Το Μακεδονικό στη σκακιέρα των Βαλκανίων

21 Ιανουάριος 2018| Της Μαρίνας Χατζηκώστα
http://www.sigmalive.com

ΤΟΥΡΚΟΙ ΚΑΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΠΙΕΖΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΕΘΕΙ ΜΙΑ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΘΕΜΑ
ΤΗΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ, ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ Η ΧΩΡΑ ΝΑ ΕΝΤΑΧΘΕΙ ΤΑΧΙΣΤΑ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑΤΟ, ΕΧΕΙ ΕΠΑΝΕΛΘΕΙ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΛΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ, ΜΕ ΟΡΟΥΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ. Η ΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΩΣΤΟΣΟ ΕΝΤΕΧΝΩΣ ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΙΩΠΗΜΕΝΗ ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΧΑΡΑΣΣΟΥΝ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΧΑΡΤΕΣ. ΕΙΝΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΟ ΠΩΣ, ΓΙΑ ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΦΟΡΑ, Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΘΕΜΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ, ΑΛΛΑ ΟΥΣΙΑΣ, ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ

Η πάγια ελληνική θέση είναι ξεκάθαρη. Δεν πρέπει να περιλαμβάνεται ο όρος Μακεδονία.

Για λόγους που απορρέουν κυρίως από ξένους δακτύλους, υπάρχει μια επισπεύδουσα υποτιθέμενη ανάγκη να κλείσει τώρα το θέμα της ονοματοδοσίας της χώρας των Σκοπίων. Από τη μια η πίεση των Σκοπίων προκειμένου να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, από την άλλη η απειλή της Τουρκίας -η οποία τον Δεκέμβριο αναγνώρισε τουρκική μειονότητα στη χώρα των Σκοπίων, ενώ παράλληλα έχει πλέον καταστεί ο πιο σημαντικός επενδυτής του μικρού σλαβικού κρατιδίου- ότι αν τα Σκόπια δεν γίνουν μέλος του ΝΑΤΟ, λόγω του ότι δεν φέρουν αναγνωρισμένο διεθνώς όνομα χώρας, τότε και η Ελλάδα θα πρέπει να εκδιωχθεί από τη συμμαχία, διαφορετικά θα αποχωρήσει και η ίδια.

Σε τρίτο επίπεδο η Γερμανία, η οποία αφήνοντας κατά μέρος τις προϋποθέσεις ένταξης μιας χώρας στην ευρωπαϊκή οικογένεια και με στόχο να βρει φτηνά εργατικά που θα ανταγωνίζονται αυτά της Κίνας, βιάζεται να κατοχυρώσει την εδαφική ακεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου αυτή να καταστεί και πάλι ανταγωνιστική στον οικονομικό στίβο των υπερδυνάμεων.

Η ελληνική θέση

Γι’ αυτούς τους λόγους οι δύο πλευρές κλήθηκαν και πάλι σε διαπραγματεύσεις, στο πλαίσιο μιας υπόκωφης απειλής ότι ο χρόνος τελειώνει και το παιχνίδι θα χαθεί. Και η διαπραγμάτευση άρχισε από μια εσφαλμένη βάση, εφαπτόμενη των ελληνικών κόκκινων γραμμών, της σύνθετης ονομασίας. Η πάγια ελληνική θέση είναι ξεκάθαρη. Δεν πρέπει να περιλαμβάνεται ο όρος Μακεδονία.

Η καπήλευση της ταυτότητας των Μακεδόνων είναι ήδη γεγονός στην καθημερινότητα των Σκοπιανών, οι οποίοι από το τέλος του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα εκπαιδεύονται και μεγαλώνουν στο πλαίσιο μιας «κλεμμένης» ταυτότητας, στην προσπάθεια της ηγεσίας της χώρας να απαλείψει πόθους ένωσης με άλλες χώρες που διεκδικούν τις δικές τους μειονότητες, όπως η Βουλγαρία και η Αλβανία. Η Ελλάδα δεν επιδιώκει, σαφώς, τη διάλυση των Σκοπίων. Επιδιώκει την ξεκάθαρη καταγραφή της ιστορίας.

Γεωγραφία εναντίον Ιστορίας

Το μόνο επιχείρημα της πλευράς των Σκοπίων για διεκδίκηση του όρου Μακεδονία είναι αυστηρά γεωγραφικό, όπως διαμορφώθηκαν τα σύνορα μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς οποιαδήποτε ιστορική αναφορά διεκδίκησης είναι απολύτως αβάσιμη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το γεωγραφικό τμήμα της Μακεδονίας, που ανήκει στην κυριαρχία των Σκοπίων, καλύπτει περίπου το ένα τρίτο της γεωγραφικής Μακεδονίας, το οποίο, μάλιστα, είναι 
έξω από τη ζώνη της αρχαίας Μακεδονίας.

Η διαπραγματευτική τους ομάδα διατείνεται πως το κράτος δεν θα επιχειρήσει να καπηλευτεί στοιχεία της ελληνικής μακεδονικής ιστορίας. Ωστόσο, από το 1991, οπότε και η χώρα των Σκοπίων ανακήρυξε την ανεξαρτησία της με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας», μέχρι σήμερα, ουκ ολίγες φορές διεκδίκησε ως εθνικό σύμβολο τον Ήλιο της Βεργίνας, παρά τις ενδιάμεσες συμφωνίες που την δεσμεύουν για το αντίθετο - τον οποίο διαφοροποίησε μετά από ελληνικό βέτο με έναν παρόμοιο, κυρίως για περιπτώσεις διεθνούς παρουσίας.

Το Σύνταγμα της χώρας, και τα σχολικά βιβλία Ιστορίας, αναφέρουν πως το έθνος είναι Μακεδονικό και οι ίδιοι Μακεδόνες. Ποιες θα είναι άραγε οι εγγυήσεις που θα δοθούν, ώστε να διασφαλιστεί η ιστορικότητα των Ελλήνων Μακεδόνων; Κι αν το κράτος αυτό αναγνωριστεί με μια σύνθετη ονομασία που περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία, πώς θα ονομάζεται η γλώσσα ή και το έθνος και η υπηκοότητα αυτού, αν όχι Μακεδονικά, Μακεδονικό, Μακεδονική; Τα ονόματα που πρότεινε ο διαπραγματευτής των Ηνωμένων Εθνών έχουν ως εξής:

- Republika Nova Makedonija (Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας)

- Republika Severna Makedonija (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας)

- Republika Gorna Makedonija (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας)

- Republika Vardarska Makedonija (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη)

- Republika Makedonija (Skopje) [Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια)].

Σε ό,τι αφορά τη γλώσσα και την υπηκοότητα, ο Μάθιου Νίμιτς προτείνει τη σλαβική εκφορά «Makedonski - Makedonska» εν είδει διαφοροποίησης από το ελληνικό «Μακεδονικός - Μακεδονική». Με λίγα λόγια Μακεδονικός, στη δική τους γλώσσα που δεν είναι παρά Σλαβική, και 
άρα η γλώσσα θα ονομάζεται Μακεδονική, στα σλαβικά.

Το παράδειγμα της Ιορδανίας

Όταν ιδρύθηκε η Ιορδανία, το 1921, έφερε τη σύνθετη ονομασία «Trans Jordania», δηλαδή χώρα πέρα από τον Ιορδάνη. Οι Ιορδανοί αφαίρεσαν, σταδιακά, το πρόθεμα «Trans» και τη λέμε Ιορδανία, κι ως τέτοια αναγνωρίστηκε διεθνώς. Αυτή είθισται να είναι η εύκολη πολιτική πρακτική, κατά την οποία ένα όνομα καθιερώνεται πρώτα στις συνειδήσεις των λαών και ακολούθως γίνεται πολιτικά αποδεκτό διεθνώς. Και σε αυτή την πρακτική σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα ΜΜΕ. Προκειμένου να αποφευχθεί λοιπόν μια τέτοια πρακτική, θα ήταν πιθανή η εξεύρεση λύσης, χωρίς τον όρο Μακεδονία;

Συμβιβασμός

Με δεδομένη τη νέα τάξη πραγμάτων στα Βαλκάνια, καθώς φαίνεται ότι έχει έρθει η ιδανική ώρα για τη μετάβαση στην επόμενη φάση της μετα-γιουγκοσλαβικής περιόδου των Βαλκανίων, η χώρα των
 Σκοπίων θα μπορούσε, γνωρίζοντας πως ακόμη και οι λόγοι της δημιουργίας της έχουν παρέλθει 
(σύμφωνα με απόρρητο κείμενο του State Department, το 1944, το κράτος που δημιούργησε ο Τίτο, 
είναι για να απειλήσουν την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας), να συμβιβαστεί με μιαν άλλη λύση, σύνθετης ονομασίας, η οποία, ωστόσο, δεν θα μπορούσε να έχει διπλή χρήση.

Άλλωστε, με την αραίωση της ελληνικής μειονότητας στα Σκόπια, η «μακεδονική ταυτότητα» δεν αποτελεί, πια, το σημείο αναφοράς των κατοίκων, που αποτελούνται από μεγαλύτερες ή μικρότερες μειονότητες Βουλγάρων, Αλβανών, Τούρκων και Σλάβων και όλοι φλερτάρουν σε ένωση του κρατιδίου, με την αντίστοιχη χώρα καταγωγής τους.

Αυτοί που διακαώς επιθυμούν λύση, είναι αφενός η Τουρκία που οραματίζεται να ελέγχει την περιοχή των νέων Βαλκανίων, κι από την άλλη η Ε.Ε., η οποία βλέπει την αύξηση του αριθμού των «μεγάλων παικτών» διεθνώς, ιδίως με την προσθήκη της Κίνας και της Τουρκίας, να επιβάλλουν αλλαγή των κανόνων και των όρων ανταγωνισμού, κυρίως στα πεδία του ορυκτού πλούτου, της ενέργειας, της αγροτικής παραγωγής, του τουρισμού και, φυσικά, των αμυντικών εξοπλισμών.


