 Johannes Vermeer, 1654 |
Πηγη: Unfollow, Σάββατο 19 Απριλίου 2014
Χρήστος Νάτσης
Στον δρόμο για την Ιερουσαλήμ, τα Πάθη, τη Σταύρωση, την Ταφή και την Ανάσταση, ο Ιησούς σταμάτησε, ως γνωστόν, στη Βηθανία — όπου και η περιβόητη Ανάσταση του Λαζάρου. Εκεί, όπως διηγείται ο Ιωάννης, η μία αδερφή του Λαζάρου, η Μάρθα, ασχολούνταν εντόνως με τις ετοιμασίες, τις δουλειές του σπιτιού κ.λπ. Αντιθέτως, η άλλη αδερφή, η Μαρία, επέλεξε άλλον τρόπο να τον ευχαριστήσει, προξενώντας μάλιστα τον εκνευρισμό του Ιούδα:
«Ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. Λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; Εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ” ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. Εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. Τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ” ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε». (Κατὰ Ἰωάννην, ΙΒ’, 3-8)
Τι δηλώνει εδώ ξεκάθαρα ο Ιησούς; Πως η τυφλή πίστη στη μορφή ενός αιτήματος είναι λανθασμένη όταν δεν λαμβάνει υπόψη της την εκάστοτε περίπτωση της εφαρμογής του. Πως ο κανόνας στα ανθρώπινα δεν υπάγει στην επικράτειά του τις καθέκαστες περιπτώσεις, αλλά αντίθετα ξεκινά από αυτές γινόμενος προϊόν αναστοχασμού. Πως, εντέλει, το πράττειν είναι μια έκφραση κρίσης και όχι εκ των προτέρων δεδομένης γνώσης. Γι’ αυτό και το δίκιο βρίσκεται από την πλευρά της Μαρίας, που και τεμπέλιασε και σπατάλησε, αλλά έδειξε έτσι —πέραν της τυπικής εκπλήρωσης του τελετουργικού— την αγάπη της.
Εδώ νομίζω πως βρίσκεται και μια όμορφη πολιτική αναλογία. Ζούμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια υπό το κράτος ενός κυρίαρχου λόγου που επιτάσσει, μετά γνώσεως -υποτίθεται- και υπό το κράτος της απόλυτης ανάγκης, να διάγουμε βίον εγκρατή, τυπικό, λιτό — τόσο ως άτομα όσο και ως κοινωνικός σχηματισμός. Υπό το πρόσχημα αυτής της έκτακτης ανάγκης βαπτίζονται περιττές σπατάλες όλες εκείνες οι ροές χρήματος που απολήγουν σε οτιδήποτε δεν απελευθερώνει την αγορά (παιδεία, υγεία κ.λπ.). Η δε υπεράσπιση κοινωνικών κεκτημένων συναντά την αποδοκιμασία νουνεχών σωτήρων που ως άλλοι Ιούδες υπολογίζουν με ακρίβεια πόσο έλλειμμα καλύπτει κάθε θυσία κοινωνικού δικαιώματος που θυσιάζεται, πόση ανταγωνιστικότητα της αγοράς αυξάνει κάθε κλαδί κοινωνικής πολιτικής που κλαδεύεται.
Η στάση του Ιησού προσφέρει ένα υπόδειγμα απάντησης σε όλα αυτά: δεν υπάρχει γνώση του αληθινού δρόμου προς την μεταρρύθμιση, υπάρχει μόνο η εκδίπλωση ενός κρίνειν που αντιστοιχεί στην ανάγκη της μετάβασης από το σαθρό υπόδειγμα των εποχών του επελαύνοντος εκσυγχρονισμού σε ένα περισσότερο έλλογο κόστος επί του κοινωνικού σώματος. Γιατί μεταρρυθμίσεις θα έχουμε πάντα, κοινωνικό σώμα όμως, αν συνεχίσουμε έτσι, όχι για πολύ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου