Old Russian Waltzes

Πλατφόρμα Μετάβασης των Ανθρακοφόρων Περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Τάσος Σιδηρόπουλος, Οικονομολόγος  Διευθυντής Προγραμμάτων ΑΝΚΟ
Πηγή: e-ptolemeos.gr,29/11/2017

Στις 11 Δεκεμβρίου 2017 στο Στρασβούργο πραγματοποιείται η εναρκτήρια εκδήλωση παρουσίασης  της πλατφόρμας μετάβασης των οικονομιών των ανθρακοφόρων περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα διαφορετικό αναπτυξιακό μοντέλο (Coal Regions in Transition Platform). 

Είναι μια δράση της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Καθαρή Ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες» και έχει σαν σκοπό να στηριχθούν οι περιοχές άνθρακα με κοινωνικά δίκαιους όρους, με έμφαση στην απόκτηση νέων δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και φυσικά στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Επιπλέον η στήριξη θα περιλαμβάνει μεταφορά τεχνογνωσίας από ειδικούς εμπειρογνώμονες διαφόρων Γενικών Διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου η τελική προσέγγιση του αναπτυξιακού σχεδιασμού της μετάβασης να έχει κατά το δυνατόν πιο ολοκληρωμένο χαρακτήρα. 

Καλούνται συνεπώς οι ανθρακοφόρες περιοχές να σχεδιάσουν και να αναπτύξουν ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που αφενός θα συμβαδίζει με τις διεθνείς προτεραιότητες για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αφετέρου θα εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του κοινωνικοοικονομικού τους ιστού με νέες θέσεις εργασίας και βελτίωση της ποιότητας ζωής. 

Η διαδικασία αυτή της μετάβασης αφορά ένα σημαντικό αριθμό περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συγκεκριμένα:  11 χώρες 42 περιφέρειες και    240.000 εργαζόμενους εκ των οποίων 180.000 στα ορυχεία άνθρακα – λιγνίτη και 60.000 στα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια. 

Μια από της περιφέρειες αυτές είναι και η Δυτική Μακεδονία, της οποίας το παραγόμενο προϊόν, σύμφωνα με στοιχεία του έτους 2014 της ΕΛ.ΣΤΑΤ, εξαρτάται κατά 42% από τον κλάδο εξόρυξη – παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος απασχολεί άμεσα 5.000 περίπου εργαζόμενους.

Η βαρύτητα βέβαια του ενεργειακού τομέα για τη Δυτική Μακεδονία ενισχύεται από το γεγονός ότι δεδομένων των έντονων κλαδικών εξαρτήσεων που διαμορφώνονται σε τοπικό επίπεδο λόγω των υψηλών πολλαπλασιαστών εισοδήματος και απασχόλησης που έχει, προκύπτουν σημαντικότατες έμμεσες αλλά και δευτερογενείς επιπτώσεις στην τοπική οικονομία. 

Συνεπώς μιλούμε για μια άκρως ενδιαφέρουσα εξέλιξη και ευκαιρία για την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, η οποία θα πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρον, με την κατάλληλη προετοιμασία, επιστημονική τεκμηρίωση και θεσμική κατοχύρωση.

Το πρώτο βήμα της ένταξης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας στο χάρτη των ανθρακοφόρων περιοχών που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της αποβιομηχάνισης επιτεύχθηκε ύστερα από επίπονη διετή προσπάθεια της αυτοδιοίκησης και τεκμηρίωση των επιστημονικών φορέων της περιοχής. 

Το επόμενο βήμα αφορά στη διαμόρφωση πλέον συγκεκριμένου αναπτυξιακού προγράμματος που θα δίνει απαντήσεις στα κρίσιμα ζητήματα που απορρέουν από τη μετάβαση της οικονομίας σε συνθήκες χαμηλής λιγνιτικής εξάρτησης. 

Ο αγώνας για την επόμενη μέρα θα πρέπει να είναι και συνεχής και πολύπλευρος. Η ενέργεια με όλες τις εκφάνσεις της μπορεί και θα πρέπει να εξακολουθήσει να είναι σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα ο βασικός αναπτυξιακός πυλώνας της περιοχής. Δεν είναι άλλωστε φρόνιμο η περιοχή να απεμπολήσει ότι έχτισε σε υποδομές και εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό με θυσίες δεκαετιών. 

  

Όμως παράλληλα θα πρέπει να σχεδιάζει και με βάση τις ραγδαίες διεθνείς εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στον ενεργειακό τομέα και οι οποίες επ’ ουδενί δεν καθορίζονται από την τοπική κοινωνία και την κεντρική πολιτεία της χώρας. 

Θα πρέπει να διευρύνει το μονόπλευρο αναπτυξιακό της μοντέλο βάζοντας και άλλους τομείς και κλάδους στο παραγωγικό της μείγμα. Να επενδύσει συστηματικά με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και καινοτομιών σε παραδοσιακούς κλάδους στους οποίους έχει συγκριτικό πλεονέκτημα και οι οποίοι κατά τη διάρκεια των προηγούμενων δεκαετιών επικυριαρχίας του λιγνίτη έφθιναν ή εξαφανίστηκαν. Να προχωρήσει στην αποδοτική αξιοποίηση του πλούσιου πολιτιστικού και τουριστικού της αποθέματος. 

Να εξετάσει την ορθολογική αξιοποίηση των εξοφλημένων από την εξορυκτική δραστηριότητα εδαφών, έργο που από μόνο του αποτελεί αναπτυξιακή πρόκληση … και το σημαντικότερο, να πείσει την κεντρική πολιτεία ότι η προσπάθεια αυτή είναι εθνική υπόθεση γιατί η ηλεκτρική ενέργεια που παρήγαγε η περιοχή εδώ και δεκαετίες ήταν εθνική υπόθεση και ήρθε η ώρα της αποπληρωμής…   

Μετά τον Άνθρακα: απο τα Απαλάχια ως την Πτολεμαϊδα, ιστορίες που δέν "είδαμε"

Μετά τον άνθρακα τι;

Πώς οι κοινότητες προσαρμόζονται στην ενεργειακή μετάβαση, ιδίως με την απώλεια θέσεων εργασίας στην εξόρυξη; 

(Φωτογραφία Russel Lee , 1946, American National Archives and Records Adminstration )

Ben Paulos 27 Ιουνίου 2016

Πηγή: https://energytransition.org

Ο Ben Paulos ρίχνει μια ματιά στο ντοκιμαντέρ  After Coal, (Μετά τον Άνθρακα) σε δύο κοινότητες που εξαρτώνται από τον άνθρακα , το Wales και το Kentucky.

Η ανησυχία ότι κοινότητες που εξαρτώνται από τον άνθρακα θα δεχτούν ισχυρό πλήγμα με την απομάκρυνση από στον άνθρακα αυξάνεται . 

Καθώς οι εταιρείες άνθρακα συρρικνώνονται και πτωχεύουν, μπορεί να μην είναι σε θέση να αποκαταστήσουν τα εγκαταλελειμμένα ορυχεία και να πληρώσουν τις δαπάνες υγείας και συνταξιοδότησης των αποχωρούντων υπαλλήλων τους.

Στο After Coal, ο σκηνοθέτης Τομ Hansell, αναπληρωτής καθηγητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο των Απαλαχίων, συγκρίνει την εμπειρία στις κοινότητες άνθρακα στην Ουαλία και τα Απαλάχια. Σε περίοδο δέκα ετών , κάθε περιοχή έχασε 20.000 θέσεις εργασίας στην εξόρυξη - πρώτη η Ουαλία, στη δεκαετία του 1980, ακολουθούμενη από Απαλάχια στη δεκαετία του 1990.

Η ανησυχία αυξάνεται , ότι κοινότητες που εξαρτώνται από τον άνθρακα θα δεχτούν ισχυρό πλήγμα με την απομάκρυνση από στον άνθρακα. 

Καθώς οι εταιρείες άνθρακα συρρικνώνονται και πτωχεύουν, μπορεί να μην είναι σε θέση να αποκαταστήσουν τα εγκαταλελειμμένα ορυχεία και να πληρώσουν τις δαπάνες υγείας και συνταξιοδότησης των αποχωρούντων υπαλλήλων τους.

Στο After Coal, ο σκηνοθέτης Τομ Hansell, αναπληρωτής καθηγητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο των Απαλαχίων, συγκρίνει την εμπειρία στις κοινότητες άνθρακα στην Ουαλία και τα Απαλάχια. Σε περίοδο δέκα ετών , κάθε περιοχή έχασε 20.000 θέσεις εργασίας στην εξόρυξη - πρώτη η Ουαλία, στη δεκαετία του 1980, ακολουθούμενη από Απαλάχια στη δεκαετία του 1990.

Για δεκαετίες η βιομηχανία άνθρακα επιχειρεί την μείωση του εργατικού κόστους.. Παλιοτερα μέσω των χαμηλών μισθών, της οικονομικής συμπίεσης στις εργατουπόλεις της εταιρείας και των μη ασφαλών συνθηκών εργασίας. Αλλά οι οργισμένοι εργαζόμενοι οργανώθηκαν και σχημάτισαν συνδικάτα, κερδίζοντας καλύτερες συνθήκες μέ σκληρές απεργίες.

Όμως οι εταιρείες δεν υποχώρησαν. Αν οι εργαζόμενοι έπρεπε να πληρώνονται περισσότερο, τότε η λύση ήταν λιγότεροι εργαζόμενοι. Η εξόρυξη μετακινήθηκε στην επιφάνεια και οι εργαζόμενοι αντικαταστάθηκαν από μηχανήματα. Όταν τα υπόγεια ορυχεία στα Απαλάχια ανταγωνίζονταν τα φθηνότερα επιφανειακά ορυχεία του Wyoming, οι εταιρείες μετέτρεψαν τις  κορυφές των βουνών σε ορυχεία. Αυτή η «αφαίρεση της κορυφής του βουνού» μετέφερε τη ζημιά της εξόρυξης σε ένα εντελώς νέο επίπεδο και ώθησε την κυβέρνηση Ομπάμα σε αυστηρότερους κανονισμούς . 

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, οι εταιρείες εξόρυξης κατάφεραν να είναι επιτυχείς στην παραγωγή περισσότερου άνθρακα από λιγότερους εργαζόμενους. Ο αριθμός των ανθρακωρύχων μειώθηκε από 725.000 το 1910 σε 80.000 το 2013, παρότι η παραγωγή άνθρακα των ΗΠΑ διπλασιάστηκε, ενισχύοντας την παραγωγή από 0,69 σε 12,25 μετρικόυς τόνους ανά εργαζόμενο.

Πλέον η ζήτηση για άνθρακα μειώνεται, οδηγώντας σε περαιτέρω απώλεια θέσεων εργασίας. Ο άνθρακας αποβάλλεται από την αγορά ηλεκτρικής παραγωγής από το φθηνό φυσικό αέριο, την μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση και την μείωση της ζήτησης, καθώς και από την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ιδίως της αιολικής ενέργειας. Κανονισμοί για την ρύπανση του αέρα και των υδάτων θέτουν επιπλέον πίεση στον άνθρακα.

Η ζήτηση άνθρακα έχει μειωθεί στα επίπεδα του 1980 και το μερίδιο του άνθρακα στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος έχει μειωθεί κατά το ήμισυ έως, το λιγότερο, κατα ένα τρίτο. 

Η US Energy Information Administration αναμένει ότι η παραγωγή άνθρακα θα μειωθεί άλλο ένα τρίτο ως το 2030, αν εφαρμοστεί το σχέδιο καθαρής ενέργειας  , όπως προτάθηκε. Η παραγωγή άνθρακα σε αυτό το επίπεδο απαιτεί  εργατικό δυναμικό μικρότερο των 60.000 ανθρακωρύχων στις ΗΠΑ.

Η μείωση του άνθρακα ώθησε την παγκόσμια κοινότητα εργασίας στη δημιουργία ενός σχεδίου «Δίκαιης Μετάβασης» για τις βιομηχανίες που θα επηρεαστούν από τη μετάβαση σε μια πιο βιώσιμη κοινωνία. Η International Trade Union Confederation (Διεθνής Συνομοσπονδία Συνδικάτων) θεωρεί ότι η Δίκαιη Μετάβαση «μεγιστοποιεί τα οφέλη της δράσης για το κλίμα, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τις επιπτώσεις για τους εργαζομένους και τις κοινότητές τους.» 

Ή για την ακρίβεια: « Δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας σε ένα νεκρό πλανήτη .»

Σύμφωνα με το  After Coal, ένα σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης εφαρμόζεται στην Ουαλία, με κάποια εκπληκτικά αποτελέσματα. Αποκλεισμένοι από την δωρεάν εργασιακή ασφάλιση και αναγκασμένοι να βρουν νέα μέσα διαβίωσης, πρώην ανθρακωρύχοι έχουν καταλήξει σε κάποια σημαντικά επιχειρηματικά σχέδια. Μια υπαίθρια επιχείρηση αναψυχής με 30 υπαλλήλους εξυπηρετεί στελέχη επιχειρήσεων σε φυσικό περιβάλλον. Ένα αποκατεστημένο ορυχείο μετατράπηκε σε τεράστιο πάρκο ορεινής ποδηλασίας, φέρνοντας 60.000 ποδηλάτες-τουρίστες το χρόνο και υποκινώντας την ανάπτυξη 15 ξενώνων.

Η μετάβαση σε μια οικονομία μετα τον άνθρακα εκκολάπτεται και στο Harlan County του Kentucky, όπου η κοινότητα προσπαθεί να συμβιβαστεί με τις απώλειες. Η χρήση ναρκωτικών και η μεταναστευτική έξοδος ήταν ανεξέλεγκτη, καθώς μία από τις φτωχότερες επαρχίες της χώρας πλήττονταν από επίπεδα ανεργίας 19,4% τοις εκατό το 2013.

Σε ένα είδος ομαδικής θεραπείας της κοινότητας, οι κάτοικοι του Harlan County δημιούργησαν μια σειρά θεατρικών εκδηλώσεων,  το Higher Ground, όπου διερευνούν την ταυτότητά τους και τους στόχους τους. Έργο της Νοτιοανατολικής Κοινότητας του  Κεντάκι και του ΤΕΙ, η σειρά ωθεί τους κατοίκους της περιοχής να «εξερευνήσουν το ιστορικό παρελθόν και το ομιχλώδες μέλλον αυτής της κοινότητας των κοιτασμάτων άνθρακα στα Απαλάχια.»

Ο άνθρακας έχει γίνει το μόνιμο θέμα. «Όλοι νοιάζονται για τον άνθρακα,» παραπονέθηκε μια ηθοποιός στο After Coal . «Από όλα όσα είμαστε, διαλέξαμε τον άνθρακα; Εκτιμώ κάθε ανθρακωρύχο που έχει υπάρξει. Αλλά είμαι κάτι περισσότερο από ένας βράχος στο χώμα. Έτσι είναι και αυτός ο τόπος.»

Καθώς οι κάτοικοι του Harlan County συνεχίζουν την πορεία τους έξω από την τρύπα στην οποία βρίσκονται, η οικονομική αναπτυξιακή βοήθεια και το δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας που προσφέρονται από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα είναι ζωτικής σημασίας. 

Αλλά δεν θα είναι λιγότερο σημαντική η δημιουργικότητα και η αυτενέργεια των ίδιων των κατοίκων. Η ζωή μετά τον άνθρακα φαίνεται να ακμάζει στην Ουαλία. Και το  Harlan County μπορεί επίσης να μεταβεί σε μια δίκαιη και βιώσιμη οικονομία, όταν ο άνθρακας θα έχει, με το πέρασμα του χρόνου, τελειώσει.

Ο Bentham Paulos είναι ενεργειακός σύμβουλος και συγγραφέας με έδρα την Καλιφόρνια.  

Εκλογή ηγεσίας: Η πρώτη πράξη στο εγχείρημα ανασυγκρότησης του Κεντρώου χώρου

Αναρτήθηκε 21/11/2017 από: Μήλιος Χρήστος , pokethe.gr

Για τον κόσμο της ανανέωσης της κεντρώας παράταξης τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν θετικά. Και υπάρχει μια σχετική απογοήτευση την επομένη της εκλογής της Φώφης Γεννηματά. Ικανοποίηση για το αποτέλεσμα υπάρχει μόνο στον χώρο του ΠΑΣΟΚ.Κι αυτό είναι το πρώτο που πρέπει να επισημανθεί και να ληφθεί σοβαρά υπόψιν.

Κατά δεύτερον θα λέγαμε ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει (για όσους βιάστηκαν να προδικάσουν ήδη την αποτυχία του εγχειρήματος). Ότι όλα τώρα αρχίζουν. Και η «βαλίτσα» από ότι φαίνεται θα πάει μακριά.Η υπόθεση της ανασυγκρότησης του Κεντρώου χώρου έχει πολύ δρόμο μπροστά της. Είναι μια υπόθεση που θα παιχθεί σε πολλές πράξεις. Με αρνητικά και θετικά επεισόδια. Και όσο και αν φαίνεται να αποτελεί ένα ώριμο αιτούμενο των καιρών δεν είναι καθόλου βέβαιη η θετική του έκβαση. Δεν είναι διασφαλισμένη οπωσδήποτε η επιτυχία του εγχειρήματος, παρά την εκφρασμένη βεβαιότητα πολλών. Είναι ένα στοίχημα που θα παιχθεί και μάλιστα με πολύ δύσκολους όρους τόσο από την μεριά της εκλεγμένης ηγεσίας όσο και από τις άλλες συνιστώσες.

Πάντως είναι πολύ απλοϊκό (και αφελές συνάμα) να πιστεύει κανείς ότι όλα θα λύνονταν αυτόματα με την επιλογή της ηγεσίας. Το εγχείρημα βέβαια προσωποποιήθηκε πρόωρα και εν τη γενέσει του. Ήταν ένα από τα αρνητικά της όλης διαδικασίας που προκρίθηκε και που έθετε την εκλογή αρχηγού πριν από την οργανωτική και πολιτική συγκρότηση του νέου κόμματος. Αλλά και μέσα από αυτή την διαδικασία δίνονταν η ευκαιρία να ξεχωρίσουν πολιτικές και να τεθούν ζητήματα.

Η διαδικασία της εκλογής αρχηγού όπως επιλέχθηκε, σαν μια ανοιχτή διαδικασία, δεν εξασφάλιζε την εκλογή κανενός συγκεκριμένου προσώπου. Δεν ήταν κομμένη και ραμμένη στα μέτρα κανενός. Κι η μαζική προσέλευση περιόρισε σημαντικά την σημασία και τον ρόλο των μηχανισμών. Το αποτέλεσμα επόμενα θα πρέπει να εξετασθεί πρώτα από όλα κάτω από το πρίσμα των δυνατών επιλογών και των διλημμάτων που είχε μπροστά του το εκλογικό σώμα. Ανάμεσα σε τι τελικά είχε να επιλέξει; Τι εκπροσωπούσε κάθε υποψηφιότητα; Πού διαφοροποιούνταν η μια από την άλλη;

Μια τέτοια πολιτογράφηση των υποψηφιοτήτων δεν υπήρξε. Δεν τονίσθηκαν και δεν καταγράφτηκαν μαζικά οι πολιτικές ταυτότητες των υποψηφίων. Αντίθετα αυτό που επικράτησε ήταν μια άχρωμη παράθεση προσώπων. Μια προσποιητή ομοιογένεια, ένας επίμονος ενωτισμός (επιβεβαιωτικός της συνύπαρξης;), ένας καθ’ όλα συμβατικός λόγος που οδήγησαν στο να καταταγούν τα δύο ντιμπέιτ ανάμεσα στις πιο βαρετές τηλεοπτικές εκπομπές.

Ελλείψει λοιπόν ταυτότητας των υποψηφίων (καθαρά με υπαιτιότητα δική τους κι όχι της διαδικασίας) το κριτήριο που κυριάρχησε δεν μπορεί παρά να ήταν το κομματικό, με δεδομένη την πολυκομματική φύση του εγχειρήματος. Η «δημοκρατική παράταξη» σε αυτή τη φάση δεν έχει τίποτα το ενιαίο, είναι ένα άθροισμα κομμάτων. Ο καθένας λοιπόν ψήφισε αυτόν που εκπροσωπούσε λιγότερο ή περισσότερο το κόμμα του. Τα μέλη και οι φίλοι του ΠΑΣΟΚ που ήταν οι περισσότεροι (κάλυπταν περίπου τα 3/4 του εκλογικού σώματος όπως φάνηκε από την μαζική προσέλευση της δεύτερης Κυριακής) ήταν λογικό να κατευθυνθούν προς τις πιο επώνυμες (και πιο οργανωμένες) εκπροσωπήσεις του χώρου, την Γεννηματά και τον Ανδρουλάκη. Έτσι λοιπόν θα γινόταν κι έτσι έγινε ελλείψει άλλων προκλήσεων.

Ο Καμίνης περισσότερο, και λιγότερο ο Θεοδωράκης, έχασαν από την στιγμή που δεν πρόβαλαν έντονα ένα ανανεωτικό προφίλ. Αυτό ήταν που στέρησε από τον Καμίνη (που είχε τους καλύτερους όρους) την δυνατότητα να περάσει στον δεύτερο γύρο. Δεν τόλμησε, δεν ήταν έτοιμος ή δεν αντιλήφθηκε την κρισιμότητα ενός τέτοιου προτάγματος που ήταν το μόνο που θα μπορούσε να διαρρήξει τα κομματικά ταμπού. Γιατί η ανασυγκρότηση του χώρου δεν τίθεται αφηρημένα αλλά αυστηρά μόνο με την έννοια της ριζικής του ανανέωσης. Αλλιώς θα καταλήξει σε μια αποτυχημένη προσπάθεια αναβίωσης του παρελθόντος.