Το «παιχνίδι» της Τουρκίας

Είναι γνωστό πλέον ότι η Τουρκία επιχειρεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στα Βαλκάνια, των οποίων τα σύνορα, σε βάθος χρόνου, δεν αποκλείεται ακόμη και να αλλάξουν. Σε αυτό το πλαίσιο ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επισκέφθηκε το περασμένο καλοκαίρι τα Σκόπια, λίγο μετά την επίσκεψη Ντιμιτρόφ στην Αθήνα, ενώ και ο Τούρκος αντιπρόεδρος Χακάν Τσαβούσογλου βρέθηκε στην πρωτεύουσα της χώρας των Σκοπίων πριν από περίπου ένα μήνα, βαφτίζοντας, κατά το παράδειγμα Ερντογάν στη Θράκη, τους μουσουλμάνους των Σκοπίων, τουρκική μειονότητα.


Η Τουρκία αναγνώρισε τη χώρα των Σκοπίων, ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ήδη από το 1992. Η Τουρκία είναι ο μεγαλύτερος οικονομικός επενδυτής της χώρας και στηρίζει πλήρως την ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Μάλιστα, πίσω από τις κλειστές πόρτες της διπλωματίας, αναφέρουν κύκλοι του ΝΑΤΟ ότι έχει απειλήσει τη συμμαχία για την ένταξη των Σκοπίων. Σύμφωνα με την Άγκυρα, αν τα Σκόπια δεν μπορούν να γίνουν μέλη της συμμαχίας λόγω της ονομασίας τους, τότε και η Ελλάδα που αποτελεί το άλλο μέρος της διένεξης, θα πρέπει να εκδιωχθεί από το ΝΑΤΟ. Διαφορετικά η Τουρκία απειλεί πως θα αποχωρήσει η ίδια.

Ο γερμανικός δάκτυλος

Την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, αλλά και στην Ε.Ε. (αν και η χώρα έχει εθνικό νόμισμα, πραγματοποιεί το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών με ευρώ), στηρίζει η Γερμανία, για λόγους διαφορετικών συμφερόντων.

Ωστόσο, ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ δήλωσε ευθαρσώς πως αν δεν συναινέσει η Ελλάδα, τότε τα Σκόπια δεν μπορούν να γίνουν μέλος. Αυτό, κατ’ εντολήν των Ηνωμένων Πολιτειών, οιοποίες με δεδομένες τις κακές σχέσεις που διατηρούν με την Τουρκία τον τελευταίο χρόνο, μετατρέπονται σε σύμμαχο, αλλά όχι φίλο, της Ελλάδας. Φαίνεται πως οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται πλέον καλά ποιος είναι ο επιθυμητός ρόλος που θέλει να αναλάβει η Τουρκία. Η θέση ισχύος της ευρύτερης περιοχής, στην οποία ανήκει σαφώς και η Κύπρος, είναι ιδιαίτερα αυξημένη. Σύμφωνα με στρατηγικούς αναλυτές, αυτήν τη θέση ισχύος οφείλουν να εκμεταλλευτούν Ελλάδα, αλλά και Κύπρος, αν θέλουν να κερδίσουν έδαφος στις παραδοσιακές διενέξεις με την Τουρκία.




Για την ιστορία

Η διαφιλονικία με την Ελλάδα έχει τις ρίζες της από τη δεκαετία του '70 και τις πρώτες προσπάθειες των Σλάβων της γεωγραφικής περιοχής της Μακεδονίας, οι οποίοι επιχείρησαν να διεκδικήσουν την κληρονομιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το βασικό επιχείρημα της Ελλάδας είναι πως το δικαίωμα της χρήσης του όρου Μακεδονία ανήκει μόνο στους Έλληνες, καθώς οι αρχαίοι Μακεδόνες ήταν πρόγονοί τους, σε αντίθεση με τους Σλάβους, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή τον 7ον αιώνα μ.Χ. και χρησιμοποίησαν τον όρο Μακεδόνας μετά τα μέσα του 19ου αιώνα.

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με αναλυτές στρατιωτικών θεμάτων, πέραν του ζητήματος της κληρονομιάς της αρχαίας μακεδονικής ιστορίας, η χρήση του όρου «Μακεδονία» από την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία δεν αποκλείεται να αποτελέσει κίνηση που μελλοντικά θα σήμανε εδαφικές διεκδικήσεις επί της ελληνικής Μακεδονίας, όπου κατοικεί, έως σήμερα, σλαβική μειονότητα. Ανοίγοντας τον ασκό του Αιόλου και δημιουργώντας νέο προηγούμενο, για χώρες που εποφθαλμιούν την κατάκτηση εδαφών, υπό το πρόσχημα της προστασίας μειονοτήτων τους.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου