξιοδοτήσεις θα έπρεπε να περιορίζονται δραματικά κάθε χρόνο, τόσο που σήμερα θα έπρεπε να έχουμε απίστευτες ελλείψεις. Αντ’ αυτού οι ελλείψεις είναι χτυπητές σε συγκεκριμένους τομείς και τα πλεονάσματα επίσης βγάζουν μάτι. Προς το παρόν αυτούς που… περισσεύουν τους αφήνουμε να… ξύνονται. Δεν μπορούμε να κάνουμε κι αλλιώς σε ένα χώρο που λειτουργούσε με θολά οργανογράμματα και αχαρτογράφητες ανάγκες.
-Υπάρχουν εκατοντάδες δημόσιοι οργανισμοί που δεν κάνουν τίποτα, απλώς τρώνε χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αφού μας πήρε καμιά διετία για να τους καταγράψουμε αρχίσαμε την ατέρμονη κουβέντα για το αν τελικά προσφέρουν κάποιο έργο ή όχι, αν πρέπει να καταργηθούν ή να συγχωνευτούν, αν οι εργαζόμενοι σ’ αυτούς πρέπει να απολυθούν ή να μετακινηθούν ή να… διατεθούν ή κι εγώ δεν ξέρω τι άλλο. Όποιος δε θέλει να ζυμώσει… Μια ΕΡΤ κλείσανε οι κυβερνώντες για να την ξανανοίξουν με άλλο όνομα και με 500 (λέμε τώρα) υπαλλήλους λιγότερους από πριν. Αυτό το «άντρο της ακολασίας» κατά την κυβέρνηση. Ένα προγραμματάκι συνταξιοδότησης και εθελουσίας να βγάζανε και περισσότεροι θα έφευγαν και δε θα άνοιγε μύτη (πόσω μάλλον να εγερθούν ζητήματα Δημοκρατίας). Αν η ΕΡΤ ήταν η αρχή τότε «είχαμε ένα κακό ξεκίνημα». Αναγνωρίζω ότι η αρχή έπρεπε να γίνει από κάπου. Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν έγινε από τους οργανισμούς που δεν απασχολούν υπαλλήλους, αλλά έχουν καλοπληρωμένα διοικητικά συμβούλια που πίνουν καφέδες μια στο τόσο για να συντηρούν τις στενές σχέσεις τους με την εκάστοτε εξουσία. Και να πληρώνονται φυσικά ως «δικά μας παιδιά». Κι όχι μισθούς των χιλίων –και αν- ευρώ όπως η πλειοψηφία των εργαζομένων στην πρώην ΕΡΤ.
-Πρέπει να απολυθούν άμεσα οι επίορκοι. Το άμεσα είναι σχετικό. Αν ήμουν επίορκος τώρα θα είχα την ευκαιρία να κάνω περιουσία. Αν άρπαζα εκατό ευρώ στο παρελθόν τώρα θα άρπαζα χίλια. Και θα έβγαινα (αν έβγαινα) «στιγματισμένος» (άραγε απέναντι σε ποιους;) στην κοινωνία ελεύθερο πουλάκι να ανοίξω τα φτερά μου με εφόδιο τρία τέσσερα σεντούκια «αρχικό κεφάλαιο».
Δε συνεχίζω με τις περίφημες εξαγγελίες. Να επισημάνω όμως ότι όσοι με ευκολία μιλούσαν για απολύσεις, καταργήσεις και «κακό Δημόσιο» από τη θέση του βουλευτή, μόλις έγιναν υπουργοί εξαφάνισαν αυτούς τους όρους από το λεξιλόγιό τους. Σαν να μην τους είπαν ποτέ.
Καταφεύγουν πλέον στην ευρηματική φρασεολογία των προκατόχων τους βαφτίζοντας τις απολύσεις μετακινήσεις, διαθεσιμότητες και άλλα τέτοια και τα λουκέτα συγχωνεύσεις, αναδιαρθρώσεις, λειτουργικούς εξορθολογισμούς κτλ.
Απολύσεις έχουν ήδη γίνει στα χαρτιά. Ας πούμε οι 2.500 της πρώην ΕΡΤ. Τα… χαϊβάνια της τρόικας θα το χάψουν. Κι εμείς θα συνεχίσουμε στους γνωστούς ρυθμούς επαναπροσλαμβάνοντας τους 2.000 και πάνω. Βλέπετε, από την περίφημη αναλογία της μιας πρόσληψης για κάθε πέντε αποχωρήσεις, που έπρεπε να γίνει μία για κάθε δέκα, φτάσαμε στο ευφυολόγημα της μιας πρόσληψης για κάθε απόλυση εκεί που μας βολεύει.
Και κάπως έτσι, ο υπέρμαχος των απολύσεων, Κυριάκος Μητσοτάκης, και ο ομοϊδεάτης του, Γιάννης Μιχελάκης, ανακάλυψαν τη σοφία του προκατόχου, Αντώνη Μανιτάκη, και μιλούν πλέον για μετακινήσεις, διαθεσιμότητα κτλ. Θα μου πεις ότι τους κρίνω νωρίς. Ναι, αλλά η τρόικα έρχεται ξανά τον άλλο μήνα… Και η δική της «κριτική» δεν είναι ένα κείμενο σε μια ιστοσελίδα…
Προσωπικά δε θέλω να απολυθεί ούτε ένας δημόσιος υπάλληλος. Δε θέλω να χάσει τη δουλειά του κανένας. Εξαιρώ τις περιπτώσεις εκείνων που υποπίπτουν σε παραπτώματα, αποδεδειγμένα. Επιασες υπάλληλο να χρηματίζεται, να μην τηρεί το ωράριο, να μην εργάζεται; Κάνε αυτό που πρέπει. Το «τσουβάλιασμα» όμως είναι ανεπίτρεπτο. Ξέρεις ποιοι οργανισμοί κοροϊδεύουν το σύμπαν. Να κλείσουν. Άμεσα, όχι αύριο. Και οι «κολλητοί» αρκετά έβγαλαν μέχρι σήμερα. Φτάνει πια. Ασε τις υπεκφυγές και έλεγξε το πόθεν έσχες και τα περιουσιακά στοιχεία όλων των δημοσίων υπαλλήλων. Σταμάτα να πετάς λάσπη στον ανεμιστήρα και να τους λερώνεις όλους. Όποιος έχει πλουτίσει αδικαιολόγητα να την πληρώσει. Όχι όμως κι ο δύσμοιρος εργάτης των 800 ευρώ που δεν προλαβαίνει ούτε νερό να πιει από την ώρα που θα χτυπήσει την κάρτα.
Αλλά ξέχασα… Η τιμιότητα, η εργατικότητα, η συνέπεια, η αποδοτικότητα, η αποτελεσματικότητα, η ικανότητα, η δημιουργικότητα, η παραγωγικότητα, δεν αποτελούν τυπικά κριτήρια στο δημόσιο τομέα. Εχεις ένα κάρο πτυχία; Μένεις κι ας μη δούλεψες ποτέ στη ζωή σου (μια που πάσχιζες να πάρεις το πτυχίο του ανοιχτού πανεπιστημίου που σε μοριοδοτεί, αντί να εξυπηρετείς τον πολίτη). Και να ήταν μόνο στο Δημόσιο…"(πλήρες άρθρο εδώ)

το όλον

Το νόημα της Ελευθερίας
Μάνος Δανέζης, http://www.antifono.gr

Στα πλαίσια ενός νέου προοδευτικού πολιτισμικού ρεύματος που μέλλει να αντικαταστήσει τις φθαρμένες κοινωνικές θεολογικές και επιστημονικές δομές, θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν και να επαναδιατυπωθούν οι έννοιες του «Ανθρώπου», του «Πνεύματος» και της «Ελευθερίας». 
Η έννοια «άνθρωπος» είναι συνώνυμη εκείνης του «όλου» και της ενεργητικής σχέσης και αλληλεπίδρασης μεταξύ των μερών που το αποτελούν. Έτσι δεν μπορεί να ταυτιστεί με τις έννοιες του «προσώπου» ή του «ατόμου» οι οποίες εκφράζουν την δογματική διαίρεση του «όλου» και την αποξένωση των συστατικών του.Όπως αναφέραμε στο σημείωμα της προηγούμενης Κυριακής η έννοια «άνθρωπος» είναι εντελώς αντίθετη εκείνων της «κατάτμησης» και της «απομόνωση». Η σύγχρονη Φυσική διδάσκει ότι δεν υπάρχουν άνθρωποι απομονωμένοι. Δεν τους χωρίζει κενό. Τους συνδέει φως, ακτινοβολία. Είναι πυκνώματα του ίδιου υλικού και πάντοτε επικοινωνούν ενεργητικά και δυναμικά μεταξύ τους. 

Ο κοινωνικός και ψυχολογικός απομονωτισμός και ο εγκλωβισμός του «Ανθρώπου» στα πλαίσια των όρων «άτομο» και «πρόσωπο» είναι το προϊόν μιας καταρρέουσας πολιτισμικής δομής. Η δομή αυτή αγνοεί την σύγχρονη επιστημονική σκέψη και δεν κατανοεί ότι αν νοιώθουμε ψυχικά μόνοι είναι γιατί δεν κατανοούμε τη συνέχεια των πάντων μέσα στο Σύμπαν και ότι η φύση δε μας γέννησε μόνους αλλά επιλέξαμε την ψευδαίσθηση της μοναξιάς. Η μοναξιά είναι αποτέλεσμα των δικών μας πράξεων, της δικής μας αντίληψης, της δικής μας άγνοιας. Είναι ένα προσωπικό μας πρόβλημα, και όχι ένα πρόβλημα της φύσης. 

Τα προηγούμενα χαρακτηριστικά είναι εκείνα τα οποία διαφοροποιούν τον Σοσιαλισμό από τον Καπιταλισμό. Ο καπιταλισμός απευθύνεται και θεοποιεί την ευημερία της ψευδαίσθησης του «ατόμου» ενώ ο Σοσιαλισμός του «όλου» δηλαδή της «κοινωνίας». Οι δύο αυτές αντιλήψεις δεν είναι ταυτόσημες εφόσον η ευημερία ενός ατόμου στον Καπιταλισμό τις περισσότερες φορές θεμελιώνεται στην δυστυχία κάποιου άλλου και ενίοτε στη δυστυχία της κοινωνίας ή κάποιων μερών της.

Μια κοινωνία η οποία έχει συνειδητοποιήσει τους προηγούμενους φυσικούς (και όχι κοινωνικούς) κανόνες αναγνωρίζει ως βασική αξία της την «ελευθερία» στα πλαίσια της ενότητας. Μέσο κατάκτησης της ελευθερίας αποτελεί η πνευματικότητα. 

Αποτέλεσμα της προηγούμενης διαπίστωσης είναι ότι πρώτη και βασική επιδίωξη του «Ανθρώπου» πρέπει να είναι η διασφάλιση και επέκταση της πνευματικότητάς του. 

Αυτό όμως που θα πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι το πνεύμα δεν αποτελεί ένα ανεξάρτητο φιλοσοφικό κατηγόρημα, αλλά μια άλλη έκφραση της έννοιας της ελευθερίας η οποία αναπτύσσεται στα πλαίσια της κοινωνικής ενότητας. Πνευματικός άνθρωπος είναι ο ελεύθερος και κοινωνικοποιημένος άνθρωπος. Ο «άνθρωπος» στην ιστορική του πορεία αποτελεί τον κύριο φορέα της έννοιας της ελευθερίας μέσω της πνευματικότητας του.

Βασικός αντίπαλος της κατάκτησης της πνευματικότητας και τελικά της ελευθερίας είναι η έννοια της «ανάγκης» η οποία φιλοσοφικά ταυτίζεται με την έννοια του «κακού». Έτσι, πρακτικός στόχος μιας νέας πολιτισμικής δομής πρέπει να είναι η μετάβαση από την δουλεία της «ανάγκης» στον κόσμο της «πνευματικότητα» και της «ελευθερίας».

Όμως η «ανάγκη» είναι αποτέλεσμα και παιδί της ανθρώπινης ή της συμπαντικής φύσης, και των ποικίλων εκδηλώσεών τους και υπόκειται στους νόμους και τους κανόνες της νομοτέλειας και της μοίρας. Η επιστήμη αποκαλύπτει τους φυσικούς κανόνες αλλά δεν μπορεί να τους αλλάξει. Ως εκ τούτου τους αποδέχεται αναγκαστικά, νομοτελιακά και μοιρολατρικά

Η πνευματικότητα και τελικά η ελευθερία αποτελούν μια πράξη «ανταρσίας» ενάντια στη «φύση» και τις ανάγκες της.

Όπως αναφέρει και ο Μάριος Μπέγζος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας στο βιβλίο του «Νεοελληνική φιλοσοφία της θρησκείας»: «Πνευματικότητα δεν σημαίνει την εξαϋλωση αλλά την απελευθέρωση. Με το πνεύμα δεν αρνείσαι την ύλη ή το σώμα, αλλά αρνείσαι την ανάγκη και τη δουλεία, τη μοίρα και τη νομοτέλεια, τη σκλαβιά και την υποτέλεια».

Διοικητική και νομική ελευθερία

Η ουσιαστική όμως έννοια της «Ελευθερίας» δεν πρέπει συγχέεται με τις έννοιες των διοικητικών και νομικών ελευθεριών μιας κοινωνίας. Οι ελευθερίες αυτές έχουν ως στόχο την οριοθέτηση της κοινωνικής τάξης και όχι την επίτευξη της πνευματικότητας. Ως εκ τούτου για να γίνει αποδεκτό, από μέρους μιας νέας πολιτισμικής συγκρότησης, ένα διοικητικό ή νομικό σύστημα οριοθέτησης της ελεύθερης προσωπικής και κοινωνικής έκφρασης και δράσης πρέπει να μην αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη της ανθρώπινης πνευματικότητας και της εσωτερικής απελευθέρωσης

Βεβαίως είναι γεγονός ότι αποδεχόμενοι να ζήσουμε στα πλαίσια μιας ομάδας, έχουμε αποφασίσει ότι θα δεσμεύουμε ένα μέρος των ελεύθερων αντιδράσεων και κάποιων επί μέρους δευτερευουσών επιλογών και εκφράσεών μας. Στο πρακτικό αυτό επίπεδο στόχος μιας νέας κοινωνικής δομής πρέπει να είναι η δημιουργία μιας δύναμης αυτοελέγχου η οποία δεν είναι δυνατόν να διασφαλιστεί αυτόματα με την απλή κατάργηση κάθε εξωτερικού ελέγχου.

Θα ήταν καταστροφικό, αν ξεφεύγοντας από την εξουσία κάποιου άλλου ανθρώπου, βρεθούμε στο έλεος των παρορμήσεών μας. Ένας άνθρωπος που η ζωή και οι πράξεις του ηγεμονεύονται από αυτές τις δυνάμεις, δεν έχει παρά την ψευδαίσθηση ότι είναι ελεύθερος, ενώ στην ουσία άγεται και φέρεται από δυνάμεις που δεν ελέγχει.

Tο κύριο πρόβλημά κάθε «Ανθρώπου» θα πρέπει να είναι το πως θα μπορέσει να αναβάλλει την άμεση πραγματοποίηση μιας έντονης επιθυμίας, που ίσως ξεπερνάει την εκτίμηση των συνεπειών που θα ακολουθήσουν την πραγματοποίησή της, μέχρις ότου παρεμβληθεί η παρατήρηση και η κρίση.

Tο βαθύτερο νόημα της έννοιας της διοικητικής και νομικής ελευθερίας συνδέεται άμεσα με την έννοια της πνευματικότητας η οποία εκφράζεται ως μια εσωτερική δύναμη να βάζουμε σκοπούς και να τους πραγματοποιούμε. 

Ελευθερία και Τεχνολογία

Aυτό όμως που δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας είναι η κατάχρηση των τεχνολογικών συστημάτων τα οποία μέσω μιας άλογης και αντικοινωνικής προβολής δημιουργούν κοινωνικές σχέσεις απόλυτης εξάρτησης. Αυτό που θα πρέπει να διασαφηνιστεί είναι ότι η έννοια της τεχνολογίας δεν ταυτίζεται με εκείνες της επιστήμης ή της τεχνικής, αλλά υλοποιεί μια τεχνική μέσα από μια εγκατάσταση ή μια μηχανή. Έτσι αποτελεί ένα θεσμό που περιλαμβάνει τις μηχανές και τις κοινωνικές σχέσεις παραγωγής που συνεπάγεται η χρήση τους. Η τεχνολογία ενσαρκώνει τη σχέση ανάμεσα στις κοινωνικές δομές και την τεχνική

Η ραγδαίως αναπτυσσόμενη εξάρτηση του ανθρώπου από τα τεχνολογικά προϊόντα θέτει δραματικά ένα ουσιαστικό πρόβλημα ελευθερίας. Η εξάρτηση αποτελεί τη βάση της αυθαιρεσίας και της υποτέλειας οι οποίες με τη σειρά τους γεννούν τον αυταρχισμό, τον ολοκληρωτισμό και την απανθρωπιά.

Όπως αναφέρει και ο Μάριος Μπέγζος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας στο βιβλίο του «Νεοελληνική φιλοσοφία της θρησκείας»: «Η τεχνολογία υπόσχεται την ελευθερία, αλλά δεν την εγγυάται. Η τεχνική επαγγέλλεται την απελευθέρωση του ανθρώπου από την ανάγκη, αλλά δεν την εξασφαλίζει. Η τεχνοκρατία μπορεί να επιθυμεί ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας, αλλά δεν είναι σε θέση να σιγουρέψει κανέναν μας για μια αίσια έκβαση των εφαρμογών της επιστήμης στην καθημερινή μας ζωή. Υπάρχει κάτι που διαφεύγει από τα όρια της τεχνικής. Αυτό είναι η ανθρώπινη ελευθερία».

Αυτή η έννοια της ελευθερίας όμως, δεν αποτελεί μέρος του ανθρώπινου γενετικού κώδικα αλλά διδάσκεται και αποτελεί μέρος της Παιδείας μιας κοινωνίας. Μιας Παιδείας η οποία ασφαλώς και δεν διασφαλίζεται μέσω των καταπιεστικών και δογματικών δομών της κρατικής παιδείας και των ατάλαντων και ουσιαστικά απαίδευτων (και πολλάκις ανεκπαίδευτων) πολιτικών εκπροσώπων της.


Βιβλιογραφία

Μάριος Μπέγζος: «Νεοελληνική Φιλοσοφία της Θρησκείας», Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998.
 

πηγή: www.cc.uoa.gr/fasma/E_Danezis

«Οι δύσκολοι καιροί απαιτούν τα μεγάλα»



Ποιος θα μας προστατεύσει από το μηδενιστικό αναθεωρητισμό; *
Η σύνδεση της πολιτικής με την ηθική είναι το μέγιστο ζητούμενο
Συνέντευξη του Λουκά Αξελού στον Γιώργο Κιούση.

«Εχω εμφαντικά γράψει και ξαναγράψει για το πώς ο συβαριτισμός της μεταπολίτευσης έπληξε κυρίως την Αριστερά. Ότι ένα μεγάλο τμήμα της, ιδιαίτερα στο χώρο της διανόησης, αποτελείται από μεταλλαγμένους αριστερούς, στους οποίους τα αριστερά ράκη του παρελθόντος δεν μπορούν πλέον να επικαλύψουν την καινούργια πραγματικότητα που συνιστά ο νέος τύπος του επαρχιώτη μικροευρωπαίου, μεταστάντος κοινωνικά και σταδιακά μεταλλαγμένου συνειδησιακά, πρώην αριστερού.

Η υποτίμηση της πραγματικότητας αυτής μάς καθιστά αδύναμους στο να αντιμετωπίσουμε ουσιαστικά το φαινόμενο του κοινωνικοπολιτικού μεταμορφισμού».

Ο Λουκάς Αξελός, δρ Πανεπιστημίου Αθηνών, συγγραφέας (το τελευταίο του βιβλίο είναι το «Ξαναδιαβάζοντας τον Γκράμσι»), ποιητής και διευθυντής των εκδόσεων «Στοχαστής» και του περιοδικού «Τετράδια», μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, μας μιλά για τον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ, αποκωδικοποιεί τα αποτελέσματα του πρόσφατου συνεδρίου και εξηγεί τι ελπίζει από την «ανοιχτή ματιά του Αλέξη Τσίπρα».

- Τι σημαίνει για σας ενιαίος ΣΥΡΙΖΑ;

«Η δική μου ανάγνωση λέει ότι το ζητούμενο είναι να βρεις την ισορροπία ανάμεσα στην ελευθερία/ δημοκρατία και την αποτελεσματικότητα. Εκ του αποτελέσματος λοιπόν κρίνοντας, βλέπω ότι η "μπολσεβικοποίηση" λ.χ. του ΚΚΕ, με καρατόμηση των Κορδάτου, Πουλιόπουλου, Μάξιμου κ.ά., οδήγησε στο 4%-5% ώς το 1936. Αντίθετα, το "άνοιγμα" στη διάρκεια της Κατοχής οδήγησε στην ΕΑΜική εποποιία. Θεωρώ, λοιπόν, πολιτικά επαρκέστερη τη λογική ενός φορέα που να περικλείει όλη τη χλωρίδα και την πανίδα του μπλοκ των υποτελών τάξεων. Δεν μπορείς με διοικητικά ή με οργανωτικά τεχνάσματα να αποκλείσεις το διαφορετικό, που κινείται όμως στην ίδια αξιακή κατεύθυνση, με στόχο το σοσιαλισμό. Ενιαίος, λοιπόν, ΣΥΡΙΖΑ για μένα σημαίνει έναν φορέα που να ανήκει στα μέλη του, που να είναι εξ ορισμού πλουραλιστικός και πολυτασικός. Εναν φορέα, όμως, που -ταυτόχρονα- συγκροτείται σε ένα υψηλό επίπεδο ευθύνης και πειθαρχίας και που δεν γίνεται έρμαιο του καταχρηστικού "ιμπεριαλιστικού δικαιωματισμού", που οδηγεί, στο όνομα του δικαιώματος του διαφορετικού, σε μια νέα τυραννία της μειοψηφίας».

- Η μετεξέλιξη θα βοηθήσει τη μελλοντική του πορεία ή θα αλλοιώσει τα ριζοσπαστικά του χαρακτηριστικά;

«Για να μπορέσουμε να εξαγάγουμε κάποια επαρκή συμπεράσματα, πρέπει να βρούμε μιαν αφετηρία. Εγώ θεωρώ κοινό τόπο όλων μας τη διαπίστωση ότι το επίπεδο σύνθεσης ανάμεσα στη δημοκρατία και την αποτελεσματικότητα ήταν ανεπαρκές. Επρεπε, λοιπόν, να πετύχουμε την οργανική ανασύνθεση κάτω από έντονα πιεστικές συνθήκες, που στένευαν τα περιθώρια ουσιαστικής ώσμωσης ανάμεσα στο μειοψηφικό "τακτικό στρατό" του 3%-5% και το "πλειοψηφικό άτακτο στοιχείο" του 22%, που προήλθε μετά την κατάρρευση του δικομματισμού. Η πραγματικότητα επιβάλλει την ανάγκη μετεξέλιξης. Μετεξέλιξης όμως προς ποια κατεύθυνση; Κυριάρχησαν δύο λογικές. Η πρώτη λέει ότι οι απεγκλωβισμένοι από το δικομματισμό πρέπει να ενστερνιστούν το ριζοσπαστισμό. Η άλλη λέει ότι ο ριζοσπαστισμός του ΣΥΡΙΖΑ μια δεκαετία δεν τον ξεκόλλησε από το 5%».

- Πώς τα βλέπετε;

«Με σκεπτικισμό· και γι' αυτό λέω ότι και οι δύο οπτικές αποτυπώνουν μιαν ανεπαρκή ανάλυση των δεδομένων, αλλά και ένα έλλειμμα στραγηγικής. Γιατί το ανακύπτον επιτάσσει τον εμβαπτισμό του "ελιτίστικου" ΣΥΡΙΖΑ στη "λαϊκή δεξαμενή", χωρίς όμως να χάσει το ριζοσπαστισμό του στην κοινωνική σφαίρα. Η κοινωνική σφαίρα είναι όμως η μία πλευρά του νομίσματος, η άλλη είναι η εθνική. Εμβαπτιζόμενος στην ευρύτερη εθνική σφαίρα χάνει, ενδεχομένως, κάτι από τη γοητεία της "αυτάρκειας", κερδίζει όμως αυτό που ο Αντόνιο Γκράμσι θα αποκαλούσε αυθεντικό εθνικό-λαϊκό. Κοντολογίς, η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ χωρίς αλλοίωση των ριζοσπαστικών χαρακτηριστικών του δοκιμάζεται σε αυτό που συνόψισε ο Λαοκράτης Βάσσης: "Η αριστεροσύνη του ΣΥΡΙΖΑ θα κριθεί από το αν θα ανταποκριθεί στις εθνικές του ευθύνες"».

- Σας ικανοποίησαν τα αποτελέσματα των εργασιών τού συνεδρίου;

«Θέλω να διευκρινίσω ότι ανήκα σε αυτούς που ήταν κατά της βιαστικής οργάνωσης του συνεδρίου και το διατύπωσα δημόσια. Στο βαθμό όμως που άλλη ήταν η άποψη της πλειοψηφίας, όφειλε να γίνει σεβαστή. Τώρα, όσον αφορά τα αποτελέσματα, θα έλεγα ότι θα πρέπει να αποφύγουμε τις εύκολες απαντήσεις. Ξεκινώντας από τους συνέδρους θα έλεγα ότι το συνέδριο δεν διέψευσε ένα σημαντικό μέρος των φόβων τους. Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι το ένα βήμα μπροστά-δύο βήματα πίσω είναι σταθερά ενταγμένο στην παράδοση της Αριστεράς.

Κι αυτό γιατί ενώ προχωρήσαμε ώς ένα βαθμό στον τομέα της αποτελεσματικότητας, αυτός δεν πραγματοποιήθηκε με τη λειτουργική κατοχύρωση των μεγάλων ιδεολογικών και πολιτικών προταγμάτων. Τα κυρίαρχα μπλοκ επέβαλαν τελικά μέσω της πλειοψηφίας την πολιτική τους βούληση, τόσο σε επίπεδο καταστατικών αρχών και πολιτικών θέσεων όσο και σε επίπεδο εκπροσώπησης, χωρίς ως φαίνεται να συνειδητοποιούν ότι η ενέργειά τους αυτή επανέφερε ώς ένα βαθμό τον ΣΥΡΙΖΑ στο ancien regime. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Ελπίζω η ανοιχτή ματιά του Αλέξη Τσίπρα να δείξει το δρόμο εξόδου, που είναι η αταλάντευτη καθημερινή μας πάλη με στόχο τη μεγάλη ανατροπή».

- «Οι λέξεις έχουν κουραστεί. Αισθάνονται γυμνές και απροστάτευτες», «Οι πιο μεγάλες αλήθειες παραμένουν μέσα μας εντοιχισμένες», ταιριάζουν οι στίχοι σας αυτοί από το «Σκοτεινό Πέρασμα» στην εποχή μας;

«Δεν είμαι εγώ που θα κρίνω την ευστοχία ή αστοχία τους, πολλώ δε μάλλον την ποιητικότητά τους. Εχω, όμως, την αίσθηση ότι δεν είναι λίγοι αυτοί που αισθάνονται τη μηδαμινότητα και βαναυσότητα του κενού περιεχομένου λόγου. Που πιστεύουν ότι αυτό το κακόηχο μεταπολιτευτικό μπλα μπλα απέχει πόρρω από παρελθόντα πολιτιστικά πρότυπα που ανέδειξαν κορυφές σαν τον Κάλβο και τον Σολωμό.

Ποιος μπορεί να μας προστατεύσει από το μηδενιστικό μεταμοντέρνο αναθεωρητισμό; Σε αυτό λοιπόν το κομφούζιο φρονώ ότι έχουμε ανάγκη από τις μεγάλες αλήθειες που παραμένουν βαθιά εντοιχισμένες στη λαϊκή μνήμη. Αυτές τις μεγάλες αλήθειες εκφράζει λ.χ. μια στάση σαν αυτή του Αισχύλου, που αντί να προτάξει τις τραγωδίες του ως μέγιστο τίτλο τιμής, προτίμησε το γεγονός ότι πολέμησε τους Πέρσες στον Μαραθώνα. Οι δύσκολοι καιροί απαιτούν μεγάλα προτάγματα».

- Ποιοι νομίζετε ότι μπορούν να είναι οι σημερινοί στόχοι, ποιοι θα πρέπει να είναι οι άξονες μιας αναθεμελιωτικής και αναγεννητικής στρατηγικής για την κοινωνία μας;

«Φρονώ ότι δεν χρειάζεται να ψάξουμε πολύ για να τους βρούμε. Η σύνδεση της πολιτικής με την ηθική είναι το μέγιστο ζητούμενο για να μπορέσουμε με επάρκεια να υπερασπιστούμε τις βασικές αξίες που είναι η ελευθερία, ο ουμανισμός, η δημοκρατία, ο πατριωτισμός, ο διεθνισμός, η κοινωνική δικαιοσύνη και η αξιοπρέπεια. Δεν θα αντιγράψουμε την ιστορία· έχουμε όμως ιστορική μνήμη που μας εμπνέει. Το πνεύμα Αντίστασης του ελληνικού λαού, που έξοχα περιέγραψε ο αλησμόνητος Νίκος Σβορώνος και πυκνά αποτύπωσε ο Μανώλης Γλέζος, σημειώνοντας ότι "η αντίσταση προσδιορίζει την έννοια της προσφοράς για τη σωτηρία του συνόλου, την υπέρτατη έγνοια για το κοινωνικό σύνολο, για το έθνος. Εθνική Αντίσταση και συμμετοχή όλων των εθνικών δυνάμεων για την ίδια την ύπαρξη του έθνους". Με τα λόγια αυτά, ενός ανθρώπου που από το 1940 αταλάντευτα τα πραγματώνει στην πρώτη γραμμή πυρός, θέλω να κλείσω τη συνέντευξη αυτή».

Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι

Τι απέδειξε σήμερα ο κ.Πολύδωρας;

"Κανένας δεν έδωσε εγκαίρως τη δέουσα σημασία  στον Χίτλερ


... Αυτή ήταν η τελευταία φορά που η Γερμανία βρέθηκε στο επίκεντρο της νεωτερικότητας και της δυτικής σκέψης. Θα μπορούσε να τα καταφέρει καλύτερα, εάν στη συνέχεια  δεν αναλάμβανε τα ηνία το πλήρωμα υπό την αρχηγία του Χίτλερ που οδήγησε το σκάφος σε ναυάγιο, αλλά μια πιο παραδοσιακή αντιδραστική κυβέρνηση. Παρ’ όλα αυτά,  εκ των υστέρων,  διαπιστώνουμε ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο ήταν τόσο απίθανο όσο και η προοπτική να εμποδιστεί η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία μέσω της συγκρότησης ενός πλατιού αντιφασιστικού μετώπου. Η πραγματικότητα είναι ότι κανείς, ούτε η Δεξιά ούτε το Κέντρο ούτε η Αριστερά, δεν αντελήφθη τις πραγματικές διαστάσεις του εθνικοσοσιαλισμού του Χίτλερ, ενός εντελώς πρωτοφανούς κινήματος, οι στόχοι του οποίου  ήταν πέρα για πέρα ασύλληπτοι  με τη λογική.  Ακόμα και  τα εν δυνάμει θύματά του δεν αναγνώριζαν ολότελα τον κίνδυνο. 

Μετά τις εκλογές του καλοκαιριού του 1932, στις οποίες οι ναζί αναδείχθηκαν πρώτο κόμμα χωρίς όμως να διαθέτουν την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, ο (Εβραίος) εκδότης της Tagebuch, μιας εβδομαδιαίας αριστερής-φιλελεύθερης εφημερίδας που παίρναμε στο σπίτι, δημοσίευσε ένα άρθρο, ο τίτλος του οποίου μου φάνηκε,  από τότε ακόμη,  αυτοκτονικός. Και αυτή τη στιγμή, τον έχω μπρος στα μάτια μου: «Lasst ihn heran!» («Γιατί να μην του δώσουμε την εξουσία;»). Έπειτα από μερικούς μήνες, οι αντιδραστικοί που περιστοίχιζαν τον γηραιό Πρόεδρο Χίντενμπουργκ, με πολύ διαφορετικές προθέσεις,  διευκόλυναν υπογείως τον διορισμό του Χίτλερ ως καγκελαρίου, θεωρώντας ότι θα μπορούσαν να τον ελέγχουν.
Όλες οι απόπειρες να παρουσιαστεί η Δημοκρατία της Βαϊμάρης ως πιο στέρεη και σταθερή, ακόμα και προτού ξεσπάσει ο παγκόσμιος οικονομικός κατακλυσμός, μοιάζουν με  σφυρίγματα των ιστορικών μες στο σκοτάδι.  Το καθεστώς της Βαϊμάρης διέγραψε μια σύντομη τροχιά, μέσα από τα ερείπια ενός πεθαμένου αλλά άταφου παρελθόντος προς ένα ξαφνικό αλλά αναμενόμενο τέλος και ένα άγνωστο μέλλον. Για τους γονείς μας, αποτελούσε υπόσχεση ενός παρελθόντος  που δεν θα ξαναποκτούσαν ποτέ, ενώ εμείς ονειρευόμασταν ένα σπουδαίο αύριο· οι «Άριοι» συμμαθητές μου –κομμουνιστές, όπως και εγώ–  το οραματίζονταν υπό τη μορφή μιας εθνικής αναγέννησης, καθώς η παγκόσμια επανάσταση είχε αρχίσει τον Οκτώβρη του 1917...

... Όποτε πηγαίνω σήμερα στο Βερολίνο, αισθάνομαι ακόμη ότι δεν συνήλθε  ποτέ από το 1933."
 ***

Το κείμενo  του Eric Hobsbawm «Memories of Weimar» δημοσιεύθηκε στο LondonReview of Books, στη μόνιμη στήλη «Ημερολόγιο», στις 24.1.2008.  Είχε πρωτοδημοσιευθεί, με πολύ μικρές περικοπές, στα “Ενθέματα” τον Απρίλιο του 2008. 

Το βιβλίο του Eric Weitz, στο οποίο αναφέρεται, είναι το Weimar Germany: Promise and Tragedy, Princeton University Press, Πρίνστον 2007 (Έριχ Βάιτς Η Γερμανία της Βαϊμάρης: υπόσχεση και τραγωδία)


ΠΗΓΗ-πλήρες κείμενο: Μνήμες της Βαϊμάρης, Πολιτική Επιθεώρηση

Ο νεοναζισμός δεν είναι οι άλλοι κείμενο του Μάνου Χατζηδάκη για το νεοναζισμό και τον εθνικισμό, Φεβρ. 1993

μετά τις offshore το «ΒitCoin»;

«ΒitCoin», το πιο ακριβό νόμισμα στον κόσμο | οικονομια , κοσμος | Ημερησία

«ΒitCoin», το πιο ακριβό νόμισμα στον κόσμο

«ΒitCoin», το πιο ακριβό νόμισμα στον κόσμο
Του Γιώργου Ι. Μαύρου
gmavros@pegasus.gr
Κλειστές τράπεζες; Πλαφόν στις αναλήψεις από τα ΑΤΜ; Περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό; Για κάποιους η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα θα ήταν ένα απλό «Ε, και;». Ο λόγος για τους χρήστες του ψηφιακού νομίσματος BitCoin, οι οποίοι για να κάνουν τις συναλλαγές τους δεν χρειάζονται ούτε τράπεζες, ούτε ΑΤΜ, ούτε εγγυήσεις κεντρικών τραπεζών ή κυβερνήσεων, παρά μόνο έναν υπολογιστή με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Τι είναι το BitCoin; Ένα αμιγώς ψηφιακό νόμισμα, που δεν έχει τυπωθεί ποτέ, δημιουργείται υπό προϋποθέσεις από ορισμένους χρήστες του, ανταλλάσσεται μόνο μεταξύ χρηστών μέσω διαδικτύου κι αυτή τη στιγμή αποτελεί το ακριβότερο νόμισμα στον κόσμο!
Ένα BitCoin αντιστοιχεί σήμερα σε 90 δολάρια και 71 ευρώ, με την ισοτιμία του να ενισχύεται συνεχώς.
Τα πλεονεκτήματα που προσφέρει στους χρήστες του είναι πολλά: Η ροή του δεν ελέγχεται από κάποιον κεντρικό οργανισμό (π.χ. κυβερνήσεις, κεντρικές τράπεζες, ΔΝΤ ή Παγκόσμια Τράπεζα). Ως εκ τούτου, οι συναλλαγές γίνονται με πολύ χαμηλές έως καθόλου χρεώσεις, ενώ δεν υπάρχει κανένας έλεγχος στους λογαριασμούς: π.χ. κανείς δεν μπορεί κανένας να παγώσει τον λογαριασμό κάποιου η να τον αποτρέψει από το να δημιουργήσει έναν νέο λογαριασμό. Επίσης, δεν αφήνει ίχνη. Οι συναλλαγές σε BitCoin είναι έτσι κρυπτογραφημένες ώστε να είναι σχεδόν αδύνατον να εντοπιστούν οι συναλλασσόμενοι.
Υπάρχουν δύο τρόποι για να αποκτήσει κανείς BitCoin; Ο ένας είναι να επισκεφθεί διαδικτυακά ανταλλακτήρια, όπως το Mt.Gox, και να αγοράσει Βitcoin από τα ήδη υπάρχοντα, πληρώνοντας την αντιστοιχία τους με κανονικά χρήματα. Ο δεύτερος είναι να γίνει ο ίδιος «εκδότης» BitCoin. Αυτό γίνεται μέσω της εγκατάστασης ειδικού λογισμικού στον υπολογιστή που αξιοποιεί την υπολογιστική του ισχύ για να διενεργεί εργασίες κρυπτογράφησης σχετικές με την ασφάλεια των συναλλαγών σε BitCoin. Για κάθε επιτυχή κρυπτογράφηση ο χρήστης αμείβεται με 50 Bitcoin.
Η δημοτικότητα του νομίσματος είναι τέτοια που έχει αναγκάσει ακόμα και μεγάλους επενδυτικούς οίκους, όπως οι Morgan Stanley και Goldman Sachs, να κάνουν καθημερινά «παιχνίδι» με BitCoin, ενώ προσφάτως γίνονται κινήσεις για να δημιουργηθούν ΑΤΜ του ψηφιακού αυτού νομίσματος. Μάλιστα, πληροφορίες θέλουν Καναδό επιχειρηματία να ετοιμάζεται να εγκαινιάσει το πρώτο ΑΤΜ για BitCoin στην πιστωτικά «στραγγαλισμένη» Κύπρο.
Η άλλη πλευρά του... ψηφιακού νομίσματος
Όπως όλα τα νομίσματα, όμως, το BitCoin έχει και μια άλλη πλευρά. «Η ανάπτυξη του μηχανισμού αδιαφανών συναλλαγών που παράγει BitCoin διαδίδεται τάχιστα ως ένα παράλληλο σύστημα συναλλαγών με τις κεντρικές τράπεζες και κυρίως χωρίς κανένα έλεγχο των ψηφιακών συναλλαγών από τις δημοκρατικές κυβερνήσεις όλων των χωρών του κόσμου», επισημαίνει ο Γιώργος Γκαντζιάς, αναπληρωτής καθηγητής Πολιτισμικής Τεχνολογίας ? Νέων Τεχνολογιών στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και παγκόσμια αυθεντία σε θέματα ρύθμισης της ψηφιακής οικονομίας.
Το BitCoin ως ψηφιακό νόμισμα των αδιαφανών πληρωμών συνιστά, λέει, «ψηφιακό ιό» που προσβάλει θανάσιμα το σύστημα των διαφανών πληρωμών στην ελεύθερη αγορά και απειλεί να καταργήσει το ούτως ή άλλως αναχρονιστικό σύστημα χρηματοπιστωτικών συναλλαγών της μονεταριστικής οικονομίας.
Με άλλα λόγια, τονίζει ο κ. Γκαντζιάς, πρωτοβουλίες τύπου BitCoin επιταχύνουν την αναπόφευκτη κατάρρευση των μονεταριστικών δομών, που θέλουν την οικονομία να βασίζεται στις τράπεζες κι αυτές με τη σειρά τους στις κεντρικές τράπεζες, προτάσσοντας τη διαμόρφωση ενός καθεστώτος που ευνοεί την αδιαφάνεια, την φοροδιαφυγή και την πάσης φύσεως εγκληματικότητα. Αποδίδει δε στους ιθύνοντες της Ευρωζώνης μεγάλη ευθύνη για την προώθηση των τάσεων αυτών και την εξώθηση των πολιτών/καταναλωτών/καταθετών σε λύσεις τύπου BitCoin, κατηγορώντας τους για πολιτικές που, ειδικά στην περίπτωση της Κύπρου, αποδυνάμωσαν σοβαρά την εμπιστοσύνη των αποταμιευτών απέναντι στο παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα.
Ξαφνικά, λέει, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ανακάλυψαν την υπέρμετρη διόγκωση του τραπεζικού συστήματος της Κύπρου και άρχισαν να λαμβάνουν επιλεκτικά σκληρά μέτρα για τη «σκιώδη οικονομία» του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος ενεργώντας στα «όρια» ενός οικονομικού ρατσισμού.
Αυτό που πέτυχαν, όμως, είναι ο διαχωρισμός του τραπεζικού συστήματος που ελέγχεται και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, και επομένως του ιδίου του ευρώ, σε «κακό» σύστημα της «σκιώδους» οικονομίας της ελεύθερης αγοράς (κακό ευρώ) και σε «καλό» σύστημα των διαφανών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (καλό ευρώ). Με αυτή τη λογική οι Ευρωπαίοι πολιτικοί θεωρούν ότι και τα χρηματοπιστωτικά τους ιδρύματα έχουν δύο όψεις: τις «καλές» τράπεζες που διακινούν την καλή όψη του «ευρώ» και τις «κακές» τράπεζες που διακινούν με την «κακή» όψη του ευρώ.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι καταστρέφουν το οικοσύστημα της βιωσιμότητας και ανάπτυξης των καταθετών και των επενδυτών σε ευρώ στην παγκόσμια ελεύθερη αγορά. Σε λίγο θα προσπαθούν να αναστήσουν ένα ήδη «νεκρό» νόμισμα με ένα ήδη «νεκρό» τραπεζικό συστήματα ως προς το «απόρρητο» των συναλλαγών, την εμπιστοσύνη των πολιτών/καταναλωτών/ καταθετών και την ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων στην Ε.Ε.
Ψηφιακά νομίσματα, τύπου BitCoin, που βασίζονται σε επενδυτικά-συναλλακτικά σχήματα που παραπέμπουν σε «πυραμίδα», λέει ο κ. Γκαντζιάς, θα έρθουν να καλύψουν αυτό το κενό, μόνο που αυτό θα γίνει χωρίς κανέναν κανόνα, χωρίς καμία εποπτεία και καμία εγγύηση από κάποια κυβέρνηση. «Αυτή είναι η Ευρώπη που θέλουν;»
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Σχετική ανάλυση :

Τι είναι επιτέλους δημόσιο αγαθό;

Στη σύγχυση των καιρών περί κρατικού, δημόσιου και ιδιωτικού αγαθού, αγοράς, ανταγωνισμού και κοινωνικής βιωσιμότητας-απολύσεων, μάλλον θα πρέπει να επανεξετάσουμε τις θεμελιώδεις έννοιες, τους ορισμούς και τον επαναπροσδιορισμό τους στις ραγδαία μεταβαλλόμενες συνθήκες. Αποπειρώμαι μια ερασιτεχνική κωδικοποίηση, για την ανάγκη κατανόησης συνεννόησης και θέσης.


Τι είναι αγαθό;


Αγαθό : οτιδήποτε – υλικό ή άυλο – υπάρχει ή δημιουργείται, ώστε να ικανοποιήσει ανάγκες. 


Η σχέση αγαθού και αναγκών είναι άμεση. Είναι επίσης δυναμική, εφόσον και τα δύο μέρη της αλλάζουν, ανάλογα με τα δεδομένα - ιστορικά, κοινωνικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά, τοπικά. 


Βασικές παραδοχές – διακρίσεις - ομαδοποιήσεις

Ελεύθερα αγαθά : προσφέρονται σε απεριόριστες ποσότητες σε σχέση με τις ανάγκες (π.χ. αέρας, θάλασσα κ.λπ.) και εξ αυτού του λόγου δεν παρουσιάζουν οικονομική αξία. 


Οικονομικά αγαθά : εκείνα που αφενός μεν βρίσκονται σε ορισμένες ποσότητες (σπανιότητα) και αφετέρου η χρήση τους απαιτεί έργο και αντίτιμο.

Ιδιωτικά αγαθά: 

- παρέχονται από τον ιδιοκτήτη τους, που αποφασίζει για τον τρόπο παραγωγής και χρήσης τους και το αντίτιμό τους

- είναι πλήρως ανταγωνιστικά στην κατανάλωσή τους

- είναι εφικτός , χωρίς κόστος, o αποκλεισμός κάποιου από την κατανάλωσή τους

- κατανέμονται στα μέλη της κοινωνίας μέσω εκούσιων ανταλλαγών στο πλαίσιο του μηχανισμού της αγοράς

- κάθε χρήστης αποφασίζει αν θα αποκτήσει το αγαθό ανάλογα με τη χρησιμότητα και την τιμή του


Δημόσια αγαθά: 

- κατανέμονται αδιαίρετα σε όλη την κοινωνία, έξω από το πλαίσιο του μηχανισμού της αγοράς. Δεν υπάρχει δυνατότητα αποκλεισμού και ανταγωνιστικότητα στην κατανάλωση

- αφού δεν μπορεί να αποκλειστεί κανείς από την κατανάλωσή τους, δεν μπορεί να διαμορφωθεί και να επιβληθεί τιμή. Ο χρήστης του δημόσιου αγαθού δεν πληρώνει άμεσο αντίτιμο για το όφελος που απολαμβάνει

- κάθε μέλος της κοινωνίας έχει πρόσβαση στο αγαθό, ανεξάρτητα από τη χρησιμότητα που του αποδίδει και τη διάθεση του να το αποκτήσει 

- δεν υπάρχουν δικαιώματα ιδιοκτησίας για τα δημόσια αγαθά, αλλά υπάρχουν κανόνες, δικαιώματα και υποχρεώσεις διαχείρισης

Τα δημόσια αγαθά , εφόσον δεν είναι ελεύθερα αγαθά, έχουν κόστος παραγωγής ή μεταποίησης. 

Το κόστος παραγωγής των δημόσιων αγαθών αποπληρώνεται:

- μέσω ρυθμίσεων και μηχανισμών του κράτους (φορολογία, εισφορές, τέλη) 

- από περιφερειακούς-τοπικούς οργανισμούς διαχείρισης (συνεταιρισμοί, δημοτικές επιχειρήσεις, ΔΕΚΟ κλπ.) 

- από ιδιώτες διαχειριστές (παραχωρησιούχοι, μέτοχοι κλπ.).


Ιδιοκτησία των αγαθών

Ατομική ιδιοκτησία : Καθορίζονται δικαιώματα και υποχρεώσεις στον ιδιοκτήτη. 


Ο ιδιώτης-ιδιοκτήτης υπολογίζει την απόδοση της ιδιοκτησίας του αξιολογώντας με ιδιωτικά κριτήρια την αξία του χρήματος , τις αποδόσεις στον χρόνο δέσμευσης των κεφαλαίων του, τους κινδύνους από τις μεταβολές της αγοράς, τον ανταγωνισμό.

Κρατική ιδιοκτησία: Καθορίζονται κανόνες χρήσης των κρατικών πόρων, πρόσβασης τρίτων και ελέγχου. 

Κοινή ιδιοκτησία (νομικά κατοχυρωμένη ή εθιμική): Ανάγκη συμφωνίας των συνιδιοκτητών σε κοινά αποδεκτούς κανόνες χρήσης.

Απουσία ιδιοκτησίας (αγαθά ελεύθερης πρόσβασης):Τα αγαθά θεωρούνται κοινόκτητα χωρίς να υπάρχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις για κανέναν.

Δικαιώματα ιδιοκτησίας

Δικαιώματα ιδιοκτησίας : προσδιορίζονται από το σύνολο θεσμικών κανόνων (προνομίων και υποχρεώσεων) στους οποίους υπόκεινται οι ιδιοκτήτες των αγαθών. 

Ένα αποτελεσματικό σύστημα ιδιοκτησίας χαρακτηρίζεται από:

Καθολικότητα: όλα τα αγαθά έχουν σαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς και όλα τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη είναι πλήρως καθορισμένα.

Αποκλειστικότητα: όλα τα οφέλη και κόστη από την κατοχή και χρήση των αγαθών αποδίδονται στον ιδιοκτήτη τους και μόνο σ’ αυτόν.

Δυνατότητα μεταβίβασης: όλα τα δικαιώματα ιδιοκτησίας μπορούν να μεταφερθούν σε άλλον ιδιοκτήτη με εκούσια ανταλλαγή.

Δυνατότητα νομικής προστασίας: όλα τα δικαιώματα ιδιοκτησίας προστατεύονται από ακούσια κατάληψη ή καταπάτηση από τρίτους.

Πολυπλοκότητα

Ιστορικοί, πολιτισμικοί, οικονομικοί και κοινωνικοί λόγοι διαφοροποιούν τις ανάγκες και μεταβάλλουν τις ιδιότητες των αγαθών δηλαδή την ελευθερία, την αξία, την τιμή, το κόστος, την ιδιοκτησία των αγαθών και την πρόσβαση , τον αποκλεισμό ή τις προτιμήσεις των χρηστών.


Η συμπεριφορά των μεμονωμένων χρηστών προς τους πόρους ελεύθερης πρόσβασης επιδρά επίσης στην ικανοποίηση των αναγκών . Όταν υπερισχύει η ατομική στρατηγική στην χρήση των αγαθών, που οφείλεται στη δυσκολία συνεννόησης και καθορισμού μίας κοινής στρατηγικής, είναι βέβαιη η αθέτηση των θεσμοθετημένων ή άτυπων συμφωνιών χρήσης τους, με τελική συνέπεια τη μείωση τόσο του ατομικού όσο και του συνολικού οφέλους. Στη χυδαία εκδοχή «όλοι μαζί τα φάγαμε».

Δημόσια αγαθά, σε περιόδους που αυτά ικανοποιούν τα κριτήρια της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, προσελκύουν το ενδιαφέρον ιδιωτών ή ομάδων ισχύος (νερό, δημόσιες γαίες, μεταφορές, αιγιαλός, συχνότητες κλπ.). 

Μεταβολές των αγαθών από δημόσια σε ιδιωτικά και αντιστρόφως και μικτές χρήσεις των αγαθών προκαλούν συγκερασμούς ή αποκλεισμούς των βασικών ιδιοτήτων τους, δηλαδή τα μεταβάλλουν σε διαιρετά ή αδιαίρετα, σε ανταγωνιστικά ή μη , τροποποιούν το εύρος αποκλεισμού ή μη από τη χρήση τους.

Εφόσον η ποιότητα των πόρων επιδεινώνεται , η ποσότητα περιορίζεται ή η χρήση αυξάνεται, τα ελεύθερα αγαθά μπορεί να μεταβάλλονται, ραγδαία ή στον ιστορικό χρόνο, εν όλω ή εν μέρει, σε οικονομικά αγαθά. (π.χ. νερό, ακτές, ενέργεια, κλπ.). 


Τα προβλήματα

Η ΚΡΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΖΕΤΑΙ ΣΥΧΝΑ ΩΣ ΑΠΟΥΣΙΑ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

Η παντελής απουσία δικαιωμάτων ιδιοκτησίας θεωρείται ότι ακυρώνει κάθε μηχανισμό ελέγχου της χρήσης των πόρων:

- Όλοι έχουν ελεύθερη πρόσβαση (Free Riding), ενώ δεν υπάρχουν κανόνες για τη χρήση τους. Το πρόβλημα της ελεύθερης πρόσβασης συνιστά την «Τραγωδία των Δημόσιων Αγαθών» (‘Tragedy of the Commons’, Hardin, 1968)

- Κανένας δεν έχει κίνητρο να περιορίσει ή να κάνει πιο σωστή χρήση τους

- Κανένας δεν έχει δικαίωμα να επιβάλλει κανόνες χρήσης


Η «Τραγωδία των Δημόσιων Αγαθών»

Τα δημόσια αγαθά συχνά συγχέονται, για ιδεολογικούς ή ωφελιμιστικούς λόγους, με τα ελεύθερα αγαθά, θεωρούνται δηλαδή απεριόριστα, ή/και κοινόκτητα, ή/και χωρίς αντίτιμο, ή/και χωρίς κόστος ή/και με κόστος, πλήν όμως αδιάφορο για τους χρήστες. 


Τα επίμονα συνθήματα, διαχρονικά και σύγχρονα, «δημόσια, δωρεάν υγεία… παιδεία… συγκοινωνία…» θεωρούν τα δημόσια αγαθά «δικαιώματα», χωρίς «υποχρεώσεις» , χωρίς αναφορά στους κανόνες κτήσης, άσκησης δημόσιου ελέγχου, διαχείρισης, κόστους και αποτελεσμάτων χρήσης των ίδιων των αγαθών, καθώς και προτίμησης –γνώμης- των πολιτών γι’αυτά.

Η τρέχουσα δημόσια αντιπαράθεση είτε δεν ασχολείται με τις καταγεγραμμένες αντιρρήσεις των πολιτών – χρηστών των δημόσιων αγαθών ή τις χρησιμοποιεί ως επιχείρημα συρρίκνωσης της κρατικής-δημόσιας ιδιοκτησίας, υπέρ της ιδιωτικής ιδιοκτησίας.

Η αντίρρηση π.χ. των ελλήνων γονέων, ότι η δημόσια δωρεάν παιδεία τις τελευταίες δεκαετίες δεν είναι ούτε παιδεία, ούτε δημόσια, ούτε δωρεάν δεν λαμβάνεται υπόψη ούτε από την Πολιτεία ούτε από τους υπερασπιστές της δημόσιας παιδείας. Έτσι ο «δημόσιος» χαρακτήρας της παιδείας εξαντλείται στην δημοσιοϋπαλληλική σχέση των εκπαιδευτικών και στην λειτουργία σχολικών μονάδων στις απομονωμένες περιφέρειες. Η συνολική κοινωνική ωφελιμότητα δεν αποτιμάται, η αποτελεσματικότητα κανόνων και προσώπων δεν κρίνεται, ενώ το υπέρογκο κόστος της εξωσχολικής παιδείας καταργεί τον αδιάκριτο και μη ανταγωνιστικό ρόλο της, ως δημόσιου αγαθού. Η απάντηση της πολιτείας είναι η συρρίκνωση και η ιδιωτικοποίηση.