Η επόμενη μέρα στο χώρο των κεντρώων δυνάμεων είναι σαφώς πιο κρίσιμη από την χθεσινή. Γιατί ο χρόνος αποκτά μεγαλύτερη αξία. Και πρέπει να λυθούν ένα σωρό προβλήματα (οργανωτικά, θεσμικά, πολιτικά) σε πολύ μικρό διάστημα. Ταυτόχρονα πρέπει να δοθεί ένα στίγμα αλλαγής, περισσότερο στην νοοτροπία, όπου θα εκδηλωθεί σε πρώτη φάση η διάσταση ανάμεσα στο νέο και το παλιό.

Παρά την προαγγελία του συνεδρίου ο χώρος δεν πρέπει να περιπέσει σε μια εσωστρέφεια διαδικασιών και ρύθμισης εσωτερικών προβλημάτων. Ενώ είναι ανάγκη να προχωρήσει η οργάνωση των συνιστωσών και των τάσεων γιατί είναι απαραίτητη η συμβολή όλων. Στο επίπεδο των ατομικών παρεμβάσεων πολύ λίγα πλέον μπορούν να γίνουν. Η αποτελεσματική παρέμβαση στα τεκταινόμενα παίρνει εκ των πραγμάτων χαρακτήρα συλλογικό.

Οι υπαρκτές διαφωνίες και διαφορές θα πρέπει να αντιμετωπίζονται σε ένα πνεύμα ενότητας του χώρου, δημοκρατικά, χωρίς αποκλεισμούς, με πολιτικοποίηση των προβλημάτων και όσο γίνεται λιγότερους παραγοντικούς ανταγωνισμούς (που αποτελούν μόνιμο παθολογικό γνώρισμα του χώρου).

Ακόμα ο χώρος θα πρέπει να αποκτήσει διαδικτυακή οργάνωση τόσο για την προώθηση του διαλόγου όσο και για τις οργανωτικές ανάγκες όσο και τις ανάγκες ενημέρωσης.

Το όλο εγχείρημα, ενώ είναι στην αφετηρία του, ο πήχης των προσδοκιών που το συνοδεύει βρίσκεται αρκετά ψηλά. Μόνο εμφανείς υποκειμενικές ανεπάρκειες και αναβίωση παλιών πρακτικών μπορούν να το καθηλώσουν σε μονοψήφια ποσοστά. Η πίεση προς την νέα ηγεσία, από αυτή την άποψη, είναι πολύ μεγάλη. Με την εκλογή της έχει τεθεί αυτόματα σε κίνηση ο μηχανισμός της υποκειμενικής της αξιολόγησης χωρίς την συνήθη, σε τέτοιες περιπτώσεις, περίοδο χάριτος. Θα μπορέσει άραγε να ανταποκριθεί;

Μήλιος Χρήστος

Έκπτωση στο ηλεκτρικό ρεύμα: Η επιδότηση της κατανάλωσης των φυσικών πόρων είναι λάθος από χέρι

Το φιλοκυβερνητικό στρατόπεδο και η παράταξη του κ. Καρυπίδη πανηγυρίζουν για την έκπτωση στο ηλεκτρικό ρεύμα που υποσχέθηκε ο κ. Τσίπρας στη Δυτ. Μακεδονία, ενώ η κριτική της αντιπολίτευσης και των τοπικών φορέων  & δήμων  περιορίζεται στο αν τελικά η υπόσχεση θα γίνει πράξη, αν είναι νόμιμο το μέτρο κι αν το 30 % της έκπτωσης είναι μικρό. Κανείς δεν λέει καθαρά ότι δεν πρέπει να δοθεί η παροχή αυτή (τουλάχιστον με αυτή τη μορφή), διότι  μπάζει από παντού 

Οι λόγοι  είναι πολλοί. Να μερικοί:

1)      Η έκπτωση στο ρεύμα επιδοτεί την κατανάλωση και «παγώνει» τα κίνητρα για εξοικονόμηση. Θυμίζουμε το φαινόμενο των υπαλλήλων εκείνων της ΔΕΗ που επειδή είχαν το προνόμιο του φθηνού ρεύματος θέρμαιναν τα σπίτια τους με ενεργοβόρους θερμοσυσσωρευτές χωρίς να νοιάζονται για την μεγάλη κατανάλωση.

2)      Η έκπτωση ΔΕΝ επιδοτεί την παραγωγή και την αντίστοιχη απασχόληση  ανέργων, απλά τους μοιράζει καθρεφτάκια ελαφρύνοντας το λογ/σμό της ΔΕΗ κατά 10-12 € το μήνα. Αν τα λεφτά των 25 εκ/ έτος (που διανέμονται ως έκπτωση) πήγαιναν σε στοχευμένες παραγωγικές επενδύσεις θα δημιουργούσαν θέσεις εργασίας για ανέργους (για να πληρώνουν πιο εύκολα το ρεύμα μέσω της αμοιβής τους και όχι με ελεημοσύνες).

3)      Οι επιχειρήσεις που θα παίρνουν φτηνότερο ρεύμα θα έχουν πλέον μειωμένα  κίνητρα για βελτίωση της ενεργειακής τους αποδοτικότητας και τελικά αντί να κερδίσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα θα χάσουν το τρένο της αποδοτικής χρήσης πόρων που θα  είναι το στοίχημα της ανταγωνιστικότητας τα ερχόμενα χρόνια. Αντίθετα αν τα ίδια χρήματα δεν δίνονταν ως έκπτωση αλλά ως συμπληρωτική χρηματοδότηση για όσους θέλουν να πάρουν διαχρονικά μέτρα εξοικονόμησης, αξιοποιώντας συγχρόνως κι άλλα προγράμματα συνέργειας («Εξοικονομώ» κλπ), τότε το όφελος των επιχειρήσεων που τολμούν θα ήταν σαφώς ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ και ΔΙΑΡΚΕΣ. Δεν θα εξαρτιόταν από τις ορέξεις και τα «τάματα» της κάθε κυβέρνησης και Περιφέρειας. Επιπλέον το κράτος θα εισέπραττε από το ΦΠΑ των τιμολογίων που θα εκδίδονταν για τις  εγκαταστάσεις εξοικονόμησης , δηλ .θα έπαιρνε πίσω ένα μέρος της επιχορήγησης ελαφρύνοντας το αντίστοιχο κονδύλι του προϋπολογισμού προς όφελος της χώρας.

4)      Τα 25 εκ /έτος που βγαίνουν από τον κορβανά του κράτους (κι όχι της ΔΕΗ) είναι πολλά λεφτά. Θα μπορούσαν να δίνονται στις λιγνιτικές περιοχές στα πλαίσια της μεταλιγνιτικής περιόδου με βάση ένα  ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΕΔΙΟ μετάβασης. Έτσι το κράτος θα βοηθούσε περισσότερο τον τόπο να κάνει στροφή σε μια οικονομία χαμηλού άνθρακα, θα ενίσχυε τις καινοτόμες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, καθώς και τον πιο αδύναμο κρίκο της κοινωνίας, τους ανέργους, όπως ειπώθηκε παραπάνω.

Κι ένα σχόλιο σχετικά με την επικοινωνιακή πλευρά του θέματος. Η έκπτωση πλασσάρεται ως μια παροχή στις «λαϊκές τάξεις» της Δυτ. Μακεδονίας, ενώ  μάλλον ισχύει το αντίθετο. Πράγματι αφού το μέτρο ισχύει για ΟΛΟΥΣ, τότε επιδοτείται με το ίδιο ποσοστό και ο έχων εισόδημα 1000 το χρόνο και ο έχων 100.000. Οπότε μάλλον «ταξική» κι όχι «φιλολαική» είναι η κατανομή, αφού ο πιο πλούσιος  θα έχει μεγαλύτερο ποσό έκπτωσης λόγω  μεγαλύτερης -συνήθως- κατανάλωσης.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο. Όλοι συμφωνούν – και εμείς – ότι τα 25 εκ. / έτος δίνονται ως αντιπαροχή για τα προβλήματα που δημιουργεί η ΔΕΗ στους κατοίκους, και τον τόπο. (Για αυτό εξάλλου προτείνεται η έκπτωση και στη Μεγαλόπολη). Είναι δηλαδή τα 25 εκ/ έτος ένα αντιστάθμισμα στις παρενέργειες του λιγνιτικού συστήματος ηλεκτροπαραγωγής και άρα μια ακόμη κρυφή  επιδότηση του λιγνίτη και της ΔΕΗ, αφού κανονικά η ίδια η ΔΕΗ θα έπρεπε να επουλώνει (πληρώνει) τις πληγές που προκαλεί. Με αυτή τη λογική (κατά την οποία το κράτος κάθε τόσο επωμίζεται τα «περιβαλλοντικά χρέη» της ΔΕΗ), ο λιγνίτης θα παραμένει εσαεί «φτηνός», αφού οι «παράπλευρες απώλειες» της εκμετάλλευσής του θα χρεώνονται με διάφορες αλχημείες είτε στις τοπικές κοινωνίες (π.χ υψηλό κόστος νερού), είτε στους Έλληνες  φορολογούμενες (όπως καλη ώρα τα 25 εκ./έτος ή όπως τα 200 εκ που θα δώσει το κράτος για τις ζημιές που έκανε η ΔΕΗ στους Αναργύρους) είτε στους περιβαλλοντικούς πρόσφυγες που ξεσπιτώνονται από την καταστροφή του κλίματος.

Μόνοι κερδισμένοι από τις κρυφές επιδοτήσεις παραμένουν (και επί .. Αριστεράς) οι μέτοχοι της ΔΕΗ, ιδιώτες και μη.  

βλ. ΕΔΩ και ένα άρθρο από το «ΒΗΜΑ» σχετικό με το θέμα

http://www.tovima.gr/society/article/?aid=915786

Λ. Τσικριτζής         17-11-2017

Στρογγυλεύοντας το αυγό για χατίρι της Μαρέβας | Documentonews.gr

Στρογγυλεύοντας το αυγό για χατίρι της Μαρέβας | Documentonews.gr: Όπως έχουν ήδη προαναγγείλει (με τον τρόπο τους φυσικά) στελέχη της ΝΔ, όπως ο Ευάγγελος Αντώναρος, «σε λίγο θα αρχίσουμε να βλέπουμε την κορυφή του παγόβουνου». Και επειδή άλλο παγόβουνο δεν κινείται προς τον Τιτανικό του Κυριάκου Μητσοτάκη, δικαιούμαι να υποθέσω πως πρόκειται για τα Paradise Papers.

ΤΑΝΑΡ : Δάνειο 500 εκατομμυρίων δολαρίων εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης

Μεγάλο ευρωπαϊκό δάνειο για τον αμφιλεγόμενο αγωγό Αζέρικου αερίου κινδυνεύει να τροφοδοτήσει τη διαφθορά, την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των συμφωνιών για την κλιματική αλλαγή

Δάνειο 500 εκατομμυρίων δολαρίων εγκρίθηκε σήμερα από την
Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης για την κατασκευή του αγωγού Trans
Anatolian Pipeline , από το οποίο θα επωφεληθούν μεταξύ άλλων, κρατικές
εταιρείες του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας.

18 Οκτωβρίου 2017, Πράγα, Βρυξέλλες - Το δάνειο 500 εκατομμυρίων δολαρίων που εγκρίθηκε σήμερα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) για την κατασκευή του αγωγού Ανατολίας Trans Anatolian Pipeline (TANAP) θα επιτρέψει αυτό το τεράστιο έργο ορυκτών καυσιμων, με θέα τη συνεχιζόμενη καταπίεση της κοινωνίας των πολιτών και των μέσων ενημέρωσης τόσο στο Αζερμπαϊτζάν όσο και στην Τουρκία.

Διασχίζοντας την Τουρκία, από τα σύνορά της με τη Γεωργία ως τα σύνορα με την Ελλάδα, ο μήκους  1850 χιλιόμετρων TANAP είναι το κεντρικό τμήμα του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, του μεγαλύτερου ενεργειακόυ έργου, που επιδιώκει σήμερα η Ε.Ε.

Ο αμφιλεγόμενος αγωγός προβλέπεται να μεταφέρει ετησίως 6 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν προς την Τουρκία. Ο TANAP προορίζεται επίσης να τροφοδοτήσει τον Διαδριατικό αγωγό (τον γνωστό στην Ελλάδα υπό κατασκευή ΤΑΡ) με επιπλέον 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα που προορίζονται για την Ευρώπη, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις ότι νέες προμήθειες φυσικού αερίου θα έθεταν σε κίνδυνο τις δεσμεύσεις της Ε.Ε. στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα.

Διεθνείς ομάδες της κοινωνίας των πολιτών καταδικάζουν την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της EBRD να εγκρίνει το δάνειο, και ζήτησαν από την τράπεζα να παγώσει την εκταμίευση του δανείου προς τον δικαιούχο, την κρατική εταιρεία Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου JSC του Αζερμπαϊτζάν και οι κυβερνήσεις του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας να διασφαλίσουν την πλήρη συμμόρφωση με τις  διεθνείς αρχές για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα, συμπεριλαμβανομένων των αρχών για τη διαφάνεια των εξορυκτικών εσόδων και τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, όπως προβλέπεται από την πρωτοβουλία για τη διαφάνεια των εξορυκτικών βιομηχανιών ( EITI).

Τον Μάρτιο, το Αζερμπαϊτζάν αποφάσισε να εγκαταλείψει την ΕΙΤΙ, μετά την αναστολή της ένταξής του, λόγω της συνεχιζόμενης καταστολής του καθεστώτος προς τους δημοσιογράφους και τους υπερασπιστές των δικαιωμάτων στη χώρα. Οι αξιωματούχοι της EBRD επανειλημμένα εξέφρασαν την δέσμευση της τράπεζας στην ΕΙΤΙ, αλλά μέχρι στιγμής απέτυχαν να αποδείξουν πώς η χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης στο Αζερμπαϊτζάν για την υλοποίηση του Νοτίου Διαδρόμου φυσικού αερίου μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ανησυχητικής κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του καθεστώτος.

Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η έρευνα μιας σειράς μέσων ενημέρωσης αποκάλυψε το ξέπλυμα 2,9 δισ. δολαρίων, από ένα βρώμικο ταμείο που φέρεται να λειτουργεί το καθεστώς του Αζερμπαϊτζάν, με στόχο την αγορά επιρροής Ευρωπαίων σε θέσεις κλειδιά για την λήψη αποφάσεων. Σύμφωνα με την έρευνα, ο Kalin Mitrev, Βούλγαρος διευθυντής της στο διοικητικό συμβούλιο της EBRDέλαβε σχεδόν μισό εκατομμύριο δολάρια μέσω του ταμείου.

Η γενναιόδωρη οικονομική υποστήριξη για το έργο TANAP που συμφωνήθηκε έρχεται σε συνέχεια τριών προηγούμενων δανείων η τράπεζα χορήγησε στο έργο Shah Deniz II υποθαλάσσιας παραγωγής φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, που προορίζεται για την τροφοδοσία του Νότιου Διαδρόμου. Με αυτό, οι συνολικές επενδύσεις της EBRD στον Νότιο Διάδρομο ανέρχεται σήμερα σε περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια.

Η Άννα Roggenbuck , Υπεύθυνη Πολιτικής στο CEE Bankwatch Network , λέει:

" Με το δάνειο αυτό, η EBRD έδειξε έλλειψη σεβασμού προς τις θεμελιώδεις αρχές της πολυκομματικής δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι λυπηρό να βλέπουμε ότι η εξόρυξη και εισαγωγή πρόσθετων ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη, προς όφελος μιας χούφτας μόνο επιχειρήσεων και καταπιεστικών κυβερνήσεων, αποτιμάται πάνω από την αειφόρο ανάπτυξη και την ελευθερία των απλών ανθρώπων. "

Ο Xavier Sol, Διευθυντής του Counter Balance , λέει:

"Είδαμε σήμερα ένα ιστορικό λάθος από την EBRD. Με την έγκριση αυτού του δανείου, η τράπεζα επιδεικνύει ελάχιστο ενδιαφέρον για τις  κλιματικές προκλήσεις, καθώς και την περιφρόνησή της για την προβληματική κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν. Η στρατηγική της «δημιουργικής συνεργασίας» με τα καθεστώτα Ερντογάν και Αλίεφ δεν ευσταθεί: δίνοντας λευκή επιταγή σε αυτά τα καθεστώτα είναι σαν να ενισχύουν έμπρακτα την καταστολή".

Ο Tim Ratcliffe, στέλεχος του 350.org , δήλωσε:

"Με σημαντικές ποσότητες των υφιστάμενων υποδομώνφυσικού αερίου να μένουν αδρανείς, και την ζήτηση σε ολόκληρη την περιοχή σεπτώση, δεν υπάρχει κανένας λόγος οι δημόσιες τράπεζες όπως η EBRD να πετούν χρήματασε καταστροφικά για το κλίμα έργα ορυκτών καυσίμων. Αντί της ευρωπαϊκής εφόρμησηςστο φυσικό αέριο χρειαζόμαστε επενδύσεις μόνο σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πουπαρέχουν καθαρή, οικονομικά προσιτή ενέργεια για όλους."

Το ελληνικό success story

Αναθεωρημένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την περίοδο 2008 – 2016

Πηγή : https://jodi.graphics/

Το… ξανθό γένος πάλι «πούλησε» την Ελλάδα – Τι αποδεικνύει η πώληση S-400 στον Ερντογάν

28 Ιουλίου 2017

Πάντα οι Έλληνες περίμεναν τους αδελφούς Ρώσους να σπεύσουν ως από μηχανής θεοί για να τους σώσουν.

Συνήθως, όμως, οι προσδοκίες ήταν ευσεβείς πόθοι και γκρεμίζονταν με κρότο.

Κάπως έτσι διαψεύστηκαν και τώρα οι προσδοκίες της Ελλάδας για τους «συμμάχους του Βορρά», αφού, όπως ανακοίνωσαν την Τρίτη επισήμως, η Τουρκία συμφώνησε σε όλα με τον Πούτιν και αγοράζει τους πυραύλους S-400.

Η εξέλιξη αυτή είναι η ταφόπλακα των μύθων που καλλιεργούν τα τελευταία χρόνια οι φιλορώσοι στη χώρα μας.

Επειδή η Ιστορία επαναλαμβάνεται, καλό είναι να μην ξεχνάμε τι έχει γίνει στο παρελθόν.

Ειδικά αυτή την εποχή της απελπισίας για τη χώρα μας, επανέρχεται ο μύθος των «αδελφών ορθοδόξων» που θα σπεύσουν να βοηθήσουν.

Τα τελευταία επτά μνημονιακά χρόνια έχουν γραφτεί πολλά.

Από το ότι η Ρωσία μάς δίνει δάνειο μέχρι το ότι μας προτείνει να υιοθετήσουμε το ρούβλι και να φύγουμε από το ευρώ!

Διακινήθηκαν τα πιο τρελά σενάρια, όμως τίποτα δεν επιβεβαιώθηκε. Ούτε στο ελάχιστο!

Και να φανταστεί κανείς ότι ο Παναγιώτης Λαφαζάνης ακόμα υποστηρίζει ότι αυτή θα ήταν ιδανική λύση για την Ελλάδα. Τέτοια τρικυμία εν κρανίω!

Η Ελλάδα έμεινε μόνη και έρημη, να παλεύει ανάμεσα στα «θηρία».

Φυσικά, καθοριστικές ήταν οι γκάφες των προηγούμενων κυβερνήσεων, αλλά και η συνειδητή επιλογή τους να κλείσουν κάθε δίαυλο επικοινωνίας με τη Μόσχα.

Η ενδοτική πολιτική που ακολουθήθηκε τα προηγούμενα χρόνια επεκτάθηκε και στις ελληνορωσικές σχέσεις, οι οποίες «πάγωσαν».

Όμως, η αλήθεια είναι ότι ούτε οι Ρώσοι έκαναν κάτι για να ανατρέψουν αυτό το δεδομένο.

Δυστυχώς, έμειναν απλοί παρατηρητές, και δεν ήταν η πρώτη φορά… Και, όπως φάνηκε τώρα περίτρανα, τους δελεάζουν πολύ περισσότερο τα εκατομμύρια του Ερντογάν.

ΤΕΤΡΑΚΟΣΙΑ ΧΡΟΝΙΑ περίμεναν τους Ρώσους οι υπόδουλοι των Οθωμανών Έλληνες, όμως όχι μόνο δεν ήρθαν ποτέ να τους ελευθερώσουν, αλλά ήταν και οι πρώτοι που αντέδρασαν στο σχέδιο της Επανάστασης του 1821.

Τι κι αν ο μεγάλος Ρώσος ποιητής Αλέξανδρος Πούσκιν και πολλοί άλλοι φιλέλληνες συμπατριώτες του φώναξαν υπέρ της Ελλάδας;

Ο τσάρος Αλέξανδρος τούς αγνόησε επιδεικτικά, αποκήρυξε το κίνημα του Αλέξανδρου Υψηλάντη και τον διέγραψε από τους ρωσικούς στρατιωτικούς καταλόγους (φοβούμενος επέκταση των επαναστατικών κινημάτων στη Ρωσία)!

Μπορεί, βέβαια, ορισμένοι ιστορικοί να υποστηρίξουν ότι αυτό έγινε για λόγους τακτικής, όμως το σίγουρο είναι ότι οι Έλληνες επαναστάτησαν τελικά μόνοι τους και η ρωσική υποστήριξη ήρθε αρκετά χρόνια μετά, και αφού πρώτα είχαν κερδηθεί κρίσιμες μάχες στην Πελοπόννησο.

Νωρίτερα, άλλοι Ρώσοι ηγεμόνες είχαν υπονοήσει την αποκατάσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (επιχείρηση που ονόμαζαν «ελληνικό σχέδιο»), όμως ποτέ δεν το τόλμησαν.

Εξάλλου, και την περίοδο που έπεφτε η Πόλη οι Ρώσοι ήταν και πάλι άφαντοι.

Λίγο πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, η (κομμουνιστική τότε) Ρωσία όχι μόνο άφησε την Ελλάδα μόνη της, αλλά ήταν η πρώτη που αναγνώρισε τον Κεμάλ (και μάλιστα τον χρηματοδότησε με 6.000.000 ρούβλια!) λίγο πριν από τη σφαγή των χριστιανών στη Σμύρνη και όχι μόνο.

Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Έλληνες πολεμούσαν μόνοι τους ναζί, όταν οι Ρώσοι απλώς παρακολουθούσαν.

Μάλιστα, βρισκόταν ακόμη σε ισχύ η συμφωνία μη επίθεσης μεταξύ Γερμανίας και Ρωσίας, την οποία τήρησαν κατά γράμμα!

Τι κι αν η θυσία των Ελλήνων τούς έδωσε χρόνο να προετοιμαστούν και να αντιμετωπίσουν καλύτερα τον Χίτλερ;

ΜΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ, βέβαια, δεν θέλω να υποστηρίξω ότι δεν υπάρχουν δεσμοί μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας (με πρώτο την κοινή πίστη).

Όμως η Ιστορία διδάσκει ότι ακόμη και οι ομόδοξοι Ρώσοι λειτουργούσαν πάντα με βάση το συμφέρον τους.

Ας το έχουν αυτό υπ’ όψιν όσοι τρέφουν ελπίδες για τον κ. Πούτιν. Από λόγια, άλλωστε, οι Έλληνες είναι χορτάτοι.

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΙΖΟΥΛΗ στην Εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ο μεγάλος πόλεμος των υδάτων αρχίζει

Το επερχόμενο Κουρδιστάν – Η γκάφα της Άγκυρας στο Κυπριακό – Θα αντιμετωπίσει σύντομα διεθνείς κυρώσεις

του Μάκη Ανδρονόπουλου
http://makisandronopoulos.blogspot.gr/2017/07/blog-post.html

ΔΕΗ: " Κερδοφόρες" αγοραπωλησίες

Συνοπτικά Οικονομικά Αποτελέσματα Ομίλου ΔΕΗ
και
ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΕΗ

ΕΤΟΣ 2016

Τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) το 2016 αυξήθηκαν κατά
€ 235,3 εκατ. σε σχέση με το 2015, με το αντίστοιχο περιθώριο EBITDA να διαμορφώνεται σε 20,2% έναντι 14,4%, κυρίως λόγω των χαμηλότερων προβλέψεων.

Τα μετά από φόρους κέρδη διαμορφώθηκαν σε € 67,5 εκατ. έναντι ζημιών € 102,5 εκατ. αντίστοιχα.

Οι πωλήσεις της ΔΕΗ το 2016 μειώθηκαν κατά 5,8%, ως αποτέλεσμα της μείωσης του μέσου μεριδίου λιανικής αγοράς της ΔΕΗ. Συγκεκριμένα, το μέσο μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ στο σύνολο της χώρας, εκτιμώμενο βάσει GWh και όχι σε αριθμό πελατών, μειώθηκε σε 91,9% το 2016 από 96,4% το 2015. Ειδικότερα στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα διαμορφώθηκε σε 91,1% το 2016 από 96% το 2015.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΛΑΓΗΕ, τον Φεβρουάριο του 2017 το αντίστοιχο μέσο μερίδιο αγοράς περιορίσθηκε σε 88,6% από 93,3% τον Φεβρουάριο του 2016. Σύμφωνα πάλι με τα ίδια στοιχεία, το μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ, ανά τάση, ήταν περίπου 98,6% στην Υψηλή Τάση, 74,4% στη Μέση Τάση και 92,1% στη Χαμηλή Τάση, μεγέθη που επιβεβαιώνουν το cherry-picking από πλευράς τρίτων προμηθευτών.

Η παραγωγή και οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ κάλυψαν το 54,5% της συνολικής ζήτησης το 2016 (51,3% στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα), ενώ το αντίστοιχο ποσοστό το 2015 ήταν 63,4% (61,2% στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα).

Το μερίδιο παραγωγής της ΔΕΗ ως ποσοστό του συνολικού φορτίου στο διασυνδεδεμένο σύστημα το 2016 ήταν 47,6% έναντι 55,2% το 2015.

Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στην υποκατάσταση λιγνιτικής παραγωγής από παραγωγή από φυσικό αέριο, κυρίως τρίτων και σε μικρότερο βαθμό της ΔΕΗ. Συγκεκριμένα, η λιγνιτική παραγωγή μειώθηκε κατά 23,3% (4.520 GWh), ενώ αντίθετα η παραγωγή από φυσικό αέριο τρίτων αυξήθηκε κατά 102,3% (4.057 GWh) και η παραγωγή της ΔΕΗ από φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 26,7% (1.179 GWh). Επιπρόσθετα, μειωμένη ήταν η υδροηλεκτρική παραγωγή και οι εισαγωγές της ΔΕΗ κατά 10,2% (548 GWh) και 37,1% (1.184 GWh), αντίστοιχα. Αντίθετα, η παραγωγή από ΑΠΕ τρίτων αυξήθηκε κατά 6,5% (610 GWh) και οι εισαγωγές τρίτων κατά 9,6% (788 GWh).

Οι προ αποσβέσεων λειτουργικές δαπάνες μειώθηκαν κατά € 713,9 εκατ. (14,5%), από € 4.907,3 εκατ. το 2015, σε € 4.193,4 εκατ., κυρίως λόγω των προαναφερόμενων χαμηλότερων προβλέψεων και δευτερευόντως λόγω του χαμηλότερου ενεργειακού κόστους.

Οι δαπάνες για υγρά καύσιμα, φυσικό αέριο, στερεά καύσιμα τρίτων, CO2 και αγορές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν κατά € 342,2 εκατ. (13,7%) σε σχέση με το 2015.

Η συνολική δαπάνη μισθοδοσίας, συμπεριλαμβανομένης της μισθοδοσίας που κεφαλαιοποιείται και της μισθοδοσίας του έκτακτου προσωπικού και παρεπόμενων παροχών παρέμεινε ουσιαστικά σταθερή, σε € 976,6 εκατ. το 2016 από € 970 εκατ. το 2015, (ή € 741,3 εκατ. και € 741,6 εκατ. χωρίς εργοδοτικές εισφορές, αντίστοιχα).

Το μισθοδοτούμενο τακτικό προσωπικό αυξήθηκε κατά 546 εργαζόμενους, σε 18.902 την 31.12.2016 από 18.356 την 31.12.2015 λόγω της έναρξης υλοποίησης άκρως απαραίτητων προσλήψεων που εκκρεμούσαν επί σειρά ετών. Η μισθοδοσία του τακτικού προσωπικού διαμορφώθηκε σε € 931,3 εκατ. το 2016 έναντι € 922,6 εκατ. το 2015, (ή € 704,4 εκατ. και € 704,3 εκατ. χωρίς εργοδοτικές εισφορές, αντίστοιχα).

Το 2016, οι δαπάνες καυσίμων, CO2 και αγορών ενέργειας αντιστοιχούν στο 40,4% των συνολικών εσόδων έναντι 42,5% το 2015. Όσον αφορά την εξέλιξη των προβλέψεων, αυτές αντιστοιχούν στο 8,3% των συνολικών εσόδων από 16,6% πέρυσι. Το αντίστοιχο ποσοστό που αφορά την μισθοδοσία αυξήθηκε σε 16,8% έναντι 15,3% πέρυσι, λόγω της προαναφερθείσας πτώσης του κύκλου εργασιών.

Οι συνολικές επενδύσεις το 2016 διαμορφώθηκαν σε € 867,6 εκατ. από 753,6 εκατ. το 2015, δηλαδή αυξήθηκαν κατά € 114 εκατ. ή 15,1%, αύξηση η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται σε αυξημένες επενδύσεις των ορυχείων λόγω της αποζημίωσης των δικαιούχων για την απαλλοτρίωση της Ποντοκώμης.

Το καθαρό χρέος διαμορφώθηκε σε € 4.526,8 εκατ., μειωμένο κατά € 262,1 εκατ. σε σχέση με την 31.12.2015 (€ 4.788,9 εκατ.). δεδομένου ότι στη διάρκεια του 2016 αποπληρώσαμε δάνεια ύψους € 409,1 εκατ και αντλήσαμε € 180 εκατ.

Για την Μητρική Εταιρεία το καθαρό χρέος διαμορφώθηκε σε € 4.380,8 εκατ. μειωμένο κατά € 171,8 εκατ. σε σχέση με την 31.12.2015, δεδομένου ότι στη διάρκεια του 2016 αποπληρώσαμε δάνεια ύψους €382 εκατ. και αντλήσαμε €145 εκατ. Πρέπει να σημειωθεί όμως ότι,παρά τη μείωση του καθαρού χρέους της Μητρικής Εταιρείας, συνέπεια κυρίως της αποπληρωμής χρεωλυσίων, καταγράφηκε αύξηση του ύψους των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τρίτους κατά € 184 εκατ. συνολικά εντός του 2016, εξέλιξη που καταδεικνύει την πίεση που ασκείται στην ρευστότητα της Εταιρείας. Συγκεκριμένα, οι πάσης φύσεως συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές στο τέλος του 2016 ανήλθαν σε € 759 εκατ., έναντι € 575 εκατ. στο τέλος του 2015.

Οι πωλητές και οι αγοραστές ΔΕΗ (ανα)γνωρίζουν τις υποχρεώσεις τους ;

Πωλούμενα ή όχι ορυχεία και λιγνιτικές μονάδες, οι υποχρεώσεις όχι μόνο της ΔΕΗ , αλλά και της Πολιτείας προς τη ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ παραμένουν στο ακέραιο.

Εκτός απο τα επιχειρησιακά και στρατηγικά θέματα των επικείμενων πωλήσεων παραγωγικών μονάδων της ΔΕΗ ( θέσεις εργασίας, τίμημα πώλησης, συρρίκνωση δημόσιας συμμετοχής, ενεργειακή ασφάλεια) ανακινούνται χρονίζοντα , κρίσιμα θέματα της περιφέρειας , που δεν απαντήθηκαν ούτε απο τη δημόσια ΔΕΗ , ούτε απο το ελληνικό δημόσιο.
Τα κείμενα τεκμηρίωσης που επεξεργάστηκε το ΤΕΕ συνοψίζουν όσα οι ΠΩΛΗΤΕΣ οφείλουνστηνπεριοχή καισυνεχίζουννααποτελούνβάσητωνδιεκδικήσεων για την επιβίωςή της:

- Αποκατάσταση των εκτάσεων εξόρυξης λιγνίτη 200.000 στρεμμάτων στις οποίες η ΔΕΗ αναπτύσσει δραστηριότητες: ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΙ ΠΟΡΟΙ
- Επαναπόδοση των εδαφών μετά την εξόρυξη στο δημόσιο και τους Δήμους: ΘΕΣΜΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Με την διάταξη Νόμου 2941/ 2001 , Άρθρο 9, Θέματα Δ.Ε.Η. Α.Ε. αφαιρέθηκε η προϊσχύουσα διάταξη που προέβλεπε μεταβίβαση στο δημόσιο και των εκτάσεων "εξόρυξης λιγνίτη" : 1. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του Ν. 1280/1982 (ΦΕΚ 108Α ́) αντικαθίσταται ως ακολούθως:« Άρθρο 1Αγροτικές εκτάσεις που αποκτώνται με οποιονδήποτε τρόπο από τη Δ.Ε.Η. για κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων και παύουν να είναι αναγκαίες για την εκπλήρωση των σκοπών της, μεταβιβάζονται κατά κυριότητα στο Δημόσιο χωρίς αντάλλαγμα με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.Ε.Η., που εγκρίνεται από τον Υπουργό Ανάπτυξης.»
- Παροχή φυσικού αερίου και εγκατάσταση δικτύων διανομής φυσικού αερίου , ως εναλλακτικού καυσίμου ΚΑΙ στη Δυτική Μακεδονία : ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΓΩΓΟΥ ΤΑΡ
- Ανάπτυξη ΑΠΕ - καλλιεργειών βιομάζας σε εκτάσεις εξοφληθέντων ορυχείων που δεν ευνοούν αγροτικές καλλιέργειες: ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΘΕΝΤΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ- Παραγωγική ανασυγκρότηση , ώστε η Δυτική Μακεδονία να μην μετατραπεί σε "έρημο χώρα " μετά τις αγοραπωλησίες και την εξάντληση του λιγνίτη: Σύσταση - Ενεργοποίηση Ταμείου Μετάβασης
Τα κείμενα: "Θέσεις, διαπιστώσεις και επισημάνσεις του ΤΕΕ/Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας σχετικά με τις εξελίξεις στη ΔΕΗ και τις δεσμεύσεις/υποχρεώσεις της στη Δυτική Μακεδονία" εδώ:
http://tdm.tee.gr/wp-content/uploads/2017/03/theseis_diapistoseis_epismanseis_tee_tdm_sxetika_me_ekselikseis_dei_31_3_2017.pdf

588.000 εύελικτοι: η ανησυχητική κανονικότητα της απορρύθμισης

Η αποσύνθεση της αγοράς εργασίας: Ευελιξία και γήρανση

Σχετικά αρχεία : Έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση του 2017

Η βαθμιαία αύξηση της ανεργίας σε διεθνές επίπεδο ανέδειξε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, μεταξύ των άλλων, ένα θεωρητικό και πολιτικό προβληματισμό για την αντιμετώπιση της.

Στη σχετική βιβλιογραφία αυτής της περιόδου, κάτω από την επίδραση των μονεταριστικών αντιλήψεων, κέρδισαν έδαφος οι έννοιες της « απελευθέρωσης» και της « ευελιξίας» της αγοράς εργασίας και γενικότερα της οικονομίας.

Θεμελιακό υπόβαθρο αυτών των εννοιών αποτέλεσε η νεοφιλελεύθερη αντίληψη, ότι το πρόβλημα της ανεργίας και η προοπτική της αύξησης της, λόγω και των επενδύσεων εντάσεως τεχνολογίας, ρομποτικής και αυτοματισμού, δεν θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί παρά μόνο με την ευελιξία της αγοράς εργασίας, αρχής γενομένης από την μείωση των μισθών, ως βασικό μέσο μείωσης του κόστους εργασίας και αύξησης των προσλήψεων σε περισσότερες ευέλικτες θέσεις εργασίας. Από την άποψη αυτή, η επέκταση της ευελιξίας θεωρήθηκε, εκ του αποτελέσματος βέβαια εσφαλμένη, και ως ανάχωμα των απολύσεων.

Όμως, η θεωρητική αυτή αντίληψη υλοποιήθηκε, με ιδιαίτερη ένταση, τα τελευταία τριάντα χρόνια σε διεθνές επίπεδο, με την άσκηση των πολιτικών ευελιξίας και αποδιάρθρωσης της αγοράς εργασίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία τριάντα χρόνια οι πολιτικές ευελιξίας σε διεθνή κλίμακα εφαρμόστηκαν με συγκεκριμένα μέτρα όπως: 

α) Η ευελιξία στους μισθούς, προκειμένου να μειωθεί το κόστος εργασίας, 

β) Η ευελιξία της εργολαβίας με την οποία μειώνεται το επίπεδο των μισθών και εντείνεται η ανισότητα στα εισοδήματα, 

γ) Η ευελιξία της απασχόλησης με την κυριαρχία των μορφών της μερικής απασχόλησης, της εκ περιτροπής εργασίας και της ολιγόωρης απασχόλησης μετά

από τηλεφωνική κλήση, 

δ) Η ευελιξία της κοινωνικής ασφάλισης με την ανασφάλιστη ή την μερικώς ασφαλισμένη απασχόληση, 

ε) Η ευελιξία της ασφάλειας της απασχόλησης, προκειμένου ο τεχνολογιός εκσυγχρονισμός των επιχειρήσεων να μη δυσχεραίνεται από περιορισμούς στις απολύσεις, 

στ) Η ευελιξία του χρόνου εργασίας, με την διακεκομμένη απασχόληση στην διάρκεια της ημέρας, 

ζ) Η ευελιξία στα επιδόματα ανεργίας και στις άλλες κατηγορίες κοινωνικών παροχών, προκειμένου να μειωθεί το μη μισθολογικό τμήμα του εισοδήματος.

Στο πλαίσιο αυτό, στις ΗΠΑ, στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις άλλες χώρες της διεθνούς οικονομίας, η σημερινή δυσμενής και ευέλικτη πραγματικότητα της αγοράς εργασίας, αναδεικνύει στην πράξη ότι η γενικευμένη εφαρμογή όλων των κατηγοριών ευελιξίας, αποτελεί την ανησυχητική κανονικότητα του απορρυθμισμένου μοντέλου των εργασιακών σχέσεων, αντίστοιχη με αυτή της παγκοσμιοποίησης και των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της.

Ταυτόχρονα, η γενικευμένη ευελιξία σε συνδυασμό με τη σταδιακή συρρίκνωση του κράτους-πρόνοιας και την διατήρηση του υψηλού επιπέδου της ανεργίας κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια, μεγιστοποίησε την ανασφάλεια των πολιτών και προσέδωσε επιπλέον φοβικά χαρακτηριστικά στην λειτουργία της αγοράς εργασίας. 

Από την άποψη αυτή, αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα σήμερα οι ασκούμενες πολιτικές των Μνημονίων επιτάχυναν την διεύρυνση της ευελιξίας σε όλες τις κατηγορίες της και ενθάρρυναν την εργοδοτική παραβατικότητα, σε βαθμό που να αποτελούν, μεταξύ άλλων, ιδιαίτερα και ανησυχητικά χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας.

Πράγματι, η συνολική απασχόληση (Δεκέμβριος 2016) ανήλθε σε 3.6 εκατομ. άτομα, η στατιστική ανεργία βρίσκεται στο επίπεδο του 23%, η μακροχρόνια ανεργία βρίσκεται στο επίπεδο του 70% και σε συνδυασμό με τον περιορισμένο αριθμό των δικαιούχων επιδόματος ανεργίας ( ένας στους δέκα ανέργους), συμβάλλει σταθερά στο υψηλό επίπεδο φτωχοποίησης του πληθυσμού(4 εκατομ.άτομα ). Ταυτόχρονα, η μερική απασχόληση και η εκ περιτροπής εργασία ανέρχεται σε 588.000 άτομα (29% του συνόλου των μισθωτών).

Κατά την περίοδο Μαϊος 2015-Μαϊος 2016 η μερική και η εκ περιτροπής απασχόληση αυξήθηκε κατά 11%, ενώ κατά την περίοδο Μαϊος 2012-Μαϊος 2016 αυξήθηκε κατά 86,5%, συνοδευόμενη από τη σταδιακή μείωση των μισθών, δεδομένου ότι από 586 ευρώ(2012) μεικτά συρρικνώθηκε στα 394(2016) ευρώ μεικτά.

Παράλληλα, οι περισσότερες από τις νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται είναι μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης (τρείς στις τέσσερις θέσεις ), σε αντίθεση με τις θέσεις πλήρους απασχόλησης( μία στις τέσσερις θέσεις).

Επίσης, η ανασφάλιστη εργασία αφορά τουλάχιστον ένα στους πέντε εργαζόμενους (400.000 άτομα περίπου), 300.000 εργαζόμενοι ενώ στην πραγματικότητα απασχολούνται ως μισθωτοί στην πράξη απασχολούνται ως αυτοαπασχολούμενοι αναλαμβάνοντας εξ’ ολοκλήρου την υποχρέωση καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών, 200.000 άτομα ενώ εργάζονται οκτώ ώρες την ημέρα στην πράξη καταχωρούνται ως μερικά απασχολούμενοι,900.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα ενώ εργάζονται καθημερινά και κανονικά η καταβολή του μισθού τους γίνεται με καθυστέρηση από ένα μέχρι δεκαπέντε μήνες και το 38% των εργαζομένων έχουν αποδοχές χαμηλότερες από τον κατώτατο μισθό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά αυτά τα δυσμενή δεδομένα της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα, οι δανειστές και ιδιαίτερα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), με την σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), θεωρούν ότι τα κράτη-μέλη που βρίσκονται σε Μνημόνια δεν μπορούν να επικαλούνται το ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο.

Έτσι, ασκούν σοβαρές πιέσεις, στα πλαίσια της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης του τρίτου Μνημονίου, επιδιώκοντας την υλοποίηση τόσο της στρατηγικής της περαιτέρω αποδιάρθρωσης (αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων από 5% στο 10%, μη επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, επαναφορά του lockout (ανταπεργία), ουσιαστική απαξίωση του συνδικαλιστικού νόμου, κ.λ.π.), όσο και της νομιμοποίησηςτης σημερινής αποσύνθεσης της αγοράς εργασίας.

Όμως και τα δημογραφικά δεδομένα του πληθυσμού, του εργατικού δυναμικού και της απασχόλησης, σε συνδυασμό με την μετανάστευση 450.000 εξειδικευμένων ελλήνων παραγωγικής ηλικίας (στην πλειοψηφία τους κάτω των 45 ετών) στο εξωτερικό, αποτελούν εξ’ίσου δυσμενή χαρακτηριστικά της οικονομίας και της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα. Από την άποψη αυτή, αξίζει να σημειωθεί ότι από την διεθνή έρευνα προκύπτει ότι η μεταβολή στην κατά ηλικία διάρθρωση του πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών (συμπεριλαμβανομένου της Ιαπωνίας και της Αυστραλίας), θα προκαλέσει, κατά τα επόμενα χρόνια, μείωση του ΑΕΠ αυτών των χωρών κατά 1,5%- 2%.

Πιο συγκεκριμένα, στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη αυτή η παρατηρούμενη μείωση της παραγωγικότητας θα συνεπικουρηθεί και από την ραγδαία αύξηση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης. Έτσι, στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι ο πληθυσμός από 11.045 εκατομ. το 2014, θα μειωθεί την δεκαετία του 2020 στα 10 εκατομ. και ο δείκτης εξάρτησης θα αυξηθεί από 31,2% το 2014 σε 41,6% το 2030, δηλαδή θα αυξηθεί κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες σε 15 έτη, όταν το ίδιο επίπεδο αύξησης σημειώθηκε κατά την περίοδο 1980-2014, δηλαδή από 21,9% το 1980 σε 31,2% το 2014. Αντίστοιχα, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας θα μειωθεί από τα 7.2 εκατομ. το 2014 σε 6.1 εκατομ. το 2030 και σε 4.6 εκατομ. το 2060. Το 2060 εκτιμάται ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας θα είναι 8.6 εκατομ.

Αντίστοιχα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των δανειστών, ο πληθυσμός των εργαζομένων στην Ελλάδα από 3.5 εκατομ. το 2015 θα είναι 4.1 εκατομ. το 2030 και 3.4 εκατομ. το 2060, μην έχοντας υπολογίσει στις ποσοτικές προσεγγίσεις τους, ότι το 2030 το 50% και το 2060 το 70%-75% των εργαζομένων θα απασχολούνται σε ευέλικτες μορφές εργασίας. Παράλληλα, τα άτομα ηλικίας 50-64 ετών θα αυξηθούν ως ποσοστό του εργατικού δυναμικού, από 42% το 2014 σε 63,5% το 2030 και σε 78% το 2060, ενώ τα άτομα ηλικίας 20-49 ετών ως ποσοστό του εργατικού δυναμικού από 50% το 2014, θα μειωθεί στο 31,5% το 2030 και στο 19% το 2060.

Συμπερασματικά, όπως εξάλλου προκύπτει και από την ανάλυση των στοιχείων του πληθυσμού, της αγοράς εργασίας και της ηλικιακής διάρθρωσης της απασχόλησης, αναμένεται τόσο κατά την επόμενη δεκαετία, όσο και στο απώτερο μέλλον, να ασκηθούν αντικειμενικά από την εξέλιξη των δεδομένων, σοβαρές πιέσεις στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, στην αγορά εργασίας και στην αναπτυξιακή διαδικασία, λόγω και της συνδυαστικής επίδρασης της γήρανσης του πληθυσμού, της μείωσης του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας και των ευέλικτων μορφών απασχόλησης. Σημειώνεται ότι οι πιέσεις αυτές θα μπορούσαν να απορροφηθούν μόνο στην περίπτωση ενός μακροχρόνιου σχεδιασμού και της υλοποίησης μιας ολοκληρωμένης δημογραφικής πολιτικής.    

Σάββας Γ.Ρομπόλης, Ομότ.Καθ.Παντείου Πανεπιστημίου

Βασίλειος Γ.Μπέτσης, Υποψ.Διδάκτορα Παντείου Πανεπιστημίου

ΔΕΗ: Η πλήρης σύγχυση

του Ευάγγελου Καρλόπουλου 

Η χαμένη ευκαιρία της Μικρής ΔΕΗ

30 03 2017 | 18:35 

Ας κάνουμε ένα αιρετικό σενάριο εργασίας. Ας δεχθούμε ότι το 2002, η ΔΕΗ Α.Ε. προχωρούσε από θέση ισχύος και με δική της πρωτοβουλία στη δημιουργία της μικρής ΔΕΗ. Αξιολογώντας ως όφειλε τις επερχόμενες ενεργειακές εξελίξεις, συμπεριφερόμενη ως μια πραγματικά μεγάλη, εξωστρεφής Επιχείρηση. Ας δεχθούμε ότι ο όμιλος Μικρούλη αγόραζε το πακέτο της μικρής ΔΕΗ καταβάλλοντας 2,1 δις ευρώ, χρηματοδοτώντας  τη διεθνή επέκταση της μεγάλης ΔΕΗ στα πρότυπα  του μοντέλου της ιταλικής  Enel.

Μπαίνοντας ο όμιλος Μικρούλη σε έναν λιγνιτικό σταθμό της ΔΕΗ στην περιοχή μας, θα προχωρούσε άμεσα σε αναδιάρθρωση της επιχειρησιακής διαδικασίας. Θα είχε έννομο συμφέρον να μειώσει τις παραγωγικές αναποτελεσματικότητες, να θέσει νέα οργανογράμματα, αναδιανέμοντας ευθύνες και υποχρεώσεις. Είναι αλήθεια ότι κάποιοι εργαζόμενοι, κάθε βαθμίδας, θα ξεβολεύονταν. Αυξήσεις μισθών για τα στελέχη «πυρήνες», μειώσεις για τους εργαζόμενους χωρίς κρίσιμο αντικείμενο. Συμπίεση του μισθολογικού κόστους σε ποσοστό 20-25%. Αυτό δείχνει η διεθνής εμπειρία.

Μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα, το 2003 ενδεχομένως, ο όμιλος Μικρούλη θα έβγαινε στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού προσφέροντας ανταγωνιστικά τιμολόγια μειωμένα κατά 8-12% προκειμένου να προσελκύσει πελάτες. Προφανώς, θα ακολουθούσε η μεγάλη και δυσκίνητη ΔΕΗ. Ανταγωνισμός πάνω στα δίκτυα και όχι για τα δίκτυα. Ουδείς θα τολμούσε να χρησιμοποιήσει τη μικρή ή τη μεγάλη ΔΕΗ ως φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς ή να τις εντάξει σε  ανοησίες  τύπου SWAPS και ΝΟΜΕ.  Τόσο η μεγάλη όσο και μικρή ΔΕΗ δεν θα είχαν σήμερα πάρε-δώσε με την Τρόικα. Σίγουρα όμως, η σημερινή ΔΕΗ δεν θα είχε καταντήσει όπως τα παγκάρια της Εκκλησίας όπου ο κάθε πιστός καταθέτει τον οβολό του κατά το δοκούν.

Στη συνέχεια, ο ανταγωνισμός θα έστρεφε  νομοτελειακά  και τη μικρή και τη μεγάλη ΔΕΗ  σε νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Θα έβλεπαν για παράδειγμα  σοβαρά την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας μεγάλης κλίμακας, τη μικτή καύση λιγνίτη και βιομάζας με καθαρά επιχειρηματικούς όρους. Θα αποζητούσαν διακαώς την έλευση του φυσικού αερίου στη Δυτική Μακεδονία και τις δυνατότητες συνέργιας με τον τοπικό λιγνίτη. Θα ενδιαφερόταν σοβαρά για την μεσοπρόθεσμη προοπτική έξω-ηλεκτρικής αξιοποίησης του λιγνίτη, την αύξηση ευελιξίας των λιγνιτικών μονάδων και την τεχνολογία του ξηρού λιγνίτη, την προοπτική αποκεντρωμένων συστημάτων τηλεθέρμανσης, θα στήριζαν τις ενεργειακές πλατφόρμες P2P και γενικά, θα είχαν κίνητρο και συμφέρον  για όλα τα σύγχρονα και αναδυόμενα τεχνολογικά εργαλεία και πρακτικές. Σε κάθε περίπτωση, η Δυτική Μακεδονία θα είχε μια πρώτης τάξεως  ευκαιρία  γενικευμένης παραγωγικής ανασυγκρότησης μεγάλης κλίμακας.

Ευτυχώς, τα αποφύγαμε όλα αυτά και φθάσαμε στον Απρίλιο  του 2004  με την    Ευρωπαϊκή Επιτροπή να  απευθύνει την πρώτη προειδοποίηση για το μονοπώλιο της ΔΕΗ στους λιγνίτες. Μετά από τέσσερα χρόνια «σκληρής μάχης», στις 5 Μαρτίου του 2008 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού καταδικάζει την Ελλάδα για παραβίαση του άρθρου 86 της συνθήκης Ε.Κ. και απαιτεί τη διάθεση του 40% της αγοράς λιγνίτη σε ιδιώτες. Ένα χρόνο μετά, η τότε κυβέρνηση της Ν.Δ. καταλήγει σε συμφωνία με τις Βρυξέλλες προτείνοντας διαγωνισμό τεσσάρων λιγνιτικών κοιτασμάτων  χωρίς τη συμμετοχή της ΔΕΗ.

Ναι, σωστά μαντέψατε και η  συμφωνία αυτή αθετήθηκε, δεδομένου ότι η νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και συγκεκριμένα η τότε υπουργός Τίνα Μπιρμπίλη ανακοινώνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή  ότι για περιβαλλοντικούς λόγους δεν θα ανοίξουν νέα ορυχεία λιγνίτη. Ξεκινά στη συνέχεια ο διάλογος  για τις περιβόητες  ανταλλαγές (swaps) λιγνιτικής ενέργειας μεταξύ ΔΕΗ και τρίτων παραγωγών. Και πάλι σωστά μαντέψατε, πήγαν και αυτές άπατες.  Φθάσαμε έτσι  στο 2014 και το εγχείρημα  της μικρής ΔΕΗ  αποτέλεσε μνημονιακή πλέον  υποχρέωση.