Η ΔΕΗ, ως επιχείρηση ηλεκτρισμού , μεταποιεί πρώτες ύλες για την παραγωγή ενέργειας, και είναι ημικρατική, ανώνυμη, εισηγμένη εταιρεία, ελεγχόμενη και στελεχωμένη - πλέον- από την αγορά. Συνεχίζει ωστόσο να αποκαλείται δημόσια, λόγω των κρατικών επενδεδυμένων κεφαλαίων και του υψηλού ποσοστού κρατικής ιδιοκτησίας, αλλά από τους υπερασπιστές της «ενέργειας ως δημόσιου- κοινωνικού αγαθού» αγνοείται η εναρμόνισή της με την ελεύθερη ενεργειακή αγορά, ως δεσπόζοντος μάλιστα «παίκτη». Η απάντηση της πολιτείας είναι η πώληση-εκποίηση και ο ανταγωνισμός.

Ομοίως η Δημόσια υγεία που κοστίζει τεράστια ποσά στον κρατικό προϋπολογισμό, συντηρεί την παραοικονομία και τους ιδιώτες παρόχους, ενώ η ποιότητα και το κόστος των παρεχομένων υπηρεσιών παραμένουν ανεξέλεγκτα και συναρτώνται , με τυχαίο τρόπο , από την εντιμότητα, την ανιδιοτέλεια και τις αντιστάσεις των υπηρετούντων σ’ αυτήν. Η απάντηση της πολιτείας είναι οι συγχωνεύσεις.

Η σύγχιση Κρατικής ιδιοκτησίαςμε σαφείς κανόνες χρήσης των κρατικών πόρων, κοστολόγησης, πρόσβασης τρίτων και ελέγχου- και απουσίας ιδιοκτησίας - τα αγαθά θεωρούνται κοινόκτητα, χωρίς δικαιώματα και υποχρεώσεις για κανέναν- συνεπάγεται ατελή δικαιώματα ιδιοκτησίας

Η σύγχιση υπονομεύει τα ίδια τα δημόσια αγαθά , όσο ΔΕΝ απασχολεί τον δημόσιο διάλογο εάν διασφαλίζονται:

- Το κίνητρο για την αποτελεσματική χρήση των δημόσιων πόρων

- Η υποχρέωση διαφύλαξης της αξίας τους

- Το δικαίωμα προστασίας τους

Η ελλιπής ενασχόληση , η πολύπλοκη , αντιφατική και γραφειοκρατική πληροφόρηση, η αναποτελεσματική θεσμική οργάνωση και οι πολιτικές εμμονές για τα δημόσια αγαθά έχουν ως συνέπεια να μην εξετάζεται ο διακριτός χαρακτήρας καθενός από αυτά και να μην διασφαλίζεται ο απαιτούμενος διαχειριστικός έλεγχος αποτελεσματικής χρήσης τους , ούτε από την πολιτεία ούτε από τους πολίτες-χρήστες των πόρων. 

Επομένως:

Οι γενικοί κανόνες και η εξέταση των ειδικών όρων παραγωγής, διανομής και διαχείρισης των δημόσιων αγαθών και το σημείο ισορροπίας, δηλαδή το κόστος/όφελος για την απόκτησή τους είναι παράμετροι που κρίνουν την βιωσιμότητα και το εύρος των δημόσιων αγαθών και το μερίδιο ιδιωτών στη διαχείρισή τους. Κανόνες και όροι που υποχρεωτικά απαιτείται να λαμβάνονται υπόψη από κάθε πολίτη ή πολιτικό οργανισμό, ιδιαίτερα όσων ισχυρίζονται ότι υπερασπίζονται την επέκταση της επιρροής δημόσιας σφαίρας.

Εάν μια συγκεκριμένη κοινωνία και Πολιτεία, σε συγκεκριμένο χρόνο:

- δεν επιθυμεί ή δεν αντέχει να επωμίζεται το συνολικό κόστος παραγωγής των δημόσιων αγαθών , 

- διαχειρίζεται καταχρηστικά τα δημόσια αγαθά της,

- δεν εξασφαλίζει επαρκείς και αποτελεσματικούς κανόνες προστασίας και ελέγχου των δημόσιων αγαθών,

- δεν διαθέτει ή δεν μπορεί να εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους,

τότε, ακόμη και αν επιθυμεί να παραμείνουν δημόσια, αναγκαστικά παραχωρεί μέρος ή το σύνολο τους σε ιδιώτες, εάν ενδιαφέρονται,  επειδή η ίδια αθετεί τις υποχρεώσεις της προς αυτά. 


Παραδείγματος χάριν: ΕΡΤ

Η κυβερνητική εισβολή στις συχνότητες της ΕΡΤ , συνιστά αυθαιρεσία έως εκτροπής, προσβάλλει εργασιακά δικαιώματα και προσωπικότητες , δημιουργεί επισφάλειες για την πολύτιμη περιουσία και τα δικαιώματα της ΕΡΤ και πρόσθετες απρόκλητες οικονομικές επιβαρύνσεις . Επικυρώνει όμως την αυθαιρεσία του κράτους-ιδιοκτήτη, που το ίδιο προκάλεσε αυτά που καταγγέλλει, και την αναξιοπιστία του μεταρρυθμιστικού οράματος που επικαλούνται οι εκπρόσωποι της ιδιοκτησίας, διότι δεν απολύουν «εαυτούς και αλλήλους», όπως κάθε σοβαρός ιδιοκτήτης, αλλά ΟΛΟΥΣ.


Είναι όμως η ενημέρωση των πολιτών δημόσιο αγαθό; 

Κάθε άλλο. Δεν υπήρξε ποτέ δημόσιο αγαθό και δεν είναι σήμερα. 

Ως δημόσιο αγαθό προϋποτίθεται ότι «παρέχεται αδιαιρέτως, χωρίς αποκλεισμό κανενός, χωρίς ιδιοκτησία, χωρίς τιμή». 

Από την εποχή όμως των πρώτων εφημερίδων υπήρχε ιδιοκτησία του τύπου. Οι εφημερίδες και όλα τα έντυπα μέσα ενημέρωσης ήταν και παραμένουν ιδιόκτητα, με αντίτιμο και εκούσια πρόσβαση των αγοραστών – αναγνωστών τους σ’ αυτά.

Η τηλεόραση , στην έναρξή της, υπήρξε Κρατική ιδιοκτησία με κόστος σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού και εξυπηρέτησε την κυβερνητική , δημόσια ενημέρωση.

Η εκτεταμένη χρήση της ενημέρωσης, η ιδιωτική τηλεόραση , οι συνδρομητικές συνδέσεις, το διαδίκτυο και οι όποιες ελεύθερες προσβάσεις σ’αυτό, η κρίσιμη δημοπρασία διαχείρισης των δημόσιων συχνοτήτων, (δημόσιων προφανώς για λόγους εθνικής ασφάλειας), δημιουργούν αντιπαραθέσεις επί των ορίων, κανόνων και συμφερόντων, αλλά δεν τροποποιούν την ιδιωτική φύση του αγαθού της δημόσιας ενημέρωσης. 

Η δημόσια ενημέρωση δεν ταυτοποιείται ως δημόσιο αγαθό. 

Ο πολιτειακός έλεγχος – με τους εκάστοτε θεσμούς – απαιτείται να διασφαλίζει την θεσμοθέτηση κανόνων και τη σύννομη και επωφελή διαχείριση  για την δημόσια ενημέρωση και τους κανόνες και δημόσιους πόρους που σχετίζονται με τα μέσα ενημέρωσης υπο κρατική ιδιοκτησία . Αυτή η σχεδιασμένη και στοχευμένη μεταρρύθμιση θα επαρκούσε. Οι μεταρρυθμιστές μάλλον, δεν επαρκούν. Και έτσι δεν πείθουν τους μεταρρυθμιζόμενους.

Ενημερώσεις:
Ο «τρίτος δρόμος» για την ΕΡΤΔημήτρη Κ. Ψυχογιού, BHMA, 23.6.13