Στο σημείο αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η επιλογή του μοντέλου της «Μικρής ΔΕΗ» προέκυψε επιτακτικά, δεδομένου ότι  επειδή η ΔΕΗ είναι Ανώνυμη Εταιρεία, εισηγμένη στα Χρηματιστήρια  και εξυπηρετεί ως οφείλει κάθε Ανώνυμη Εταιρεία τα ιδιωτικά  συμφέροντα των μετόχων της, δεν μπορεί να έχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά και προνομιακή πρόσβαση στους ενεργειακούς πόρους. Αυτή είναι η θέση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και των δανειστών, με την οποία συμφωνήσαμε στα Μνημόνια.

Το 2014, ο αντίλογος απέναντι στη δημιουργία της μικρής ΔΕΗ ήταν γνωστός. Η μικρή ΔΕΗ θα οδηγούσε σε σταδιακή απαξίωση του εγχώριου λιγνίτη και σε αύξηση των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας. Θα φθάναμε στο σημείο μάλιστα να μένουν απλήρωτοι οι εργολάβοι και οι εργαζόμενοι, με ορατό τον κίνδυνο κατάρρευσης της ΔΕΗ, ενώ οι «αεριτζήδες ιδιώτες» θα πανηγύριζαν.

Ευτυχώς, τα αποφύγαμε όλα αυτά. Η αποτελεσματική κρατική παρέμβαση, η παροιμιώδης διορατικότητα της ΔΕΗ και ο συνδικαλιστικός ακτιβισμός, θωράκισαν σε μεγάλο βαθμό τη λιγνιτική παραγωγή. Οι εργολάβοι πληρώνονται κανονικά, οι εργαζόμενοι δεν ανησυχούν, ο λιγνίτης παραμένει κυρίαρχος, ενώ η Μια και Μοναδική ΔΕΗ ατενίζει με σιγουριά το Μέλλον της.

Η συνέχεια είναι γνωστή. Ερχόμενη  στην εξουσία η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, καταργεί το νομοσχέδιο της μικρής ΔΕΗ και προχωρά πανηγυρικά  στη διαδικασία των ΝΟΜΕ. Τι είναι τα ΝΟΜΕ θα ρωτήσουν οι περισσότεροι. Επιγραμματικά, τα ΝΟΜΕ είναι η χαρά του αεριτζή ιδιώτη. Η ΔΕΗ παράγει ηλεκτρική ενέργεια, την οποία αγοράζουν ιδιώτες στο κόστος, χωρίς να ρισκάρουν το παραμικρό, προκαταβάλλοντας  αρχικά το 1% της αξίας της, διοχετεύοντας την και σε εξαγωγές, αποκομίζοντας κέρδη σε βάρος της ΔΕΗ. Με όρους ενεργειακής οικονομίας, μπροστά στο έγκλημα των ΝΟΜΕ, η πώληση μονάδων φαντάζει απλό πταίσμα.

Τα ΝΟΜΕ όμως έχουν ένα ισχυρό επικοινωνιακό  πλεονέκτημα. Δεν περιέχουν τον όρο «πώληση μονάδων» ή τα παράγωγά του. Μπορεί να «στραγγίζουν» τη ΔΕΗ, αλλά δεν πυροδοτούν μαζικές αντιδράσεις, δεν ηχούν άσχημα στο αριστερό ακροατήριο. Respect!. Βεβαίως,  μαντέψατε και πάλι σωστά, τα ΝΟΜΕ  είναι ενδιάμεσο μέτρο, θα τελειώσουν το αργότερο το 2019 και πρέπει να βρούμε και πάλι μια άλλη, μόνιμη  λύση.  Αλλά όπως λένε στους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, «ποιος ζει ποιος πεθαίνει μέχρι το 2019!».

Με τούτα και με κείνα, φάγαμε 15 χρόνια κυνηγώντας την ουρά μας, απαξιώνοντας ανεπανόρθωτα  μια πραγματικά μεγάλη Επιχείρηση, εκμηδενίζοντας τις προοπτικές για την περιοχή μας και φθάσαμε σήμερα  εκεί που ξεκινήσαμε το 2002. Το έχω ήδη ξαναγράψει. Χειριστήκαμε την απελευθέρωση της ενεργειακής αγοράς όπως ο Κολόμβος το ταξίδι για την Αμερική. Όταν ξεκίνησε, δεν ήξερε που πήγαινε. Όταν έφθασε δεν ήξερε που βρισκόταν

Ευάγγελος Καρλόπουλος

Χημικός Μηχανικός, MSc

ΣΥΡΙΖΑ: Για τη «στρατηγική» της παραμονής στην εξουσία

13/3/2017 , Μήλιος Χρήστος  , http://www.pokethe.gr

Πρόκειται για μια στρατηγική που άρχισε να συγκροτείται από τον Ιούνιο του 2015 και μετά.

Τότε έγινε η μεγάλη στροφή. Τότε αποφάσισε ο Τσίπρας με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει. Αφού καθάρισε με τα αριστερά προγράμματα και τις αντι-μνημονιακές υποσχέσεις αποφάσισε να επικεντρωθεί στη διατήρηση της εξουσίας. Δεν του απέμενε τίποτε άλλο. Η παραμονή στην εξουσία αποσυνδέθηκε από οράματα και κάθε μορφής κοινωνικές αλλαγές. Πολιτικά προσγειώθηκε στο έδαφος της μνημονιακής διαχείρισης και το μόνο που του απέμεινε να υποστηρίζει είναι ότι μια συμφωνία με τους εταίρους, με περιορισμένο πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση, είναι και η πιο ενδεδειγμένη για την Ελληνική οικονομία.

Βασικά αποφάσισε να κρατήσει την εξουσία (του) και να αφήσει ό,τι την υπονομεύει και την αντιστρατεύεται.

Αλλά και πάλι, οργανωμένο σχέδιο το πρώτο καιρό δεν είχε. Πηγαίνοντας από ταχτική σε ταχτική μετά από καιρό κατόρθωσε να συγκροτήσει μια ορισμένη πολιτική παραμονής στην εξουσία. Με πολλές ανεξάρτητες μεταβλητές και κενά.  Ξέρει περίπου τι θέλει (μέσες άκρες πάντα) και είναι ειλικρινής με τον εαυτό του.

Ψέματα μπορεί να συνεχίζει να λέει, αλλά είναι διαφορετικά από πριν.

Δεν υπάρχουν ιδεολογισμοί, ιδεολογικές εμμονές για τον Τσίπρα και τους περί αυτόν. Για τους «κομματικούς» μπορεί να συνεχίζουν να υπάρχουν. Αλλά όχι για τον Τσίπρα και όσους τον περιστοιχίζουν. Αυτά είναι ξεπερασμένες θεωρίες για όσους δεν αντιλήφθηκαν τη μεγάλη φυσιογνωμική μετάλλαξη που έχει συμβεί. Το ψέμα για τον επίσημο ΣΥΡΙΖΑ  δεν έχει πλέον ιδεολογική προέλευση αλλά εντελώς πραγματιστική και κυνική. Υπηρετεί συγκεκριμένες πολιτικές σκοπιμότητες και λέγεται με πλήρη συνείδηση ότι αποτελεί ψέμα (ενώ στην περίπτωση μιας ιδεοληψίας δεν υπάρχει η συνείδηση του ψέματος, το ψέμα είναι αλήθεια για αυτόν που το λέει).

Το φαινόμενο της εξουσιαστικής μετάλλαξης ενός πολιτικού προσώπου ή ενός κόμματος δεν είναι καινούργιο. Υπάρχει η πρόσφατη εμπειρία του ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα. Αλλά για την Ελληνική αριστερά υπάρχει και η Λατινοαμερικάνικη  εμπειρία. Που έχει να επιδείξει τις πιο σκληρές πολιτικές διατήρησης της εξουσίας από αριστερά κόμματα.

Κορυφαίο, ωστόσο, παράδειγμα εξουσιαστικής μετάλλαξης ενός αριστερού κόμματος αποτελεί η περίπτωση της Κίνας. Κόντρα σε όλη την αριστερή παράδοση πρώτοι οι Κινέζοι απέδειξαν πως καπιταλιστική ανάπτυξη μπορούν να κάνουν και οι κομμουνιστές και μάλιστα πολύ πετυχημένα. Πλήρης διαχωρισμός θεωρίας-πράξης, πολιτικής-ιδεολογίας, οικονομίας–πολιτικής.

Το φαινόμενο χρήζει μελέτης. Και δεν πρέπει να συγχέεται με τον κλασσικό ρεφορμισμό της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας που υπήρξε πάντα συνεπής με τις διακηρύξεις της χωρίς να επιδιώκει ποτέ καθεστωτικές αλλαγές.

Το κινεζικό μοντέλο, βέβαια, είναι ανεφάρμοστο στην Ευρώπη. Προϋποθέτει την επιβολή ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος. Την κατάργηση των ατομικών δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών. Την καθιέρωση των κανόνων του οικονομικού φιλελευθερισμού σε συνθήκες απόλυτου πολιτικού ανελευθερισμού. Οι μόνες χώρες στις οποίες μπορεί να εξαχθεί είναι η Κούβα και μερικές χώρες της Λατινικής Αμερικής εφ’ όσον τα αριστερά κόμματα που κυβερνούν κατορθώσουν να μετατραπούν σε καθεστώτα, κάτι που περνά μόνο μέσα από εμφύλιους πολέμους.

Οι πολιτικές διατήρησης στην εξουσία στις φιλελεύθερες και δημοκρατικές κοινωνίες της Δύσης δεν έχουν καμιά προοπτική. Είναι στρατηγικές με ταχτικό χαρακτήρα. Εξαντλούνται αμέσως, αδυνατούν να οικοδομήσουν καθεστωτικές δομές, αν και το επιδιώκουν. Εκπροσωπούν μιαν εξουσιαστική βουλιμία αλλά όχι και μια δυνατότητα. Ο εξουσιασμός του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ έχει ημερομηνία λήξης σε ένα, το πολύ δύο χρόνια. Δεν πάει παραπέρα. Ειδικά κάτω από τις σημερινές συνθήκες μνημονιακής καταιγίδας. Και θα έρθει η ώρα της ιστορικής αποτίμησης της κυβέρνησης της αριστεράς και του τρόπου με τον οποίο αξιοποίησε την εξουσία που της δόθηκε. Και κει, όσο πιο μεγάλος είναι ο χρόνος παραμονής στην εξουσία τόσο και οι ευθύνες που καταλογίζονται είναι μεγαλύτερες.

Οι πολιτικές παραμονής στην εξουσία τη στιγμή που γίνουν αυτοσκοπός πέρα από την πολιτική αλλοτρίωση που συνεπάγονται για τους κυβερνώντες, επιφέρουν και στις κοινωνίες μικρότερα ή μεγαλύτερα δεινά. Κι αυτό συμβαίνει αναπόφευκτα τη στιγμή που η πολιτική υπηρετεί πλέον την εξουσία κι όχι την κοινωνία.

Μήλιος Χρήστος